Bizans İç Savaşı (1352-1357)
| Bizans İç Savaşı (1352–1357) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bizans isyan ve iç savaşları | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 V. İoannisMüttefikleri:  Sırp İmparatorluğu Venedik Cumhuriyeti Ceneviz Cumhuriyeti |
VI. İoannis Matheos Müttefikleri:  Osmanlı Beyliği | ||||||
Bizans İç Savaşı (1352–1357) 1341'den 1347'ye kadar süren önceki çatışmanın devamı ve sonuçlarını işaret eder. V. İoannis'un karşısında iki Kantakuzinos, VI. İoannis ve en büyük oğlu Matheos Kantakuzinos vardır. V. İoannis, Bizans İmparatorluğu'nun tek imparatoru olarak zafer kazandı, ancak iç savaşın yeniden başlatılması, önceki çatışmanın yıkımı tamamladı ve Bizans devleti harap kaldı.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]1341-1347 ihtilafının ardından VI. İoannis kendisini genç V. İoannis'un üst düzey imparatoru ve öğretmeni olarak yerleştirmişti.[1] Bununla birlikte, bu durumun sürmesi pek mümkün değildi; Palaiologoi destekçileri onu hala güvenmiyorken kendi partizanları Palaiologoi'yi tamamen tahttan indirip ve Kantakouzenoi'yi hâkim hanedan olarak getrimeyi tercih ediyorlardı. Kantakouzenos'un büyük oğlu Matheos da V. İoannis'in lehine tercihten öfkeliydi ve yeni Batı Trakya bölgesini kapsayan yarı özerk bir tımar olup aynı zamanda Sırp İmparatoru Stefan Dušan'a karşı hudut bölgesinin kurulması ile gönlü alımalıydı.[2]
Doğu Trakya'yı yöneten Matheos Kantakouzenos ile Batı Trakya'da ikamet eden V. İoannis arasındaki istikrarı bozan ilişkiler, iç savaşın yeniden başlatılması için tohum ekti.
Savaş
[değiştir | kaynağı değiştir]1352'de Venedik ve Türk birliklerinin desteklediği V. İoannis'in, Matheos Kantakuzinos'a saldırı düzenlemesiyle açık savaş başladı. VI. İoannis, oğluyla birlikte 10.000 Osmanlı birliğiyle Trakya şehirlerini geri aldı ve bu süreçte onları bolca yağmaladı. Ekim 1352'de Dimetoka'da Osmanlı kuvveti, Stefan Dušan'ın V. İoannis'e verdiği 4.000 Sırpla karşılaşıp, onları yendi.[3] Bu, Osmanlı'nın Avrupa'daki ilk zaferiydi ve Hristiyanlar için uğursuz bir işaretti. İki yıl sonra Osmanlıların Gelibolu'nun ele geçirmeleri Balkanlar'ı fetih edişlerinin başlangıcına işaret ederken bir yüzyıl sonra Konstantinopolis'in düşüşüne yol açmıştır.[4] Bu arada V. İoannis, Konstantinopolis'i Mart 1353'te ele geçirmek için başarısız bir girişimde bulunduktan sonra oradan Bozcaada'ya kaçtı.
VI. İoannis, buna oğlu Matheos'u eş imparator olarak taç giydirerek yanıt verdi, ancak V. İoannis, Ceneviz desteğine başvurarak ve Kantakouzenos'un azalan desteğine güvenerek, Kasım 1354'te başkente girmeyi başardı. VI. İoannis, manastıra geri çekildi ve emekliye ayrıldı.
Sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Matheos, Trakya'da 1356 yılında Sırplara savaş açtı. Sonra Matheos, 5.000 Türk'ten bir ordu topladı ve Sırpların elinde bulunan başkenti Serez'e yürüdü. 1357'de Matheos ve Türkler saldırıya geçtiğinde, Serez'de hüküm süren annesini savunmak için V. Stefan Uroš, bir ordu oluşturmaya karar verdi. Drama (o civardaki önemli bir kale) Kontu Vojin komutasında Sırp ordusu kurtarma görevine geldi. Türkler yenildi, Matheos rehin alındı ve fidyesi şimdi tek başına İmparator olan V. İoannis tarafından ödenene kadar rehin tutuldu. Matheos'un Mora'ya gitmesine ve orada kardeşi Manuil ile hüküm sürmesine izin verildi.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Nicol 1993, s. 210
- ^ Nicol 1993, ss. 215–216; Fine 1994, ss. 308–309, 321–322
- ^ Fine 1994, ss. 325–326; Soulis 1984, ss. 49–51; Treadgold 1997, ss. 775–776
- ^ Fine 1994, s. 326
- ^ Fine 1994, ss. 326–327; Treadgold 1997, ss. 775–778
- Genel
- Fine, John Van Antwerp (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest (İngilizce). Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453 (İngilizce) (İkinci bas.). Londra: Rupert Hart-Davis Ltd. ISBN 0-246-10559-3.
- Nicol, Donald MacGillivray (1996), The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295–1383 (İngilizce), Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-52201-4, 24 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 25 Eylül 2017
- Reinert, Stephen W. (2002), "Fragmentation (1204–1453)", Mango, Cyril (Ed.), The Oxford History of Byzantium (İngilizce), Oxford and New York: Oxford University Press, ss. 248-283, ISBN 978-0198140986
- Soulis, George Christos (1984), The Serbs and Byzantium during the reign of Tsar Stephen Dušan (1331–1355) and his successors (İngilizce), Dumbarton Oaks, ISBN 0-88402-137-8
- Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.