Meryem’in Ölümü (Kariye Camii)
Günümüzde Kariye Camii olarak kullanılanı Azize Kurtarıcı Hora Manastır ana ibadet binası (naos) kapısının üzerinde bulunan mozaik tekniğinde yapılmış koimesis (Meryem'in ölümü) sahnesidir.
Koimesis sahnesi, ibadete gelenlerin kilisedeki görevlerini yerine getirdikten sonra yaşam ve ölümle ilgili düşünmeleri için kiliselerde genellikle çıkışa kapılarının üzerinde resmedilirdi.[1] Kariye'de de cemaatin naostan çıkarken kapı üzerinde gördüğü mozaik panoya etkili bir koimesis sahnesi işlenmiştir. Bu sahnenin yer aldığı pano, Kariye'nin naos bölümünde günümüze ulaşabilmiş üç mozaik panodan birisidir. Boyanıp sıvanıp mermere benzetildiği için mozaik günümüze kadar gelebilmiştir.[2].
Sahnenin merkezinde kumaşlarla kaplı bir lahite uzanmış vaziyette, bir ışık halesi içinde (mandorla) betimlenmiş Meryem vardır; etrafı Kudüslü kadınlarla, havariler, rahip ve rahibelerle çevrilidir. Çift mandorla içinde tasvir edilen, altın yaldızlı bir giysi içindeki İsa'nın kucağında bir bebek bulunur. İsa, anesinin ruhunu cennete götürmek üzere gelmiştir.[2] Bebek, Meryem’in ruhunu temsil etmektedir.[3] İsa’nın hemen arkasında altı kanatlı serafim meleği vardır. Ayrıca iki melek Meryem'in ruhunu cennete götürmek için bekler.[3]
Meryem'in annesi Hanne kırmızı giyimli, Vaftizci Yahya'nın annesi Elizabet yeşil giyimli olarak kapı önünde betimlenmiştir. Havari Petrus, Meryem'in başının yanında buhurdan sallamakta, Pavlus ayak dibinde oturmaktadır. Pavlus'un arkasında İncil yazarlarından Markos sol eli Meryem'e doğru uzanmış durumda görülürken Luka Pavlus'un solunda, yatağın gerisinde görülmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Koimesis-Meryem'in Ölümü". Agustosbuyucusu.blogspot, 6 Ağustos 2010. 8 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020.
- ^ a b Keykubatlı, Sercan. "İkonlarıyla Khora Manastırı Katholikonu". Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi seminer ödevi, Antalya, 2018. 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020.
- ^ a b Demirci, Ece. "14. Yüzyıl Mozaiklerine Tarihsel Bir Bakış: Kariye". Tarih Ekonomi ve Siyaset Araştırmaları Derneği, 25 kim 2019. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.