Maruniler: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Elvis214 (mesaj | katkılar)
21 değişiklik
Syriac was the origin language of the syriac maronites, and its still used as their liturgie language.
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.760.405 değişiklik
Çift kaynak hatası düzeltildi
5. satır: 5. satır:
|bölge1 = {{bayrak|Lebanon}} [[Lübnan]]
|bölge1 = {{bayrak|Lebanon}} [[Lübnan]]
|nüfus1 = 1.062.000
|nüfus1 = 1.062.000
|ref1 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|ref1 = <ref name="ref916">[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge2 = {{bayrak|Argentina}} [[Arjantin]]
|bölge2 = {{bayrak|Argentina}} [[Arjantin]]
|nüfus2 = 750.000
|nüfus2 = 750.000
|ref2 = <ref name="ref916" />
|ref2 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge3 = {{bayrak|Brazil}} [[Brezilya]]
|bölge3 = {{bayrak|Brazil}} [[Brezilya]]
|nüfus3 = 550.000
|nüfus3 = 550.000
|ref3 = <ref name="ref916" />
|ref3 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge4 = {{bayrak|USA}} [[ABD]]
|bölge4 = {{bayrak|USA}} [[ABD]]
|nüfus4 = 215.000
|nüfus4 = 215.000
|ref4 = <ref name="ref916" />
|ref4 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge5 = {{bayrak|Mexico}} [[Meksika]]
|bölge5 = {{bayrak|Mexico}} [[Meksika]]
|nüfus5 = 160.000
|nüfus5 = 160.000
|ref5 = <ref name="ref916" />
|ref5 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge6 = {{bayrak|Australia}} [[Avustralya]]
|bölge6 = {{bayrak|Australia}} [[Avustralya]]
|nüfus6 = 160.000
|nüfus6 = 160.000
|ref6 = <ref name="ref916" />
|ref6 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge7 = {{bayrak|Canada}} [[Kanada]]
|bölge7 = {{bayrak|Canada}} [[Kanada]]
|nüfus7 = 85.000
|nüfus7 = 85.000
|ref7 = <ref name="ref916" />
|ref7 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge8 = {{bayrak|Syria}} [[Suriye]]
|bölge8 = {{bayrak|Syria}} [[Suriye]]
|nüfus8 = 52.100
|nüfus8 = 52.100
|ref8 = <ref name="ref916" />
|ref8 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge9 = {{bayrak|France}} [[Fransa]]
|bölge9 = {{bayrak|France}} [[Fransa]]
|nüfus9 = 52.000
|nüfus9 = 52.000
|ref9 =<ref name="ref916" />
|ref9 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge10 = {{bayrak|Venezuela}} [[Venezuela]]
|bölge10 = {{bayrak|Venezuela}} [[Venezuela]]
|nüfus10 = 25.000
|nüfus10 = 25.000
|ref10 =<ref name="ref916" />
|ref10 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge11 = {{bayrak|Cyprus}} [[Kıbrıs]]
|bölge11 = {{bayrak|Cyprus}} [[Kıbrıs]]
|nüfus11 = 4.940<ref name=UNHCR>[http://www.unhcr.org/refworld/country,,,COUNTRYPROF,CYP,,4954ce0723,0.html World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Cyprus : Overview, UNHCR]</ref>-10.000
|nüfus11 = 4.940<ref name=UNHCR>[http://www.unhcr.org/refworld/country,,,COUNTRYPROF,CYP,,4954ce0723,0.html World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Cyprus : Overview, UNHCR]</ref>-10.000
|ref11 = <ref name="ref916" />
|ref11 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge12 = {{bayrak|Palestine}} [[Filistin]]
|bölge12 = {{bayrak|Palestine}} [[Filistin]]
|nüfus12 = 8.000
|nüfus12 = 8.000
|ref12 =<ref name="ref916" />
|ref12 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge13 = {{Bayrak|Germany}} [[Almanya]]
|bölge13 = {{Bayrak|Germany}} [[Almanya]]
|nüfus13 = 5.400
|nüfus13 = 5.400
|ref13 = <ref name="ref916" />
|ref13 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge14 = {{Bayrak|United Kingdom}} [[İngiltere]]
|bölge14 = {{Bayrak|United Kingdom}} [[İngiltere]]
|nüfus14 = 5.300
|nüfus14 = 5.300
|ref14 = <ref name="ref916" />
|ref14 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge15 = {{Bayrak|Egypt}} [[Mısır]]
|bölge15 = {{Bayrak|Egypt}} [[Mısır]]
|nüfus15 = 5.000
|nüfus15 = 5.000
|ref15 = <ref name="ref916" />
|ref15 = <ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge16 = {{bayrak|Belgium}} [[Belçika]]
|bölge16 = {{bayrak|Belgium}} [[Belçika]]
|nüfus16 = 3.400
|nüfus16 = 3.400
|ref16 =<ref name="ref916" />
|ref16 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge17 = {{bayrak|Italy}} [[İtalya]]
|bölge17 = {{bayrak|Italy}} [[İtalya]]
|nüfus17 = 2.500
|nüfus17 = 2.500
|ref17 =<ref name="ref916" />
|ref17 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge18 = {{bayrak|Sweden}} [[İsveç]]
|bölge18 = {{bayrak|Sweden}} [[İsveç]]
|nüfus18 = 2.470
|nüfus18 = 2.470
|ref18 =<ref name="ref916" />
|ref18 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge19 = {{bayrak|Switzerland}} [[İsviçre]]
|bölge19 = {{bayrak|Switzerland}} [[İsviçre]]
|nüfus19 = 2000
|nüfus19 = 2000
|ref19 =<ref name="ref916" />
|ref19 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|bölge20 = {{bayrak|Jordan}} [[Ürdün]]
|bölge20 = {{bayrak|Jordan}} [[Ürdün]]
|nüfus20 = 1000
|nüfus20 = 1000
|ref20 =<ref name="ref916" />
|ref20 =<ref name=maronite-heritage.com>[http://www.maronite-heritage.com/LNE.php?page=Statistics]</ref>
|dinler = [[Katolik]]
|dinler = [[Katolik]]
|diller = [[Arapça]], [[Süryanice]] <ref>http://www.bkerkelb.org/english/index.php?option=com_content&view=article&id=143:-introduction&catid=35:maronite-identity-&Itemid=55</ref>
|diller = [[Arapça]], [[Süryanice]] <ref name="ref141">http://www.bkerkelb.org/english/index.php?option=com_content&view=article&id=143:-introduction&catid=35:maronite-identity-&Itemid=55</ref>
|ilgili gruplar=[[Aramiler]], [[Süryaniler]]
|ilgili gruplar=[[Aramiler]], [[Süryaniler]]
|not =
|not =
}}
}}
'''Maruni Ortodoks Kilisesi''', ([[Süryanice]]ܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ‎ ''ʿīṯo suryaiṯo māronaiṯo d'anṭiokia'') 7. yüzyılda [[Süryani Ortodoks Kilisesi]]'nden ayrılan bir [[Katolik]] kilisesidir.<ref>http://www.bkerkelb.org/english/index.php?option=com_content&view=article&id=143:-introduction&catid=35:maronite-identity-&Itemid=55</ref>
'''Maruni Ortodoks Kilisesi''', ([[Süryanice]]ܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ‎ ''ʿīṯo suryaiṯo māronaiṯo d'anṭiokia'') 7. yüzyılda [[Süryani Ortodoks Kilisesi]]'nden ayrılan bir [[Katolik]] kilisesidir.<ref name="ref141" />


Maruniler ise, bu kiliseye bağlı olan ve günümüzde [[Ortadoğu]]'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu [[Lübnan]]<ref name="BBC türkçe">[http://www.bbc.co.uk/turkish/indepth/story/2008/05/printable/080528_lebanonprofile.shtml BBC Türkçe Lübnan ülke raporu]</ref> olmak üzere [[Kıbrıs]] ve [[Filistin]]-[[İsrail]] topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. [[Türkiye]]'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.<ref name=ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/ ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu, Kasım 2006]</ref>.
Maruniler ise, bu kiliseye bağlı olan ve günümüzde [[Ortadoğu]]'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu [[Lübnan]]<ref name="BBC türkçe">[http://www.bbc.co.uk/turkish/indepth/story/2008/05/printable/080528_lebanonprofile.shtml BBC Türkçe Lübnan ülke raporu]</ref> olmak üzere [[Kıbrıs]] ve [[Filistin]]-[[İsrail]] topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. [[Türkiye]]'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.<ref name=ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/ ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu, Kasım 2006]</ref>.
82. satır: 82. satır:


== Nüfus ==
== Nüfus ==
===Lübnan===
=== Lübnan ===
Günümüzde Lübnan nüfusunun %22'si Marunilerden oluşmaktadır.<ref name=ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2008/108487.htm ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu-Lübnan, 2008]</ref>
Günümüzde Lübnan nüfusunun %22'si Marunilerden oluşmaktadır.<ref name=ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2008/108487.htm ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu-Lübnan, 2008]</ref>


===Kıbrıs===
=== Kıbrıs ===
{{Ayrıca bakınız|Kıbrıs Marunileri}}
{{Ayrıca bakınız|Kıbrıs Marunileri}}
Maruniler, adanın üçüncü büyük dini ve etnik grubunu oluştururlar. Nüfusları, farklı kaynaklarda 4.940(%0.6) ile 10.000 arasında gösterilir. Bu nüfusun büyük bölümü [[Güney Kıbrıs Rum Yönetimi]] topraklarında yaşar.
Maruniler, adanın üçüncü büyük dini ve etnik grubunu oluştururlar. Nüfusları, farklı kaynaklarda 4.940(%0.6) ile 10.000 arasında gösterilir. Bu nüfusun büyük bölümü [[Güney Kıbrıs Rum Yönetimi]] topraklarında yaşar.
93. satır: 93. satır:
1940 yılına kadar genellikle dağlarda yaşayan Maruniler bu zamandan sonra Anti-Lübnan dağlarında inerek başkent [[Beyrut]]'a yerleştiler. Bu nedenle kültürlerinde büyük bir yozlaşma oldu. Bir kısmı ise Beyrut'a geldikten sonra ABD' ye göç etti,bazıları da iç savaşta çoğu [[Latin Amerika]] ülkelerine göç etti. Genellikle avcılıkla, toplayıcılıkla ve nehir balıkçılığı ile geçinen bu topluluk şehre inince ticareti büyük oranda ele geçirdiler. Bazı konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar{{fact}}.
1940 yılına kadar genellikle dağlarda yaşayan Maruniler bu zamandan sonra Anti-Lübnan dağlarında inerek başkent [[Beyrut]]'a yerleştiler. Bu nedenle kültürlerinde büyük bir yozlaşma oldu. Bir kısmı ise Beyrut'a geldikten sonra ABD' ye göç etti,bazıları da iç savaşta çoğu [[Latin Amerika]] ülkelerine göç etti. Genellikle avcılıkla, toplayıcılıkla ve nehir balıkçılığı ile geçinen bu topluluk şehre inince ticareti büyük oranda ele geçirdiler. Bazı konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar{{fact}}.


==Kaynakça==
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{kaynakça}}


Sayfanın 05.50, 31 Ekim 2011 tarihindeki hâli

Maruni
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Lebanon Lübnan1.062.000[1]
 Argentina Arjantin750.000[1]
 Brazil Brezilya550.000[1]
 USA ABD215.000[1]
 Mexico Meksika160.000[1]
 Australia Avustralya160.000[1]
 Canada Kanada85.000[1]
 Syria Suriye52.100[1]
 France Fransa52.000[1]
 Venezuela Venezuela25.000[1]
 Cyprus Kıbrıs4.940[2]-10.000[1]
 Palestine Filistin8.000[1]
 Germany Almanya5.400[1]
 United Kingdom İngiltere5.300[1]
 Egypt Mısır5.000[1]
 Belgium Belçika3.400[1]
 Italy İtalya2.500[1]
 Sweden İsveç2.470[1]
  Switzerland İsviçre2000[1]
 Jordan Ürdün1000[1]
Diller
Arapça, Süryanice [3]
Din
Katolik

Maruni Ortodoks Kilisesi, (Süryaniceܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ‎ ʿīṯo suryaiṯo māronaiṯo d'anṭiokia) 7. yüzyılda Süryani Ortodoks Kilisesi'nden ayrılan bir Katolik kilisesidir.[3]

Maruniler ise, bu kiliseye bağlı olan ve günümüzde Ortadoğu'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu Lübnan[4] olmak üzere Kıbrıs ve Filistin-İsrail topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. Türkiye'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme).

Etimoloji

Maruni, adı M.S. 4-5yy'larda yaşamış Süryani kökenli hristiyan din adamı Aziz Maron (yada Maro)'a dayanır.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme)

Tarih

Bizans döneminde Katoliklikten Ortodoks'luğa geçmişlerdir. Bizansın sindirme politikaları üzerine tekrar Katolik olmuşlardır. İslam devletinde varlıklarını koruyup geliştirmiştirler. 1517 yılında başlayan Osmanlı egemenliği ile ek haklar kazandılar. 1800 lü yıllara doğru Çarlık Rusyası'nın sürekli olarak Osmanlılara karşı kullanacağı bir koz oldular. 19 yy. boyunca birçok isyan çıkardılar.

I. Dünya Savaşı ile biten Osmanlı egemenliğinden sonra 20 yıl kadar Fransa yönetiminde kalan Lübnan ve Suriye'de eski haklarında yoksun bırakıldılar. Fransa çekildikten sonra yönetim müslümanlara kalınca düşmanlıkları arttı. Silahlı gruplar oluşturdular. Yeryer şehir içinde çatışmalar çıktı ve iç savaş başladı bunun bir nedeni de Filistin'den gelen müslüman araplar, bundan 7 yıl sonra da 1982'de İsrail'in Lübnan'ı işgali ile Maruniler İsrail ordusuyla birlikte savaştı ve ülkedeki Filistin topluluklarının çoğunun kökünü kuruttu, Filistinlileri ülkenin kuzeyindeki ve güneyindeki mülteci kamplarına yolladılar ve böylece Lübnan'ın etnik yapısının değiştirilmesini engellemiş oldular.

Nüfus

Lübnan

Günümüzde Lübnan nüfusunun %22'si Marunilerden oluşmaktadır.Kaynak hatası: <ref> etiketinde geçersiz değişken (Bkz: Kaynak gösterme)

Kıbrıs

Ayrıca bakınız: Kıbrıs Marunileri

Maruniler, adanın üçüncü büyük dini ve etnik grubunu oluştururlar. Nüfusları, farklı kaynaklarda 4.940(%0.6) ile 10.000 arasında gösterilir. Bu nüfusun büyük bölümü Güney Kıbrıs Rum Yönetimi topraklarında yaşar.

Kültür

Şablon:Yanlış 1940 yılına kadar genellikle dağlarda yaşayan Maruniler bu zamandan sonra Anti-Lübnan dağlarında inerek başkent Beyrut'a yerleştiler. Bu nedenle kültürlerinde büyük bir yozlaşma oldu. Bir kısmı ise Beyrut'a geldikten sonra ABD' ye göç etti,bazıları da iç savaşta çoğu Latin Amerika ülkelerine göç etti. Genellikle avcılıkla, toplayıcılıkla ve nehir balıkçılığı ile geçinen bu topluluk şehre inince ticareti büyük oranda ele geçirdiler. Bazı konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar[kaynak belirtilmeli].

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t [1]
  2. ^ World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Cyprus : Overview, UNHCR
  3. ^ a b http://www.bkerkelb.org/english/index.php?option=com_content&view=article&id=143:-introduction&catid=35:maronite-identity-&Itemid=55
  4. ^ BBC Türkçe Lübnan ülke raporu

Şablon:Link SM

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Maruniler&oldid=10263183" sayfasından alınmıştır