Basler BT-67
| Basler BT-67 | |
|---|---|
.jpg) Guatemala Hava Kuvvetleri'ne ait bir BT-67 | |
| Türü | Genel maksat uçağı |
| Ulusal köken |  ABD |
| Üretici | Basler Turbo Conversions |
| İlk uçuş | 1990 |
| Durumu | Hizmette |
| Üretim sayısı | 68 |
| Gelişimi | Douglas DC-3 Douglas C-47 |
Basler BT-67, Oshkosh, Wisconsin'deki Basler Turbo Conversions tarafından üretilen bir genel maksat uçağıdır. Yeniden üretilmiş ve modifiye edilmiş bir Douglas C-47'dir (DC-3); modifikasyonlar DC-3'ün hizmet ömrünü önemli ölçüde uzatmak için tasarlanmıştır.
Tasarımı ve geliştirmesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Basler Turbo Conversions, 1990 yılında sadece mevcut C-47 uçaklarını BT-67'ye dönüştürmeye odaklanarak kurulmuştur.[1] Basler her yeni yapıyı müşterinin özelliklerine göre yapılandırmaktadır. Hizmet verilen sektörler arasında kargo, askerî, bulut tohumlama ve bilimsel araştırma yer almaktadır.[2][3] Dönüşüm, gövdenin yeni Pratt & Whitney Canada PT6A-67R turboprop motorlarla donatılmasını,[4] gövdenin uzatılmasını, gövdenin güçlendirilmesini, aviyoniklerin yükseltilmesini ve kanat ön kenarları ile kanat uçlarında değişiklikler yapılmasını içermektedir.
Standart DC-3'e takılan orijinal pistonlu tasarımlara kıyasla BT-67'nin türbin motorlarının daha yüksek yakıt tüketimi nedeniyle, 45 dakikalık rezervli standart yakıt deposundaki menzil 1.160'tan 950 deniz miline (2.150'den 1.760 km'ye) düşmüştür. Aynı zamanda Basler, uçağın menzilini 2,140 nmi'ye (3,960 km) çıkaran uzun menzilli bir yakıt tankı sağlar.[2]
Gunship versiyonu[değiştir | kaynağı değiştir]
Basler BT-67'nin 2017 itibarıyla Kolombiya Havacılık ve Uzay Kuvvetleri tarafından kullanılan bir gunship versiyonu bulunmaktadır.[5] Kolombiya gunship'leri, uçağın etkili gece görevleri gerçekleştirmesini sağlayan ileriye dönük bir kızılötesi (FLIR) top ile donatılmıştır.[6]
Operatörler[değiştir | kaynağı değiştir]
Askerî[değiştir | kaynağı değiştir]
_(25092318687).jpg)
Kolombiya Havacılık ve Uzay Kuvvetleri[7]
_at_Missoula,_Montana.jpg)
El Salvador Hava Kuvvetleri[9]
Moritanya İslami Hava Kuvvetleri[7]
Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri[7]
Sivil[değiştir | kaynağı değiştir]
Avustralya Antarktika Bölümü[10]
ALCI Havacılık[11]
Çin Kutup Araştırmaları Enstitüsü[13][14]
Amerika Birleşik Devletleri Orman Servisi[15]
Kazalar ve olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
2019 itibarıyla, 1990'lardan bu yana toplam 15 BT-67 uçağı kazalara veya diğer olaylara karışmıştır.
- 15 Aralık 1994'te SL Aviation Services'e ait Basler BT-67 N96BF, Angola'daki Lobito Havalimanı'nda yetersiz hava hızıyla kalkış yapmaya çalışırken meydana gelen kazada tamir edilemeyecek şekilde hasar gördü. Her iki mürettebat da hayatını kaybetti. [16]
- 15 Aralık 1997'de Amerika Birleşik Devletleri'nde, Force Aérienne de la République du Mali'ye ait Basler BT-67 TZ-389, Beechcraft A36 Bonanza N3657A ile havada çarpıştıktan sonra Newton, Wisconsin'de düştü. Uçak Oshkosh Wittman Bölgesel Havaalanı'ndan Manitowoc County Havaalanı'na bir feribot uçuşundaydı ve Bonanza hava fotoğrafçılığı yapıyordu. BT-67'deki her iki mürettebat da, Bonanza'daki dört kişi gibi hayatını kaybetti.[17] as were all four people on board the Bonanza.[18]
- 2 Eylül 2000'de Fuerza Aérea Colombiana'ya ait Basler BT-67 FAC1659, Kolombiya'daki 3.400 m (11.200 fit) yüksekliğindeki Montezuma Dağı'na uçtuğunda imha edildi; uçaktaki yedi kişinin tamamı öldü.[19]
- 9 Kasım 2000'de El Salvador'da, Fuerza Aérea Salvadoreña'ya ait Basler BT-67 FAS119, Los Comandos Havalimanı'na iniş yaparken ekonomik olarak onarılamayacak şekilde hasar gördü. Uçak fren arızası yaşadı, pisti aştı ve bir ağaca çarptı.[20]
- 30 Nisan 2003'te Kolombiya'da, Servicio Aéreo de Policía'ya ait Basler BT-67 PNC-0212, Ocaña'daki Aguas Claras Havalimanı'nda pisti aştığında onarılamayacak şekilde hasar gördü.[21]
- Mart 2004'te Fuerza Aérea Guatemalteca'ya ait Basler BT-67 FAG-580 uçağı, Guatemala'da bilinmeyen bir yere iniş yaparken pisti ıskalayınca düşmüştür.[22]
- 23 Temmuz 2004'te Fuerza Aérea Salvadoreña'ya ait Basler BT-67 FAS117, El Salvador'daki El Jaguey'e iniş sırasında alt takımın çökmesi sonucu büyük ölçüde hasar gördü.[23]
ALCI'ye ait kazaya karışan BT-67 - 20 Aralık 2007'de Kenn Borek Air'e ait Basler BT-67 C-FMKB, Antarktika'daki Patterson Dağı'nda uçuş için yeterli hızda kalkış yapamadığı bir kalkış kazasında büyük hasar gördü. Uçakta bulunan 12 kişiden sadece yardımcı pilot hafif yaralanmıştır. Her iki alt takımın da çökmesine ve iskele kanadının hasar görmesine rağmen, uçak daha sonra onarılarak hizmete geri dönmüştür.[24][25]
- 4 Ocak 2009'da Uluslararası Antarktika Lojistik Merkezi'ne (ALCI) ait Basler BT-67 C-GEAJ, Novolazarevskaya İstasyonu'ndan gerçekleştirdiği uçuşun ardından Antarktika'daki Tony Kampı'na (74°04′56″S 10°54′28″E) iniş sırasında düştü.[26][27]
- 18 Şubat 2009'da Kolombiya'da Fuerza Aérea Colombiana'ya ait Basler BT-67 FAC1670, yerel bir eğitim uçuşu sırasında Palanquero'daki Kaptan Germán Olano Moreno Hava Üssü yakınlarında düştü. Beş mürettebatın tamamı öldü. 59 60 Aynı gün Kolombiya'da Servicio Aéreo de Policia'ya ait PNC-0211'in Medellín'deki Enrique Olaya Herrera Havaalanı'nda bir dizi el bombasının kazara patlaması sonucu imha edilmesiyle bir Basler BT-67 daha kaybedildi. Olayda dördü ağır olmak üzere sekiz kişi yaralandı. Uçak, 25 polis memurunu Quibdó'daki El Caraño Havaalanına götürecekti.[28][29]
- 20 Aralık 2012'de Antarktika'da, Kenn Borek Air'e ait Basler BT-67 C-GEAI, Holtanna Peak'teki bir buzuldan kalkış yapmaya çalışırken büyük ölçüde hasar gördü. Uçağın tekerlekleri kalkış rulosu sırasında bir kar setine çarptıktan sonra erken havalanmıştır. Uçak alçak bir seviyede durmuş ve yere çarparak iniş takımlarını koparmıştır. Uçakta bulunan 15 yolcu ve iki mürettebattan ikisi hafif yaralanmış, diğerleri ise yara almamıştır.[30]
- 17 Mart 2017'de Kanada'da North Star Air'e ait Basler BT-67 C-FKGL, Ontario'daki Pickle Lake Havaalanı'ndan kalkış sırasında düştü. Üç mürettebat yaralanmamıştır.[31]
- 21 Haziran 2019'da Kanada'da North Star Air'e ait bir Basler BT-67 uçağı Eabametoong, Ontario yakınlarında bir göle düştü. Her iki mürettebat da kurtuldu. Yakıt kollarının yanlışlıkla hareket ettirilmesinin muhtemel bir neden olduğu belirlendi.[32] Inadvertent movement of fuel levers was determined to be a likely cause.[33]
- 3 Aralık 2019'da Kanada'da North Star Air'e ait bir Basler BT-67, Ontario'daki Sachigo Gölü'ne yaklaşırken ağaçlara temas etti ve bir ormanın ortasında yere çarptı. Her iki mürettebat da kurtulmuştur.[34]
Teknik Özellikler (BT-67)[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Mürettebat: İki (pilot ve yardımcı pilot)
- Kapasite: 38 Yolcu
- Uzunluk: 20,65 m (67 ft 9 in)
- Kanat Açıklığı: 28,95 m (95 ft 0 in)
- Yükseklik: 5,15 m (16 ft 11 in)
- Boş ağırlık: 7,121 kg (15,700 lb )
- Maksimum kalkış ağırlığı: 13,041 kg (28,750 lb)
- Güç ünitesi: 2 × Pratt & Whitney Canada PT6A-67R turboprop motor, her biri 1,281 shp (955 kW)
- Pervaneler: 5 kanatlı Hartzell sabit hızlı pervaneler, 2,92 m (9 ft 7 in) çap
Performans[değiştir | kaynağı değiştir]
- Maksimum hız: 328 mph, 528 km/sa (285 kn)
- Seyir hızı: 240 mph, 390 km/sa (210 kn)
- Menzil: 45 dakikalık rezerv ve uzun menzilli yakıt tankı ile 2.460 mil, 3.960 km (2.140 nmi)
- Servis tavanı: 7.600 m (25.000 ft)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "History". 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Power and Performance". 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015.
- ^ "BT-67 Worldwide".
- ^ Spaeth, Andreas (February 2023). "Making old new again: Reinventing the legendary Douglas DC 3". AEROREPORT. MTU Aero Engines. Erişim tarihi: 9 Ocak 2024.
- ^ "Aeronave AC47 Fantasma culmina fase de inspección mayor en CAMAN". Colombian Air Force. 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2017.
- ^ "Colombia's AC-47T Fantasmas Are Still Going Strong". War Is Boring. 3 Ekim 2016. 16 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2017.
- ^ a b c d e "World Air Forces 2022". Flightglobal Insight. 2022. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. Geçersiz
|url-erişimi=registration(yardım) - ^ Rivas 2015, p. 120.
- ^ Hoyle 2015, p. 37.
- ^ "Basler BT-67 aircraft". Australian Antarctic Division. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2019.
- ^ Charter flights page for Enterprise Aviation Group operated by ALCI Aviation
- ^ "Air Fleet page at Kenn Borek Air". 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011.
- ^ "China to facilitate aviation support in Antarctic research expeditions". 12 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2014.
- ^ "China to deploy aircraft in Antarctica expedition". Xinhua. 25 Eylül 2015. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2019.
- ^ "As civilian, reservist 'leads' in fight against forest fires". arpc.afrc.af.mil. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ "N96BF Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 25 June 2010.
- ^ "TZ-389 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 25 June 2010.
- ^ "CHI97FA084B". National Transportation Safety Board. Erişim tarihi: 29 June 2010.
- ^ "FAC1659 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ "FAS119 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ "PNC-0212 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2001.
- ^ "FAG-580 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ "FAS117 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ "C-FMKB Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ "ANC08TA028". National Transportation Safety Board. Erişim tarihi: 22 June 2010.
- ^ "C-GEAJ Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ Hradecky, Simon (8 January 2008). "Accident: ALCI DC3T at Antarctica on Jan 5th 2009, crash landed at expedition camp". The Aviation Herald. Erişim tarihi: 22 June 2010.
- ^ "FAC1670 Accident description". Aviation Safety Network. Flight Safety Foundation. Erişim tarihi: 21 June 2010.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;PNC0211isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ AvHerald C-GEAI accident synopsis retrieved 22 December 2012
- ^ "C-FKGL accident description". Aviation Safety Network. Erişim tarihi: 29 March 2017.
- ^ "No one hurt after North Star Air plane crashes near northern Ontario First Nation". CBC. 21 June 2019. Erişim tarihi: 22 June 2019.
- ^ "Inadvertent fuel shutoff led to 2019 plane crash near Ontario First Nation: TSB". CBC/Radio-Canada. 2020-09-01.
- ^ Hradecky, Simon (4 December 2019). "Accident: North Star DC3T at Sachigo Lake on Dec 3rd 2019, aircraft contacted trees on approach". The Aviation Herald. Erişim tarihi: 5 December 2019.