İçeriğe atla

Alman Haçı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Alman Haçı
ÜlkeNazi Almanyası
TürAskeri Nişan
Olası Hak
Sahipleri
Askeri Personel
GerekçeAltın Alman Haçı: Tekrarlanmış olağanüstü cesurca davranışlar sergilemek veya olağanüstü liderlik yapmak.
Gümüş Alman Haçı: Savaş sırasında devamlı olarak ve üstün gayretle muharip olmayan savaş katkısı yapmak.
Savaş2. Dünya Savaşı
DurumArtık Verilmemektedir
İstatistikler
Kuruluş28 Eylül 1941
Toplam VerilişiAltın Alman Haçı: 24204
Gümüş Alman Haçı: 1114

Alman Haçı Savaş Nişanı (Almanca:Der Kriegsorden Deutsches Kreuz), normalde Alman Haçı olarak ya da Deutsches Kreuz olarak kısaltılır, Adolf Hitler tarafından 28 Eylül 1941'de kuruldu. Gümüş ve altın olmak üzere iki sınıfta taltif edilirdi: Altın Alman Haçı tekrarlanmış olağanüstü cesurca davranışlar sergilendiğinde veya olağanüstü liderlik yapıldığında; Gümüş Alman Haçı ise üstün gayretli ve devamlı biçimde muharip olmayan savaş katkısı yapıldığında taltif edilirdi. Altın Alman Haçı, 1. Sınıf Demir Haç'ın üstüdür fakat Şövalye Haçı'nın altındadır. Gümüş Alman Haçı ise 1. Sınıf Kılıç Eklentili Savaş Liyakat Haçı'nın üstüdür fakat Kılıç Eklentili Şövalye Savaş Liyakat Haçı'nın altındadır. [1]

Taltif Edilme Kriterleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Alman Haçı iki sınıfta taltif edilirdi: altın ve gümüş(Svastika'nın etrafındaki defne çelenginin rengi). Altın Alman Haçı çatışma esnasında tekrarlanan cesur davranışları veya üst düzey askerî liderliği ödüllendirilmek için verilirdi, genelde 6-8 davranış yeterli olurdu. Gümüş versiyonu ise birden çok defa üstün gayretle savaş gayretine katkıda bulunan personele verilirdi ve Kılıç Eklentili Savaş Liyakat Haçı'nın devamı olarak düşünüldü. Personel hem Gümüş Altın Haçıyla hem de Altın Alman Haçıyla taltif edildiyse yalnızca Altın Alman Haçı takmasına izin verilirdi.[2]

Altın Alman Haçı veya Gümüş Altın Haçıyla taltif edilmenin şartlarının maddelerinden üçüncü maddeye göre: Taltif edilecek kişi bu nişanla taltif edilebilmek için 1. Sınıf Demir Haç'a veya 1. Sınıf Demir Haç'a Toka Eklentisi'ne veya Kılıç Eklentili 1. Sınıf Savaş Liyakat Haçı'na sahip olmalıydı.[3] Altın Alman Haçı Nişanı Demir Haç ve Savaş Liyakat Haçı'nın Şövalye Haçıyla taltif edilmek için bir önkoşul değildi ve Altın Alman Haçı, Şövalye Haçı sahiplerine taltif edilebilirdi. [4]

Siviller hak sahibi değilken nişan, polis ve demiryolu çalışanları gibi üniformalı oluşumların üyelerine taltif edilebilirdi.[5]

30 Ağustos 1944'ten itibaren Altın Yakın Çatışma Rozetiyle taltif edilenler bir başka gerekçelendirmeye gerek duyulmaksızın Altın Alman Haçıyla da, her durumda ek ödül verilmemesine rağmen[6] , taltif edilir hale geldi.[7][8]

Toplam verilişi hakkında tahminler çeşitliyken aşağı yukarı 24204 adet Altın Alman Haçı, 1114 tane de Gümüş Alman Haçı taltif edildi.

Nişan, yıldız bir rozet ve svastikadan oluşur. 6,5 cm çapı vardır. Üniformanın sağ tarafına takılırdı.[1]

Haziran 1942'den itibaren savaş üniformasına daha rahat takılabilmesi için Altın Alman Haçı'nın kumaş hali resmi olarak hazır hale getirildi.[4] Kumaş hali nişanın orijinal haliyle, svastikayı saran bir çelenkle, aynı boyutlara sahipti. Kumaşın ters yüzü hizmet branşını yansıtırdı: feldgrau (grimsi yeşil) Heer'yı, koyu mavi Kriegsmarine'i ve Soluk mavi rengi Luftwaffe'yi temsil ederdi. [5]

1942'de özel bir sınıfın 20 adet kopyası, Elmas Alman Haçı, üretildi fakat hiçbir zaman böyle bir sınıf oluşturulmadı veya kimseye taltif edilmedi.[5]

Savaştan sonra tasarımlarında svastika bulunması hasebiyle Almanya'da Nazi Dönemi'ne ait madalya ve nişanların takılması yasaklandı. 1957'de birçok madalya ve nişan Federal Almanya Cumhuriyeti tarafından tekrardan giyim için yeniden tasarlandı ve böylece bu madalya ve nişanların nazilikten arındırılmış versiyonları ortaya çıkmış oldu. Yeniden tasarlanarak nazilikten arındırılan nişan ve madalyalar arasında Alman Haçı da yer alıyordu, Altın versiyonunun ortasında bulunan svastika Demir Haçla değiştirildi. Gümüş versiyonun ortasında bulunan svastika ise Kılıç Eklentili Savaş Liyakat Haçıyla değiştirildi. Bu nişanla taltif edilmiş olan Bundeswehr mensupları bu nişanı nişan şeridinin üstünde, feldgrau nişan şeridinin üzerine nişanın küçük bir kopyası olacak şekilde, takarlardı.[9]

Taltif Edilenler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçili taltif edilen kişiler arasında hem Gümüş hem de Altın Alman Haçıyla taltif edilenler de bulunuyor:

Taltif Edilen Yabancılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 1942'de Altın Alman Haçı'na uygunluk aynı temel üzerinde diğer müttefik ülkelerin silahlı kuvvetlerinin personelini de kapsayacak şekilde genişletildi.[4]
Seçili taltif edilen yabancı personel yalnızca Altın Alman Haçıyla taltif edilenleri içerir:

Tamamı Alman olmayan Belçikalı, Danimarkalı, Estonyalı, Finlandıyalı, Macar, Letonyalı, Hollandalı ve Norveçli toplan 26 Waffen-SS gönüllüsü de Altın Alman Haçıyla taltif edilmiştir.

Oberst Hans von Luck, Alman Haçı'nın şatafatına ithafen nişana "Hitler'in Kızarmış Yumurtası" derdi. Nişan için takılan bir diğer isimse "Miyoplar için Parti Reflektörü"ydü.[11]

  • Angolia, John (1976). For Führer and Fatherland: Military Awards of the Third Reich. R. James Bender Publishing. ISBN 0-912138-14-9. 
  • Fowler, EWW (1992). Nazi Regalia. Brompton Books Corp. ISBN 1-55521-767-2. 
  • Klietmann, Kurt-Gerhard (1981). Auszeichnungen des Deutschen Reiches. 1936–1945, 11 Auflage (Almanca). Motorbuch, Stuttgart. ISBN 3-87943-689-4. 
  • Littlejohn, David; Dodkins, Colonel C. M. (1968). Orders, Decorations, Medals and Badges of the Third Reich. R. James Bender Publishing, California. ISBN 978-0854200801. 
  • Lumsden, Robin (2001). Medals and Decorations of Hitler's Germany. Airlife Publishing Ltd, Shrewsbury. ISBN 978-1840371789. 
  • Von Luck, Hans (1989). Panzer Commander. Praeger Publishers, New York. ISBN 0-440-20802-5. 
  • Maerz, Dietrich (2009). The German Cross in Gold and Silver. B&D Publishing, Richmond, MI. ISBN 978-0-9797969-2-0. 
  • Michaelis, Rolf (2008). Deutsche Kriegsauszeichnungen 1939-1945 Heer - Waffen-SS - Polizei (Almanca). Winkelried Verlag, Leisnig. ISBN 3930849313. 
  • Patzwall, Klaus D.; Scherzer, Veit (2001). Das Deutsche Kreuz 1941 – 1945 Geschichte und Inhaber Band II [The German Cross 1941 – 1945 History and Recipients Volume 2] (Almanca). Norderstedt, Germany: Verlag Klaus D. Patzwall. ISBN 978-3-931533-45-8. 
  • Reichsgesetzblatt (2 October 1941). Teil I S. 593; (PDF). Österreichische Nationalbibliothek, alex.onb.ac.at (Almanca). Reichsministerium des Inneren (Ministry of the Interior). 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2014. 
  • Williamson, Gordon (2002). World War II German Battle Insignia. Osprey Publishing. ISBN 1841763527.