İçeriğe atla

Miguel de Unamuno

Vikipedi, özgür ansiklopedi
10.56, 11 Haziran 2020 tarihinde Ertly (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 22637165 numaralı sürüm
Miguel de Unamuno y Jugo
1925 yılında Miguel de Unamuno
Doğum29 Eylül 1864(1864-09-29)
Bilbao, Biskay, İspanya
Ölüm31 Aralık 1936 (72 yaşında)
Salamanca, Salamanca, İspanya
Milliyetİspanyol
EğitimMadrid Complutense Üniversitesi
Ebeveyn(ler)Félix de Unamuno
Salomé Jugo
İmza

Miguel de Unamuno (29 Eylül 1864, Bilbao - 31 Aralık 1936, Salamanca), İspanyol Bask düşünür, yazar.

Madrid Complutense Üniversitesi'nde felsefe ve edebiyat üzerine eğitim almış ve Bilbao'da felsefe öğretmenliği yapmıştır. 1891 yılında Salamanca Üniversitesi'nde Eski Yunan Dili Kürsüsü'nde profesör olmuş, aynı üniversitede üç kez rektörlük görevine getirilmiştir. Ayrıca 1931-1933 yılları arasında Temsilciler Meclisi'ne Salamanca'dan vekil seçilmiştir.

98 Kuşağı'nın temsilcileri arasında sayılan Unamuno, 20. yüzyıl İspanyası'nı düşünmüş ve yazmıştır. Dogmatik düşünceye, özellikle faşizme karşı savaşmış ve bu uğurda 1924 yılında Miguel Primo de Rivera diktatörlüğüne karşı çıktığından Kanarya Adaları'na sürgüne gönderilmiştir.[1][2] 1930 yılında tekrar Salamanca Üniversitesi'ndeki görevine dönen Unamuno, bu kez de diktatör Franco'ya karşı çıktığı için ev hapsine mahkûm edilmiştir. Tutuklu halde, 31 Aralık 1936 tarihinde ölmüştür.[3] Roman, öykü, şiir, deneme ve oyun türünde eserler vermiştir.

İnsan, kafasıyla düşünür, kalbiyle duyar ve midesiyle ister” ve "Başka yazarların neden bazı sözcükleri italik yazdığını anlayamıyorum. Sanırım o sözcüğe dikkat çekip önem artırmak istiyorlar. Hâlbuki, benim yazdığım her sözcük zaten önemlidir" gibi değinmeleri vardır.

Eserleri

Şiir

  • Poesías, 1907
  • Rosario de sonetos líricos, 1911
  • El Cristo de Velázquez, 1920

Felsefe

Roman ve Öykü

  • Paz en la guerra, 1897
  • Amor y pedagogía, 1902
  • Recuerdos de niñez y mocedad, 1908
  • El espejo de la muerte, 1913
  • Niebla, 1914 / Sis (Bilgi Yayınevi- 1970) (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2002) (Can Yayınları, 2016)
  • Abel Sánchez: Una historia de pasión, 1917 / Abel Sanchez: Bir Tutkunun Öyküsü (Adam Yayınları, 1989)
  • Tres novelas ejemplares y un prólogo, 1917
  • Tulio Montalbán, 1920
  • La tía Tula, 1921
  • Cómo se hace una novela, 1927
  • La novela de don Sandalio, jugador de ajedrez, 1931
  • Un pobre hombre rico, 1931 / Yaman Adam (Arma Yayınları, 1990)
  • San Manuel Bueno, mártir, 1933 / Ermiş ve Kurban (İthaki Yayınları, 2001, İki Tuhaf Öykü adlı kitap içinde)

Tiyatro

  • La esfinge, 1898
  • La venda, 1899
  • La princesa doña Lambra, 1909
  • La difunta, 1909
  • El pasado que vuelve, 1910
  • Fedra, 1910
  • Soledad, 1921
  • Raquel encadenada, 1921
  • Sombras de sueño, 1926
  • El otro, 1926
  • El hermano Juan o el mundo es teatro, 1929

Kaynakça

  1. ^ Önalp, Ertuğrul (1988). İspanyol Edebiyatı Tarihi. Ankara: Onur yayınları. s. 165. OCLC 283106719. 
  2. ^ Müze haline getirilmiş evi (İspanyolca) 11 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir
  3. ^ Juan Ambou yazmış olduğu İspanya İç Savaşında Komünistler adlı eserde Unamuno'nun Falanjist rejim tarafından öldürüldüğünü savunmaktadır. Ölümüne gerekçe olarak Unamuno'nun kamuya açık bir toplantıda rejimin önemli isimlerinden José Millán Astray'a açıkça karşı gelmesi gösterilmektedir