Kutuz
| Seyfeddin Kutuz | |
|---|---|
| Mısır Memlûk Sultanı | |
| Hüküm süresi | 1259 – 1260 |
| Önce gelen | Mansur Ali |
| Sonra gelen | I. Baybars |
| Ölüm | 24 Ekim 1260 |
| Hanedan | Bahri Hanedanı |
Kutuz ya da tam adıyla Seyfeddin Kutuz (Arapça: سيف الدين قطز) (ö.24 Ekim 1260), Türk kökenli asker ve devlet adamı. Celaleddin Harzemşah'ın yeğeni idi. Mısır'da kısa bir süre hüküm sürmüş Memluk sultanıdır.
Sultan oluşu
Cengiz Han'ın torunu Hulagu'nun yönetimindeki İlhanlılar 1258'de Bağdat'ı yakıp yıktılar, Halife Mustasım Billah'ı öldürdüler ve Bağdat'ı aldıktan sonra Mısır'a yöneldiler. İlhanlı hükümdarı Hulagu, Mısır'a elçi göndererek açıkça tehdit etti. Bu tehdit sonucu çıkan karışıklık sırasında, Kutuz gibi bir kahraman komutanın Moğollar'ı durdurabileceği düşüncesiyle halkın isteği üzerine 1260 yılında Mısır'da Sultan ilan edildi.
Ayn Calut Muharebesi
Bu arada Ketboğa kumandasında bir Moğol ordusu, Sina yarımadasına kadar ilerlemişti. Sultan Kutuz, 20.000 kişilik bir orduyla Moğolları Filistin'de karşıladı. İki ordu 3 Ekim 1260 tarihinde, Ayn Calut denilen mevkide karşılaştı. Kutuz bu muharebede Moğollar'ı yendi. Moğollar bu savaştan sonra Mısır'a asla giremedikleri gibi, bu yenilgi tarihin dönüm noktalarından biri ve Moğollar'ın sonunun başlangıcı olmuştur.
Ölümü
Kutuz, savaşın akabindeki günlerde Baybars tarafından bir suikast sonucu öldürülmüştür.
Dış kaynaklar
- Koperman, Kazım Yaşar (1989), Mısır Memluklüleri Tarihi, Ankara:Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, ISBN 975-17-0489-8
- Yiğit, İsmail (2008), Memlükler, İstanbul: Kayıhan Yayınları , ISBN 978-605-5996-02-4
- Clot, André
- (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727.
- (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin ISBN 978-2-262-03045-2 (Fransızca)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Mansur Ali |
Mısır Memlûk Sultanı 1259 – 1260 |
Sonra gelen: I. Baybars |