Amidli Aëtius
| Amidli Aëtius | |
|---|---|
| Doğum | 502 Diyarbakır, Bizans imparatorluğu |
| Ölüm | 575 İskenderiye, Bizans imparatorluğu |
| Meslek | Tıp dokturu, yazar |
| Milliyet | Bizans Rumları |
Amida Aetius (/eɪˈiːʃəs/; Latince: Aëtius Amidenus 5. yüzyılın ortalarından 6. yüzyılın ortalarına kadar) Bizanslı bir Yunan doktor ve tıp yazarıydı,[1] özellikle tıp bilgisi ile öne çıkan biridir.[2]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Aëtius bir Yunan[3][4] ve bir Mezopotamya kenti olan Amida'nın (modern Diyarbakır, Türkiye[5] ve çağın en ünlü tıp okulu olan İskenderiye'de okudu. Aetius, Soli, Kıbrıs, Eriha ve Ölü Deniz'in bakır madenlerini gezdi ve ziyaret etti. Kitapları 18.yüzyıldan itibaren Almanca ve Latince olarak basıldı.
Aëtius muhtemelen bir Hristiyan'dı.[6] Eğer öyleyse, en eski Yunan Hristiyan doktorlarından biri olacaktır[7]. Çoğu zaman İmparator Julian döneminde yaşamış ünlü bir Arian olan Antakyalı Aëtius ile karıştırılır.
Bazı el yazmalarında Aëtius, komēs opsikiou (Grekçe: κόμης ὀψικίου ), Latince obsequii yani imparatora katılan baş subay olarak geçer.[8]
Çalışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Çalışmaları, Oreibasio modeline dayanan, zamanının tıbbi bilgilerinin bir özetidir, burada halk tıbbının sihirli unsurları da tariflerde bulunabilir. Aëtios yazılarını 16 kitaba ayırdı (Yunanca Βιβλία Ἰατρικὰ Ἑκκαίδεκα Biblía Iatriká Hekkaídeka "Tıp üzerine 16 kitap"), daha sonra 4 bölüm halinde birleştirildi, Tetrabibloi veya Tetrabibli (her biri dört alt gruptan oluşan dört ana kitap), ayrıca alıntıların sıklıkla atıfta bulunduğu Tetrabiblon olarak da adlandırılır .
- Aetii Medici Graeci Contractae ex Veteribus Medicinae Tetrabiblos, hoc est quaternio, id est libri universales quatuor, singuli quatuor sermones complectentes, ut sint in summa quatuor sermonum quaterniones, id est sermones XVI. Janum Cornarium Medicum Physicum Latine conscripti için. Basileae: Froben; 1542 (Janus Cornarius'un Yunancadan çevirisi)
- Contractae ex veteribus medicinae vaazları XVI. Venetiis: Farrea; 1543-44
- Aetii Medici Graeci Contractae ex Veteribus Medicinae Sermones XVI. Janum Cornarium Medicum Physicum Latine conscripti için. Venetiis: Gryphius, 1549 (Janus Cornarius'un çevirisinin farklı sayfalara sahip başka bir baskısı).
- Librorum medicinalium tomus primus, primi scilicet libri octo nunc primum in lucem editi
- Tomus Primus, Secundus ve Tertius de re medica
- Aetii Amideni Libri medicinales I-IV. Alexander Olivieri tarafından düzenlenmiştir
- Aëtii Amideni Libri, V-VIII'i tedavi eder. Alexander Olivieri tarafından düzenlenmiştir. Teubner, Berlin 1950 (= Corpus medicorum graecorum.
- Max Wegscheider. Aëtios von Amida'da kadın hastalıkları ve jinekoloji (koleksiyonun 16. kitabı)
Aëtius'un, aloe, şebboy tohumu, biber ve safrandan oluşan bir kontrasepsiyon karışımı geliştirdiği kaydedilmektedir. Aynı zamanda içeriği bilinmeyen bir düşük yapıcı karışım geliştirdiği de bilinmektedir.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ De arte gymnastica. L. S. Olschki. 2008. s. 787.
Aetius of Amida (1st half, 6' century), Greek Galenist doctor, author of a major encyclopedia of extracts.
- ^ History of Medicine from the Earliest Ages to the Commencement of the 19th Century. Philadelphia: Lindsay and Blakiston. 1872. s. 182.
- ^ Women Writers of Ancient Greece and Rome: An Anthology. University of Oklahoma Press. 2004. s. 229. ISBN 9780806136219.
Aetius: A Greek from Amida (in Mesopotamia), who wrote on philosophy in the mid- sixth century AD in Alexandria.
- ^ Conceiving Identities: Maternity in Medieval Muslim Discourse and Practice. SUNY Press. 2013. s. 340. ISBN 9781438447872.
Greek physician Aetius of Amida (ca. sixth c. CE) likewise recommended rubbing an ointment made from pome— granate to prevent conception
- ^ Photius, cod. 221
- ^ Nurturing children: a history of pediatrics. Greenwood Press. January 1999. s. 63. ISBN 9780313310805. Erişim tarihi: 19 Ekim 2012.
- ^ An introduction to the history of general surgery. Saunders. 1968. s. 108. OCLC 438114.
Aetius of Amida, who lived in the sixth century A.D. and was the first Greek physician who was a Christian, had a chapter on aneurysms in his book on surgery.
- ^ see Du Cange, Gloss. Med. et Inf. Latin.
- ^ Eve's Herbs: A History of Contraception and Abortion in the West. Harvard University Press. 1997. ss. 55, 203. ISBN 0-674-27026-6.
