Bais Yaakov
Bais Yaakov (diğer ismi Bais Ya'akov, İbranice: בית יעקב, lit. "Beis Yặakop") veya Beti Yakov, dünya çapında ultra-Ortodoks Yahudiliği öğrenen Yahudi kızlardan oluşan topluluğa denir.
Sarah Schenirer tarafından I. Dünya Savaşı sonrası Kraków'da başlayan Bais Yaakov, o zamanlar Yahudi kadınlarının eğitimine devrimci bir yaklaşım oldu. O zamandan beri dünya çapında önemli bir nüfusa sahip her Yahudi cemaatinde şubeleri bulunan Ortodoks Yahudilikte ana akım statüsüne ulaşmıştır.
Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]
Bais Yaakov hareketi, 1917'de Polonya'nın Kraków kentinde terzi Sarah Schenirer tarafından başlatıldı. Günümüzde anı olarak ilk okul binası hâlâ apartman olarak ayakta kalmaktadır ve bronz bir plaketle işaretlenmiştir.[1]
Erkekler çedarda, Talmud–Tevrat öğrenimlerine devam ederken, o sırada kızlar ve genç Yahudi kadınlar için resmi bir Yahudi eğitim sistemi yoktu. Schenirer daha sonra kızların gittiği Yahudi olmayan okulların geniş laik etkileri nedeniyle kızlar arasında yüksek bir asimilasyon oranı olduğunu fark etti. Daha sonra Sarah Schenirer, sadece genç Yahudi kadınlara özel, okul temelli bir Yahudi eğitimi vermenin bu fenomenle etkili bir şekilde mücadele edeceği sonucuna vardı. Kendi okulunu kurdu ve diğer kadınlara eğitim vermesi için öğretmen eğitimi verdi. Avrupa'daki diğer şehirlerde benzer okullar kurdu.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Bais Yaakov ismi, Çıkış ayetindeki "Yakup Evi" teriminin, İncil'deki Yahudi yorumlayıcılar tarafından Yahudi ulusunun kadın kesimine atıfta bulunduğu bir ayetten gelir.
Fikir anlayışı[değiştir | kaynağı değiştir]
Eğitim yaklaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]
Günümüzde dünyadaki Bais Yaakov okullarının çoğunun eğitim politikaları genellikle Haredi Yahudiliği ve Agudath İsrail hareketidir. İsrail'deki ve Diaspora'daki Haredi toplulukları arasındaki bazı kurallar değişiklik gösterir. İsrail, Amerikan ve Avrupa Bais Yaakov okulları arasında felsefi fikir farklıları bulunur. İsrail Bais Yaakov okulları müfredatın laik içeriğini vurgulama eğilimindeyken, Kuzey Amerika ve Avrupa'da Bais Yaakov öğrencileri daha çok çeşitli bir seküler eğitim tarafındalardır. Büyük şehirlerde, her biri felsefede küçük farklılıklar bulunan, tipik olarak laik çalışmalara veya laik değerlere yapılan konaklamalara verilen önem üzerinde birkaç Bais Yaakov okulu bulunabilir.
Öğretim programı[değiştir | kaynağı değiştir]
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Bais Yaakov okullarının çoğu sabahları Yahudi çalışmalarını ve öğleden sonraları ise laik çalışmalarını alır. Program genellikle Çumaş, Nevi'im ve İbranice Kutsal Kitap'ın diğer bölümlerini; İbranice dilinde, Yahudi tarihinde ve bazen doğrudan metinden ve diğer zamanlarda klasik Halaha kaynaklarının bir özeti olarak öğretilir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Benisch, Pearl (2003). Carry Me In Your Heart. Feldheim.
