İslamdağ, Fatsa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İslamdağ
Harita
Ordu
Ordu
Ülke Türkiye
İlOrdu
İlçeFatsa
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0452

İslamdağ, Ordu ilinin Fatsa ilçesine bağlı bir mahalledir. 2014'ten önce idari açıdan bir beldeydi. Daha eskiden ise köy statüsüne sahipti.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Elekçi Deresi vadisinde, bugünkü Fatsa-Korgan yolu kıyısında yer alan köyün eski adı, Kökez, Göğez ya da Güğez'dir (كوكز).[1] Osmanlı dönemi idari taksimata göre Fatsa kazasına tabi Serkeş (eskiden Sergis / Sargis) kazasında yer alan bu köy sonradan Serkeş Güğezi (سركش كوكزی), Fatsa kazasında olan köy de Fatsa Güğezi (فاتسو كوكزی) olarak adlandırılmıştır.[2] Bu ad daha sonra Serkeşküvezi, Serkeşgüvezi gibi farklı biçimlerde yazılmıştır.[3] Göğez ya da Güğez adı zaman içinde Güvez'e dönüşmüştür. Güvez ise, mora çalan kırmızı renk ya da bu renkte olan anlamında kullanılan bir kelimedir.

Güğez ya da Kökez, Trabzon eyaletinin Canik sancağında yer alan Fatsa kazasına tabi Serkeş kazasına bağlı bir köydü. 1834 tarihli nüfus tespitine göre köyde 33 hanede 96 erkek yaşıyordu. O dönemde sadece erkek nüfusu sayıldığından köyün gerçek nüfusunu tespit etmek için bir bu kadar da kadın nüfusu eklemek gerekir. Sonuç olarak bu tarihte Güğez'de 192 kişinin yaşadığı söylenebilir.[4]

Serkeş Güvezi, 1935 yılında Fatsa kazasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü ve köyün nüfusu 696 kişiden oluşuyordu.[5] Köyün adı, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 1959'da 7267 sayılı kanun uyarınca Dağgüvezi olarak değiştirilmiştir.[6] Dağgüvezi köyü zaman içinde nüfusu açısından büyümüş ve 1990 yılında 2.273 kişinin yaşadığı bir yerleşmeye dönüşmüştür.[7] Dağgüvezi köyünün adı bir kez daha değiştirildi ve 7 Mart 1992 tarihinde İslamdağ adlıyla bir beldeye dönüştürüldü.[8] 2014'te yerleşmenin idari statüsü mahalleye dönmüştür.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Yer Adları". 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020. 
  2. ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 196.
  3. ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) Dahiliye Vekaleti, 1933, İstanbul, s. 256.
  4. ^ "Yakup Arzu, "1003 Numaralı Fatsa Nüfus Defteri'nin Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi" (Yüksek lisans tezi, 2018, s. 33". 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2020. 
  5. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  6. ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 162.
  7. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  8. ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 13 Mart 1992. 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Temmuz 2020. 
  9. ^ "Kanun No. 6360". 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.