Bağ stili
Bağ stili, oturma düzeninin sahneyi çevrelediği ve bir bağ terası gibi sıralanmış yükselen sıralar şeklinde olan bir konser salonu tasarımıdır. Bu tarz, dikdörtgen bir salonu ve bir uçta bir sahneye sahip olan ayakkabı kutusu tarzıyla karşılaştırılabilir (örneğin Wiener Musikverein'de olduğu gibi). Diğer olasılıklar ise yelpaze şeklinde (örneğin Barbican'da) ve arena şeklinde (örneğin Royal Albert Hall'da) olanlardır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1944 yılında bombalama sonucu yok olan Die alte Philharmonie'nin yerine Berlin Filarmoni Orkestrası için yeni bir ev tasarlama göreviyle karşı karşıya kaldığında, mimar Hans Scharoun "insanların müzik dinlerken her zaman dairelerde toplandığını" gözlemledi. Yaptığı tasarımı sonraki yarışmayı kazandı ve Herbert von Karajan, hakemlere şöyle yazdı: "sunulan tüm tasarımlar arasında biri diğerlerinin üzerinde göze çarpıyor gibi görünüyor... temel prensip olarak, müzisyenlerin ortada olması... duvarların yerleşimi akustik açıdan kesinlikle anlamlı, ancak en etkileyici olanı, dinleyicinin müzikal olaya tamamen odaklanması."
Berlin Filarmoni'nin örneğini takip ederek, Yeni Dünya'daki ilk örnek 1976'da Mexico City'de inşa edilen Sala Nezahualcoyotl oldu. Bu tarz oturma düzeni artık dünya çapında bulunmaktadır. Paris Filarmoni için bağ stili, sıralı teraslar yerine balkonlarla genişletilmiştir. Türkiye'deki örneği ise 2023 kişilik kapasitesiyle CSO Ada Ankara'dır.
Akustik
[değiştir | kaynağı değiştir]Yankılar, doğrudan ses ile yansıması arasında duyulabilir bir boşluk olduğunda meydana gelir. Oturma düzeninin yer aldığı sahneyi çevreleyen duvarlar, genellikle tercih edilen yan taraftan gelen sesin erken yansımalarını sağlamaya yardımcı olur. Akustik yansıtıcıların kurulumu, sorunu çözmenin başka bir yoludur.
Önemli örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de bulunan Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın yeni kompleksi olan CSO Ada Ankara, bu tarz konser salonlarının en yenilerinden biridir. 2023 kişi kapasiteli olan Ana Salon, bağ stili oturma planına sahiptir. Yapımına 1995 yılında başlanan salon, 2020'de tamamlanmıştır.
Konser Salonu | Dıştan görünüm | Açıldığı tarih | Konum | Mimar | Akustik | Kapasite | Salon |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Berliner Philharmonie | 1963 | Berlin, Almanya | Hans Scharoun | Lothar Cremer | 2440 | ||
Gewandhaus | 1981 | Leipzig, Almanya | Rudolf Skoda | Wolfgang Fasold | 1900 | ||
Suntory Hall | 1986 | Tokyo, Japonya | Yasui Mimarları | Nagata Acoustics | 2006 | ||
Sapporo Concert Hall | 1997 | Sapporo, Japonya | Hokkaido Mühendislik Danışmanlık Şirketi | Nagata Acoustics | 2008 | ||
Walt Disney Concert Hall | 2003 | Los Angeles, ABD | Frank O.Gehry | Nagata Acoustics | 2265 | ||
Muza Kawasaki Symphony Hall | 2004 | Kawasaki, Japonya | MHS Planlayıcılar, Mimarlar ve Mühendisler Ltd. | Nagata Acoustics | 1997 | ||
Koncerthuset | 2006 | Kopenhag, Danimarka | Jean Nouvel | Nagata Acoustics | 1800 | ||
Shenzhen Concert Hall | 2007 | Şenzen, Çin | Arata Isozaki | Nagata Acoustics | 1680 | ||
Helsinki Music Centre | 2011 | Helsinki, Finlandiya | Mimarlık ofisi Laiho-Pulkkinen-Raunio | Nagata Acoustics | 1704 | ||
Philharmonie de Paris | 2015 | Paris, Fransa | Jean Nouvel | Marshall Day Acoustics and Nagata Acoustics | 2400 | ||
Elbphilharmonie | 2017 | Almanya | Herzog ve de Meuron | Nagata Acoustics | 2150 | ||
National Kaohsiung Center for the Arts | 2018 | Kaohsiung, Tayvan | Francine Houben | Albert Yaying Xu | 2000 |