İğdir boyu
İgdir boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan biri ve Kaşgarlı Mahmud'a göre Divân-ı Lügati't-Türk'teki yirmi iki Oğuz bölüğünden ondördüncüsü; "İgdir"lerdir. Belgeleri şudur : [1] diye tanımladığı bir Oğuz boyudur. Yazıcızāde ʿÂlì'nin, Tevārih-i Āl-i Selçuḳ adındaki eserinde “Yani eylük ve ululuk ve bahadırluk” anlamındadır ve ongunları Çakır’dır.[2][3]
İğdir ya da Iğdır 12 kolu bulunan Üçoklar'ın bir koludur. Anadolu'nun çeşitli yörelerindeki bu isme sahip olan köyler boyun varlığını temsil etmektedir. Ayrica Turkmenistanin Dashoguz eyaletindede Igdir koyu vardir. Kastamonu Araç ilçesine bağlı İğdir beldesi, Malatya Hekimhan ilçesine bağlı İğdir köyü, Tokat Zile İlçesine bağlı İğdir Köyü ve Ankara Kızılcahamam ilçesine bağlı İğdir Köyü bu boy tarafından kurulmuştur.Bu boy Bayburt ili merkez civarında ve Iğdır ilinde yoğun bir şekilde yerleşim göstermişlerdir. Iğdır ' ın ismi ise İğdir boyundan gelmektedir. Coğrafya olarak birbirinden uzak yerleşim yerlerinin Iğdır ismini taşımasının sebebini tarihçiler Büyük Selçuklu Devleti'nin parçalayarak iskan ettirme politikasına bağlarlar.
İran'da Batı Azerbaycan Eyaleti içinde, Urmiye şehrinin 14 kilometre güneydoğusunda, Türkiye sınırına yakın, Iğdır[4] (Igdyr, Īgdīr, Īkdīr) adında 1290 m. rakımlı bir köy vardır. Iğdır boyu Türkleri bugün İran Mazenderan Gülistan ve Horasan eyaletlerinde yaşamlarını sürdürmektedirler genel olarak saflıklarını hâlen korumaktadırlar. 1960 ile 1980 arası Şia baskısından kaçan ve Türkiye'ye sığınan Iğdır boyu Türkleri bugün Gaziantep Kırşehir Kilis ve Van gibi vilayetlerde yaşamlarını sürdürmektedirler gelenek ve görenek bakımından Oğuz kültürünü hâlen barındırmaktadırlar. Nüfus olarak sayılı bir kaynak olmasa da ortalama 5 bin civarında kendini bilen Oğuz Iğdır Türkü bulunmaktadır, bugün ise Kürt coğrafyasında yaşamış olmaları Kürt kültüründen etkilenmelerine sebep olmuştur bölgedeki Milletler ile asimile olmuşturlar, Ama hâlen bazı Türk gelenekleri devam etmektedir İran'da yaşayan Iğdır Türkleri Farsça Türkçe ve çoğu Kürtçe bilmektedir çoğu Iğdır Türkü kendini Kürt Fars ve Arap zannetmektedir sebebi ise aynı coğrafyada yaşamalarıdır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-160-405-2, Cilt I, sayfa 57
- ^ Yazıcızāde ʿÂlì, Târih-i Âl-i Selçuk, Topkapı Sarayı Ktp., Revan nr. 1390.
- ^ Yusuf Halaçoğlu, Anadoluda Aşiretler, Cemaatler, Oymaklar (1453-1650), Türk Tarih Kurumu, Cilt I, s. XXXI. ISBN 9789751621627
- ^ Igdir, Iran Page 18 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
 | Türk tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |