İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliğini bombalaması
| İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliğini bombalaması | |
|---|---|
| Part of İsrail-Hamas Savaşı ve İsrail-Hizbullah çatışması'nın parçasıdır. | |
 Saldırı sonrası İran elçilik yerleşkesi: sağda yıkılmış konsolosluk binası, elçilik binasına bitişik | |
| Konum | |
| Planlayan |  İsrail |
| Tarih | 1 Nisan 2024 y. 17:00 (UTC+3) |
| Sonuç | İran, füze saldırılarıyla misilleme yaptı |
| zayiat | 16 ölü[1][2]
|
  Suriye'deki Konsolosluğun Yeri | |
1 Nisan 2024'te İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısında, Suriye'nin başkenti Şam'daki İran büyükelçiliğinin bitişiğindeki İran konsolosluğu ek binası yerle bir edildi.[3][4] Aralarında Devrim Muhafızları'nın üst düzey Kudüs Gücü komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahedi ve diğer yedi Devrim Muhafızı subayının da bulunduğu 16 kişi hayatını kaybetti.[1][5]
Hava saldırısı, İsrail ile İran arasındaki gerginliğin arttığı bir dönemde ve Hamas-İsrail Savaşı ile İsrail-Hizbullah çatışmasının ortasında gerçekleşti. İran, saldırı için intikam yemini etti.[6][7]
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
İran, Suriye'nin önemli bir müttefiki olduğu Suriye iç savaşına karşılık olarak 2013 yılından bu yana Suriye'de asker bulundurmaya devam etmektedir. Ayrıca, sadece Suriye'de değil komşu Lübnan'da da Irak ve Afganistan'dan gelen yabancı milislerle birlikte Hizbullah'a bağlı paramiliter güçlerin eğitilmesi ve finanse edilmesinde rol oynadı.[8] Suriye iç savaşının başladığı 2011 yılından bu yana İsrail, Hizbullah'ın ülke içindeki varlıklarını hedef alan yüzlerce hava saldırısı düzenledi.[9]
Ekim 2023'te İsrail-Hamas savaşının başlamasıyla birlikte İsrail, Suriye'ye yönelik saldırılarının yoğunluğunu artırdı.[10] İsrail, 12-22 Ekim 2023 tarihleri arasında başta Şam ve Halep olmak üzere Suriye'deki havaalanlarına en az üç saldırı düzenledi.[11][12] Özellikle İsrail, 25 Aralık 2023'te Suriye'nin başkenti Şam'da üst düzey bir İranlı general olan Rezi Musevi'ye ve 20 Ocak 2024'te Devrim Muhafızları Kudüs Gücü'nde istihbarat subayı olan Tuğgeneral Sadegh Omidzadeh'e suikast düzenledi.[13][14][15]
Saldırı[değiştir | kaynağı değiştir]
1 Nisan 2024'te Şam'daki İran Büyükelçiliği'nin bitişiğindeki İran Konsolosluğu ek binası İsrail'in hava saldırısı sonucu yerle bir oldu. İran Büyükelçisi Hüseyin Akbari konsolosluk binasının "İsrail F-35 savaş uçaklarından atılan altı füze ile hedef alındığını" iddia etti.[16]
Saldırının asıl hedefinin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahedi olduğundan şüpheleniliyordu ve Zahedi saldırıda öldürüldü. The Guardian'a göre Zahedi, İran ve Hizbullah arasındaki ilişkilerde kritik bir figürdü.[17][18] New York Times'ın haberine göre Devrim Muhafızları'ndan ismini vermek istemeyen bir kaynak saldırının İranlı istihbarat yetkilileri ile Filistin İslami Cihad liderleri de dahil olmak üzere Filistinli militanlar arasında Gazze'deki savaşın görüşüldüğü bir toplantıyı hedef aldığını söyledi.[19]
Saldırının ardından konsolosluk bölgesinden gelen görüntü ve fotoğraflarda büyük hasar, yangın ve duman görülüyordu.[16] İran medyası binanın tamamen tahrip olduğunu ve yan taraftaki büyükelçilikte bulunan büyükelçi ve ailesinin zarar görmediğini bildirdi.[20]
Konsolosluk binasının diğer tarafında bulunan Kanada büyükelçilik binası da saldırıda hasar gördü ve en azından bazı pencereleri tahrip oldu. Büyükelçilik Suriye'deki iç savaş nedeniyle 2012 yılından bu yana kapalı olmasına rağmen halen Kanada hükûmetine aittir.[21]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Death toll update | 14 people killed in Israel attack on building of the Iranian embassy in Damascus". Syrian Observatory for Human Rights. 2 Nisan 2024. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024.
- ^ "Woman and her son among 16 people killed in Israeli raid on building attached to Iranian embassy". Syrian Observatory For Human Rights. 3 Nisan 2024. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.
- ^ Bowen, Jeremy; Gritten, David (1 Nisan 2024). "Israel accused of deadly strike on Iranian consulate in Syria". BBC News. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ "Iran vows response after strike it blames on Israel demolishes consulate in Syria". ABC News (İngilizce). 1 Nisan 2024. 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "Death toll update | Woman and her son among 16 people killed in Israeli raid on building attached to Iranian embassy". syriahr. 3 Nisan 2024. Erişim tarihi: 13 Nisan 2024.
- ^ "Iran vows revenge after two generals killed in Israeli strike on Syria consulate". The Guardian. 2 Nisan 2024. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "Israel on high alert after Iran's missile retaliation threat". The Guardian. 4 Nisan 2024. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ "Exclusive: Iran's Guards pull officers from Syria after Israeli strikes". Reuters. 1 Şubat 2024. 27 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "Israel says it launched 200 strikes in Syria since 2017". Al Jazeera. 5 Eylül 2018. 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "Israel shifts to deadlier strikes on Iran-linked targets in Syria". Reuters. 8 Ocak 2024. 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "Syria says Israeli missiles hit Damascus, Aleppo airports". Reuters. 12 Ekim 2023. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
- ^ "Israeli attack on Syrian Aleppo airport puts it out of service". Reuters. 14 Ekim 2023. Erişim tarihi: 17 Ekim 2023.
- ^ "Israeli airstrike in Syria kills senior Iranian Revolutionary Guards member". Reuters. 26 Aralık 2023. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "At least 4 killed in Israel strike on Damascus, Syrian media". Ynetnews (İngilizce). 20 Ocak 2024. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Iranian general killed in Syria, says IRGC's source". Trend.Az (İngilizce). 20 Ocak 2024. 1 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ a b Alam, Hande Atay; Pourahmadi, Adam; John, Tara; Kent, Lauren (1 Nisan 2024). "Iran accuses Israel of killing Iranian military commander and others in airstrike on consulate in Syria". CNN. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ Chao-Fong, Léonie (1 Nisan 2024). "Middle East crisis live: Iran says it holds Israel responsible for Damascus consulate attack and will 'reciprocate when we want'". The Guardian. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024.
- ^ Wintour, Patrick (1 Nisan 2024). "Iran vows revenge after two generals killed in Israeli strike on Syria consulate". The Guardian. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2024.
- ^ Taub, Amanda (2 Nisan 2024). "Israel bombed an Iranian Embassy complex. Is that allowed?". The New York Times. Kısmen Farnaz Fassihi tarafından rapor edilmiştir. ISSN 0362-4331. 2 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2024.
- ^ "6 killed as Israel strikes Iran embassy annex in Damascus: monitor". France 24 (İngilizce). 1 Nisan 2024. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ Dyer, Evan (9 Nisan 2024). "Canadian embassy in Syria damaged in Israeli strike on Iranian embassy next door". CBC News. Erişim tarihi: 13 Nisan 2024.