Aktepe, Pazar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Aktepe
Harita
Rize'nin konumu
Rize'nin konumu
Rize üzerinde Aktepe
Aktepe
Aktepe
Aktepe'nin Rize'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlRize
İlçePazar
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım252 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam177
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0464
İl plaka kodu53
Posta kodu53340

Aktepe, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Aktepe köyünün eski adı Kitat veya Kitati'dir. Nitekim Nikolay Marr, 1910 yılında bu yerleşimin adını Kitat şeklinde yazmıştır.[3] Gürcü tarihçi İuri Siharulidze ise, Çaneti (Lazeti) yer adları üzerine çalışmasında köyün adını Kitati (კითათი) olarak vermiş, yaylası için de Çita Kitati (ჭიტა კითათი) adını kullanmıştır.[4] Lazca bir yer adı olan Kitati, parmak veya meyvesi parmağı andıran üzüm cinsi olan kiti / kita (კითი / კითა) kelimesinden türemiş olmalıdır. Lazca üzüm cinsi "Kiti" Gürcü dilinde Tita olarak bilinir.[5][6] Laz yer adları sözlüğünde köyün adı Çitati (ჭიტათი) olarak verilmiştir.[7] Lazca "çita/çuta" (ჭიტა/ჭუტა) kelimesi küçük anlamına gelir ve Çita Kitati de "Küçük Kitati" demketdir.[8] Bu yer adı 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kitat (كتات) olarak geçer.[9]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçeye Kitat olarak girmiş olan Kitati, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetinin Atina kazasının merkez nahiyesine bağlı köylerden biriydi.[9] 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 289 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte Atina kazasının adı Pazar olarak değişmişti.[10] Kitati veya Kitat Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Aktepe olarak değiştirilmiştir.[11] Aktepe köyünün nüfusu 1965 yılında 404 kişide oluşuyor ve bu nüfus içinde 190 kişi okuma yazma biliyordu.[12]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Aktepe köyü, Rize il merkezine 42 km, Pazar ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır.[13]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020 177[2]
2019 181[2]
2018 209[2]
2017 114[2]
2016 109[2]
2015 112[2]
2014 85[2]
2013 108[2]
2012 116[2]
2011 116[2]
2010 123[2]
2009 120[2]
2008 127[2]
2007 133[2]
2000 181[13]
1990 372[13]
1985 430[13]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Aktepe, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Pazar Aktepe Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
  3. ^ Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 70, ISBN 9786055753634.
  4. ^ "İuri Siharulidze, Çaneti - II (Gürcüce: ჭანეთი - II), Batum, 1979, s. 19" (PDF). 19 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023. 
  5. ^ "კითი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 19 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
  6. ^ "თითა" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 19 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
  7. ^ İrfan Aleksiva - İsmail Bucaülişi, Svacoxo - Laz Yer Adları Sözlüğü, s. 229, ISBN 978-605-89094-0-3
  8. ^ ""ჭუტა" - Lazca Sözlük". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023. 
  9. ^ a b "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 619". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023. 
  10. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 528.
  11. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 704". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023. 
  12. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 526.
  13. ^ a b c d "Aktepe Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]