Akıncı, Niksar
| Akıncı | |
|---|---|
 | |
 Tokat'ın Türkiye'deki konumu | |
  Akıncı Akıncı'nın Tokat'taki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Tokat |
| İlçe | Niksar |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 764 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 125 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0356 |
| İl plaka kodu | 60 |
| Posta kodu | 60602 |
Akıncı, Tokat ilinin Niksar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Akıncı köyünün eski adı 1830-40'lara ait nüfus defterleri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ahıncı (آخنجی) olarak geçer.[3][4] Bu yer adı sonradan Akıncı biçiminde yazılmıştır.[5]
Eski bir Rum yerleşmesi olan Akıncı köyünün bugünkü nüfusu, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasında imzalanan 1879 tarihli İstanbul Antlaşması uyarınca Şavşeti bölgesinden göç etmiş olan Gürcülerle ortaya çıkmıştır. Söz konusu göç, 12 hane olarak Diobani, İphreuli, Koklieti, Zakieti ve Zatori köylerinden gerçekleşmiştir. Köye daha sonra Ube köyünden göç eden bir hane daha yerleşmiştir. Göçten sonra, 1886 yılında yapılan nüfus tespitlerinde Rus idaresindeki bu köylerin nüfusu da Gürcülerden oluşuyoru.[6] Göçmen Gürcülerin Ahıncı köyünde yerleştiği arazi büyük ölçüde ormanlık olduğu için ahşap evler inşa edilmiştir. Günümüzde köyde az sayıda kişi Gürcüce konuşabilmektedir. Köyde sadece iki ailenin Gürcüce soyadları tespit edilebilmiştir. Bu aileler Mosizde ve Çimagize olarak bilinmektedir.[7]
Ahıncı köyünün nüfusu, 1916 yılında yapılan sayıma göre, tamamı Müslüman olan 402 kişiden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 77 hanede yaşayan 365 kişi "yerli" ve 37 kişi de "yabancı" olarak kaydedilmiştir.[8] Bu yerleşim, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ahıncı (آخنجی) adıyla Tokat vilayetinin Niksar kazasının merkez nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Köy 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 320 kişiden oluşuyordu.[9] 1945 genel nüfus sayımında köy Akıncı olarak kaydedilmiş olup bu tarihten sonra "Ahıncı" adı kullanılmamıştır.[5] 1965 genel nüfus sayımında Akıncı köyünün nüfusu 463 kişiye ulaşmıştı ve bu nüfus içinde 120 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
Akıncı Köyü Camii, 1939 yılında inşa edilmiştir. Tek minareli caminin tavanı ahşap işçiliğinin yöredeki önemli örneklerinden biridir. Cami, Sivas Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nun kararıyla 2014 yılında tescillenmiş ve koruma altına alınmıştır. Akıncı Köyü Camii hakkında Osmanlıca bir vakfiyenin bulunması, köyde daha önce eski bir caminin bulunduğunu göstermektedir.[11]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Akıncı köyü, Tokat il merkezine 75 km, Niksar ilçe merkezine 27 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 125[2] |
| 2019 | 127[2] |
| 2018 | 141[2] |
| 2017 | 83[2] |
| 2016 | 95[2] |
| 2015 | 101[2] |
| 2014 | 136[2] |
| 2013 | 149[2] |
| 2012 | 113[2] |
| 2011 | 111[2] |
| 2010 | 106[2] |
| 2009 | 130[2] |
| 2008 | 121[2] |
| 2007 | 114[2] |
| 2000 | 153[12] |
| 1990 | 356[12] |
| 1985 | 372[12] |
| 1960 | 398 |
| 1935 | 336 |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Akinci, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Tokat Niksar Akıncı Köy Nüfusu". nufusune.com. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2021.
- ^ Orhan Özen, Niksar Kazasında Muhacirin İskânı: Batum Muhacirleri Örneği (1877-1923), Nevşehir, 2021, s. 96. 8 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 515.
- ^ a b 1945 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1951, s. 578.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1452, 1454, 1470, 1471". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023.
- ^ Orhan Özen, Niksar Kazasında Muhacirin İskânı: Batum Muhacirleri Örneği (1877-1923), Nevşehir, 2021, s. 94-95. 8 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ Açıkel, Ali; Mercan, Mehmet (2002). "Niksar Kazasının İdari Durumu ve Nüfus Yapısının Dini ve Etnik Açıdan Analizi (1880-1916)". Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 19 (2). DergiPark. s. 253. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 611.
- ^ 1965 Gelen Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 597.
- ^ Orhan Özen, Niksar Kazasında Muhacirin İskânı: Batum Muhacirleri Örneği (1877-1923), Nevşehir, 2021, s. 94, 165, 175. 8 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi
- ^ a b c d "Akıncı Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2021.