1991 Kazakistan cumhurbaşkanlığı seçimi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1991 Kazakistan cumhurbaşkanlığı seçimi
Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
← 1990 1 Aralık 1991 1999 →
Katılım%88.23
 
Aday Nursultan Nazarbayev
Parti Bağımsız


Beraber aday Yerik Asanbayev
Aldığı oy 8,681,276
Oran %98.78

Önceki Devlet Başkanı

Nursultan Nazarbayev
Bağımsız

Seçilen Devlet Başkanı

Nursultan Nazarbayev
Bağımsız

1991 Kazakistan başkanlık seçimi, Kazakistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasının ardından 1 Aralık 1991 tarihinde yapılan ilk başkanlık seçimidir.[1] %88 oranında katılım gerçekleşen seçimleri, %98.78 oy oranıyla tek aday olan Nursultan Nazarbayev kazanmıştır.[1][2]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

24 Nisan 1990'da, Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Konseyi, Kazakistan SSC Devlet Başkanlığı makamını oluşturdu ve Nursultan Nazarbayev'i 6 yıllık bir dönem için cumhurbaşkanı olarak seçti.[3]

Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla ilgili olaylar nedeniyle, 16 Ekim 1991'de Kazakistan SSC Yüksek Konseyi, seçim tarihini 1 Aralık 1991 olarak belirledi. Kanuna göre, Kazakistan SSC'nin nüfusu birkaç kat daha küçük olmasına rağmen, Rusya SFSC'nin ilgili yasasının gereklilikleriyle örtüşen, başkanlığa aday olmaya hak kazanmak için 100.000 imza gerektiği belirlendi.[4]

24 Ekim 1991'de Nazarbayev, Merkez Seçim Komisyonu tarafından aday adayı Yerik Asanbayev ile gizli oylamada görevdeki aday olarak kaydedildi.[kaynak belirtilmeli]

Yüksek Kurul üyeleri, yazar Olcas Süleymenov'u aday olarak önerdiler, ancak Süleymanov teklifi reddetti. Jeltoqsan Ulusal Demokrat Partisi genel başkanı Hasen Qojahmetov ise seçime girebilmesi için gerekli sayıda imzaya sahip değildi.[kaynak belirtilmeli]

Sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

AdaylıkPartiOy%
Nursultan NazarbayevBağımsız8.681.27698.78
Against107.2521.22
Toplam8.788.528100.00
Geçerli oy8.788.528100.00
Geçersiz/boş oy1980.00
Toplam oy8.788.726100.00
Kayıtlı seçmen/katılım9.961.24288.23
Kaynak: Nohlen et al.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Elections in Asia and the Pacific : a data handbook. Dieter Nohlen, Florian Grotz, Christof Hartmann. Oxford: Oxford University Press. 2001. ISBN 0-19-924958-X. OCLC 48585734. 
  2. ^ "Kazakistan: Nazarbayev yüzde 97.7 ile 5. kez". BBC News Türkçe. 27 Nisan 2015. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022. 
  3. ^ "Қазақстан Республикасының Парламенті". www.parlam.kz. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022. 
  4. ^ Куртов, Аждар (2000). "Демократия выборов в Казахстане : Авторитарная эволюция". Юридическая Россия (Rusça). 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.