İdris Barzani

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İdris Barzani
Doğum1944
Barzan, Irak
Ölüm1987
Urmiye, İran
Ölüm sebebiKalp Krizi
Defin yeriBarzan, Kürdistan Bölgesel Yönetimi
MilliyetKürt
Dinİslam
Çocuk(lar)Neçirvan Barzani
Dilovan Barzani
Bariz Barzani
Abbas Barzani
Youssif Barzani
Rawan Barzani
Ebeveyn(ler)Molla Mustafa Barzani
Akraba(lar)Mesud Barzani (Kardeşi) Mesrur Barzani (Yeğeni)
AileBarzani Ailesi

İdris Barzani (1944 – 31 Ocak, 1987) Kürt politikacı. Kürdistan Demokratik Partisi için sık sık diplomatik gezilerdeydi. 31 Ocak 1987'de, 43 yaşında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiştir.

İdris Barzani defalarca Kürt siyasi partilerini birleştirmek için Kürtleri bir araya getiren bir Kürdistan Kongresi düzenlemeye çalıştı, ancak erken ölümü görevini bitirmesine izin vermedi.[1]

Kürdistan Bölgesel Yönetimi eski başkanı ve Kürdistan Demokratik Partisi başkanı Mesud Barzani'nin kardeşi ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin şu anki başkanı Neçirvan Barzani'nin babasıdır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

1944 yılında Irak'ın bir köyü olan Barzan'da dünyaya gelen İdris, babası, ailesi ve binlerce Peşmerge ile birlikte 11 ay süren yeni kurulan Mahabad Cumhuriyeti'ne katılmak için Mahabad'a taşındı, Mahabad'ın işgalinin ardından Barzan'a geri döndü. Daha sonra Molla Mustafa Barzani 500 taraftarı ile Sovyetler Birliği'ne gitti. Barzani, 1960 devrimlerinde görev yapan Peşmerge'ye genç yaşta katıldı.[2][3]

Irak - Kürt Özerklik Anlaşması (1970)[değiştir | kaynağı değiştir]

Barzani Ailesi liderliğindeki Irak Kürtleri'nin sürekli bağımsızlık için isyan etmesi ve büyük Irak şehirlerini ele geçirmeleri sonucunda, 10 Mart 1970'te Irak rejimi sonunda Kürtler'le Kuzey Irak'ta özerk bir bölge oluşturulması konusunda anlaşmaya vardı.[4] İdris Barzani anlaşmanın işlenmesinde önemli bir rol oynadı, kendisi ve kardeşi Mesud Barzani, 11 Mart 1970'te anlaşmayı kutlayan yüz binlerce Iraklı'nın katıldığı bir mitingden önce Bağdat'a gitti.

İdris Barzani ve babası Mustafa Barzani'nin mezarları (solda İdris Barzani, sağda Mustafa Barzani)

Sürgün[değiştir | kaynağı değiştir]

1975'te barış anlaşmasının bozulmasının ardından, Barzani ailesi İran'a yerleşen binlerce Kürt aile ile birlikte KDP, kendini yeniden örgütlemeye çalışırken kaotik bir dönem geçirdi. 1979'da Molla Mustafa Barzani'nin ölümünün ardından KDP'nin 1979'da kongresi yapıldı. Mesud Barzani parti başkanı oldu. İdris Barzani, kardeşi Mesud Barzani'nin parti liderliğinde KDP üst düzey stratejisti oldu. Partiyi sık sık batıda temsil etti ve Kürt hakları için lobiler yaptı. İdris Barzani 31 Ocak 1987'de kalp krizi geçirerek aniden hayatını kaybetti, İran Kürdistanı Uşnu'da toprağa verildi. 1993 yılında babası Mustafa Barzani’nin cenazesi ile beraber kendi cenazesi de özel bir merasimle Barzan bölgesine taşındı.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "İdris Barzani". www.rudaw.net. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022. 
  2. ^ Gzt (20 Ocak 2021). "İran'da bir Kürt cumhuriyeti: Mahabad". Gzt. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022. 
  3. ^ Duvar, Gazete (21 Nisan 2020). "Kürdistan Cumhuriyeti nasıl yıkıldı?". www.gazeteduvar.com.tr/forum/2020/04/21/kurdistan-cumhuriyeti-nasil-yikildi. 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022. 
  4. ^ Hannum, Hurst (2011-10-12). Autonomy, Sovereignty, and Self-Determination: The Accommodation of Conflicting Rights. University of Pennsylvania Press. pp. 190–193. ISBN 9780812202182. 
  5. ^ Sorani, Basnews. "Kürt birliğinin öncüsü İdris Barzani'nin 30'uncu ölüm yıldönümü". www.basnews.com. 15 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2022.