Shang Hanedanı
Çin tarihi | |||
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
Shang (okunuşu: Şanğ) Hanedanı (Çince: 商朝 pinyin: shāng cháo) ya da Yīn Hanedanı (殷代) MÖ 1600 - MÖ 1027 yılları arasında Çin'de Sarı Nehir deltasında hüküm sürmüş hanedanlık.
Yarı efsanevi Xia Hanedanı'nın aksine tarihsel kanıtlar Shang Hanedanı'nın varlığını doğrulamaktadır; bu nedenle Shang Hanedanı Çin'in ilk hanedanı olarak kabul edilir.
Bu döneme ait bronz kaplar ve Fal yazıtları üzerinde Çin yazısının ilk örneklerine rastlanmıştır.
Wikimedia Commons'ta Shang Hanedanı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Tarih
Shang Hanedanı - İlk Dönemler
Sima Qian tarafından yazılan Yin Yıllıkları'nda, Shang Tang (O dönemdeki Shang kralı), Xie'den (ilk Xia hükümdarı)13 nesil sonra Mingtiao Savaşı'nda Dinsiz ve Acımasız Xia Hükümdarı'nı devirmesinden sonra kurulduğu söylenir.
Bu kayıtlara göre Shang, başkentlerini beş (bazı kaynaklara göre yedi) kez taşıdı ve Pan Peng’in hükümdarlığı döneminde başkenti Yin’e taşıyarak son kez yer değiştirmiş oldu. Bu yaptığı hamle ile hanedanlığın altın çağını başlattı.
Shang Hanedanı - Gelişim
Taht , olağanüstü bir hükümdar olan Kral Wu Ding’e geçtiğinde, krallık zirveye ulaştı.
Wu Ding, daha küçük yaşlarında babası tarafından He'da yaşaması ve Gan Pan'ın yanında çalışması emredildi. Wu Ding ilk yıllarında sıradan insanlar gibi yaşadı ve günlük sorunlara aşina oldu. Dingwei yılında tahta geçti ev yardımcısını Gan Pan yaptı. Her kabileden birer kişi ile evlenerek kabilelerle bağlarını güçlendirdi. İçlerinde en çok Fu Hao'yu sevdi.
Saltanatının 30. yılında fetihlere başladı ve 50. yılına kadar sürdürdü. Devletinin sınırlarını arttırdı. Mevcut tüm kaynaklara göre saltanatının elli dokuzuncu yılında öldü. Çoğunlukla Shang hanedanının en iyi krallarından biri olarak kabul edilir
Shang Hanedanı - Tartışmalı Son Kralı ve Shang Hanedanlığının Sonu
Yıllar sonra, tartışmalı bir hükümdar olan Kral Wu Yi tahta çıktı. O zamanlar kabul edilemez olan Teokrasiye meydan okuyan bir ateistti. İnsanlar onu deli olarak görürken, daha fazla kabile Shang Krallığına karşı isyan etmeye başladı.
Wu Yi'den sonra tahtta Shang Hanedanlığının son kralı olan, oldukça tartışmalı olarak kabul edilen Di Xin idi. Kendisi hırslı ve zekiydi, Shang'ın krallığını büyük ölçüde doğuya ve güneye doğru genişletmişti.
Bununla birlikte, bu yayılmacı politika, krallıkta ciddi kayıplara, isyanlara ve ihanetlere neden oldu.
Zhou adlı güçlü bir devlet, bir gün Kral Di Xin’in başkentine saldırdı. Bu savaşa tarihte Muye Savaşı (MÖ 1046) ismi verildi ve kazananı Zhou oldu.
Sonrasında Shang Hanedanlığı'nın son kralı Di Xin, o zaman, tüm değerli mücevherlerini ve kıyafetlerini giydi ve en sevdiği süslü sarayında kendini yaktı. Çoğunlukla tarıma dayalı bir sistemşi olan Shang yıkıldı.
Çin tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |