Beta Boötis
 β Boötis'in konumu (kırmızı daire içinde) | |
| Gözlem verisi Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0 | |
|---|---|
| Takımyıldız | Çoban |
| Galaktik enlem (b) | 60,03861612[1]° |
| Galaktik boylam (l) | 67,61908333[1]° |
| Sağ açıklık (α) | 15sa 01d 56,76238s[2] |
| Dik açıklık (δ) | +40° 23′ 26,0406″[2] |
| Görünür büyüklük (V) | 3,488[2] |
| Görünür büyüklük (B) | 4,431[2] |
| Görünür büyüklük (J) | 1,795[2] |
| Sınıflandırma | |
| Tayfsal sınıf | G8IIIa[2] |
| U−B renk ölçeği | 0,72[3] |
| B−V renk ölçeği | 0,97[3] |
| R−I renk ölçeği | 0,44[3] |
| Değişen yıldız tipi | Parıltılı yıldız[4] |
| Astrometri | |
| Dikey hız () | -18,40 ± 0,16[2] km/s |
| Özdevinim (μ) | RA: -40,16 ± 0,12[5] mys/y Dec.: -28,80 ± 0,13[5] mys/y |
| Iraklık açısı (π) | 14,48 ± 0,14[5] mys |
| Uzaklık | 225[5] Iy (69 pc) |
| Mutlak büyüklük (V) | –0,70[6] |
| Özellikler | |
| Kütle (m) | 3,4 ± 0,2[4] M☉ |
| Yarıçap (r) | 21,5 ± 1,0[4] R☉ |
| Aydınlatma gücü | 170[7]–194[6]> L⊙ |
| Yüzey kütle çekimi (log g) | 2,40 ± 0,20[4] cgs |
| Sıcaklık | 4.932[7] K |
| Metallik [Fe/H] | –0,13[7] |
| Dönüş süresi | 200 ± 10 gün[4] |
| Dönüş hızı () | 4,10 ± 1,0[4] km/s |
| Yaş | 240[4]–251[6] milyon |
| Katalog belirtmeleri | |
β Boo • Nakkar • Nekkar • Merez • Meres • Merets • 42 Boötis • BD+40°2840 • FK5 555 • HD 133208 • HIP 73555 • HR 5602 • SAO 45337 | |
Beta Boötis (Nekkar, β Boo, β Boötis), Çoban takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 225 ışık yılı uzaklıkta bulunan G-tipi dev yıldızdır.
Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Nekkar, Güneş'ten 3,4 kat daha fazla kütleye ve 21,5 kat daha fazla yarıçapa sahiptir. Yaklaşık olarak 240[4]-251[6] milyon yıl yaşında olduğu tahmin edilmektedir. 4.932 K etkin sıcaklığa sahip olan yıldız, Güneş'ten 170 kat daha fazla aydınlatma gücüne sahiptir. Bu sıcaklık G-tipi bir yıldıza sarı renkli bir parlaklık verir.
Beta Boötis, güçlü bir X-ışını kaynağıdır. 1993 yılında ROSAT uydusu X-ışını parlamasını gözlemlemek için kullanıldı. Bu, bu tip düşük aktiviteli yıldız türleri için yapılan ilk gözlemdi. Parlamanın, henüz gözlemlenememiş M-tipi bir cüce yoldaş yıldızdan kaynaklanabileceği düşünülmektedir.[8]
Gözlem bilgisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Beta Boötis, Kuzey yarımkürede yer alan bir yıldızdır. 3,5 kadir görünen parlaklığı ile uygun gözlem koşullarında küçük kent merkezlerinde zorlanmadan görülebilir. Gözlem için en iyi zaman, Mayıs sonu ve Eylül ayları arasıdır.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu yıldızın geleneksel adı olan Nakkar veya Nekkar, takımyıldız için de kullanılan Arapça isimden gelmektedir. Arapça البقار bakkar "sığır çobanı" anlamına gelir. Arapça harflerdeki noktaların yanlış yerleştirilmesiyle "Nakkar" olarak çevrildiği düşünülmektedir (ﺑ "be" harfindeki noktanın yukarıya konularak, ﻧ "nun" harfi olarak okunması). Modern takımyıldız için bu yıldız, Çoban'ın başını belirtmektedir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- ^ a b c d e f g "* bet Boo -- Flare Star SIMBAD". 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2013.
- ^ a b c "VizieR Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991)". 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2013.
- ^ a b c d e f g h König, B.; Guenther, E. W.; Esposito, M.; Hatzes, A. (Ocak 2006), "Spectral synthesis analysis and radial velocity study of the northern F-, G- and K-type flare stars", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 365 (3), ss. 1050-1056, arXiv:astro-ph/0511232 $2, Bibcode:2006MNRAS.365.1050K, doi:10.1111/j.1365-2966.2005.09796.x
- ^ a b c d "Ashland Astronomy Studio - Nekkar (HIP 73555)". 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2013.
- ^ a b c d Takeda, Yoichi; Sato, Bun'ei; Murata, Daisuke (Ağustos 2008), "Stellar parameters and elemental abundances of late-G giants", Publications of the Astronomical Society of Japan, 60 (4), ss. 781-802, arXiv:0805.2434 $2, Bibcode:2008PASJ...60..781T
- ^ a b c Massarotti, Alessandro; Latham, David W.; Stefanik, Robert P.; Fogel, Jeffrey (Ocak 2008), "Rotational and Radial Velocities for a Sample of 761 HIPPARCOS Giants and the Role of Binarity", The Astronomical Journal, 135 (1), ss. 209-231, Bibcode:2008AJ....135..209M, doi:10.1088/0004-6256/135/1/209
- ^ Huensch, M.; Reimers, D. (Nisan 1995), "Detection of an X-ray flare on the low-activity G 8 III-type giant β Boo", Astronomy and Astrophysics, cilt 296, ss. 509-513, Bibcode:1995A&A...296..509H
