Kuduz aşısı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir) |
Superyetkin (mesaj | katkılar) Kaynak gösterme hatası giderildi |
||
| 2. satır: | 2. satır: | ||
'''Kuduz aşısı''', [[Kuduz|kuduza]] karşı kullanılan bir [[Aşı (tıp)|aşıdır]].<ref name="WHO2018">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Rabies vaccines: WHO position paper – April 2018|tarih=2018|sayı=16|diğerurl=https://www.who.int/immunization/policy/position_papers/pp_rabies_summary_2018.pdf|sayfalar=201-19|çalışma=Weekly Epidemiological Record|cilt=93}}</ref> Hem güvenli hem de etkili olan bir dizi kuduz aşısı mevcuttur.<ref name="WHO2018" /> Genellikle köpek veya yarasa ısırığının neden olduğu kuduz virüsüne maruz kalmadan önce ve bir süre sonra kuduzdan korunmak için kullanılabilirler.<ref name="WHO2018" /> |
'''Kuduz aşısı''', [[Kuduz|kuduza]] karşı kullanılan bir [[Aşı (tıp)|aşıdır]].<ref name="WHO2018">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Rabies vaccines: WHO position paper – April 2018|tarih=2018|sayı=16|diğerurl=https://www.who.int/immunization/policy/position_papers/pp_rabies_summary_2018.pdf|sayfalar=201-19|çalışma=Weekly Epidemiological Record|cilt=93}}</ref> Hem güvenli hem de etkili olan bir dizi kuduz aşısı mevcuttur.<ref name="WHO2018" /> Genellikle köpek veya yarasa ısırığının neden olduğu kuduz virüsüne maruz kalmadan önce ve bir süre sonra kuduzdan korunmak için kullanılabilirler.<ref name="WHO2018" /> |
||
Dozlar genellikle deri veya kas içine enjeksiyon yoluyla verilir.<ref name="WHO2018" |
Dozlar genellikle deri veya kas içine enjeksiyon yoluyla verilir.<ref name="WHO2018" /> Maruziyetten sonra aşı tipik olarak [[kuduz immünoglobulini]] ile birlikte kullanılır.<ref name="WHO2018" /> Maruz kalma riski yüksek olanların potansiyel maruziyetten önce aşılanmaları önerilir.<ref name="WHO2018" /> Kuduz aşıları insanlarda ve diğer hayvanlarda etkilidir ve köpekleri aşılamak kuduzun insanlara yayılmasını önlemede çok etkilidir.<ref name="WHO2018" /> Tam bir tedavi sürecinden sonra virüse karşı uzun süreli bir bağışıklık gelişir.<ref name="WHO2018" /> |
||
Kuduz aşıları tüm yaş grupları tarafından güvenle kullanılabilir.<ref name="WHO2018" |
Kuduz aşıları tüm yaş grupları tarafından güvenle kullanılabilir.<ref name="WHO2018" /> İnsanların yaklaşık yüzde 35 ila 45'i enjeksiyon bölgesinde kısa süreli kızarıklık ve ağrı geliştirir ve insanların yüzde 5 ila 15'i [[Ateş (tıp)|ateş]], [[baş ağrısı]] veya [[Bulantı|mide bulantısı]] yaşayabilir.<ref name="WHO2018" /> Kuduza maruz kaldıktan sonra kullanımı için herhangi bir kontrendikasyon yoktur, çünkü tedavi edilmeyen virüs ezici bir şekilde ölümcüldür.<ref name="WHO2018" /> |
||
İlk kuduz aşısı 1885'te tanıtılmıştır ve bunu 1908'de geliştirilmiş bir versiyonu izlemiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=vJKeBQAAQBAJ&pg=PA63|başlık=Vaccine Analysis: Strategies, Principles, and Control|arşivtarihi=5 Mart 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160305091504/https://books.google.com/books?id=vJKeBQAAQBAJ&pg=PA63|tarih=2014|sayfa=63|yayıncı=Springer|isbn=9783662450246}}</ref> Dünya çapında milyonlarca insan virüse karşı aşılanmaktadır.<ref name="WHO2018" |
İlk kuduz aşısı 1885'te tanıtılmıştır ve bunu 1908'de geliştirilmiş bir versiyonu izlemiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=vJKeBQAAQBAJ&pg=PA63|başlık=Vaccine Analysis: Strategies, Principles, and Control|arşivtarihi=5 Mart 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160305091504/https://books.google.com/books?id=vJKeBQAAQBAJ&pg=PA63|tarih=2014|sayfa=63|yayıncı=Springer|isbn=9783662450246}}</ref> Dünya çapında milyonlarca insan virüse karşı aşılanmaktadır.<ref name="WHO2018" /> [[DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi|Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde]] yer almaktadır.<ref name="WHO21st">{{Kitap kaynağı|başlık=World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019|tanıtıcı=WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO|yer=Cenevre|yayıncı=World Health Organization|yıl=2019}}</ref> |
||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
Sayfanın 16.02, 12 Şubat 2023 tarihindeki hâli
Kuduz aşısı, kuduza karşı kullanılan bir aşıdır.[1] Hem güvenli hem de etkili olan bir dizi kuduz aşısı mevcuttur.[1] Genellikle köpek veya yarasa ısırığının neden olduğu kuduz virüsüne maruz kalmadan önce ve bir süre sonra kuduzdan korunmak için kullanılabilirler.[1]
Dozlar genellikle deri veya kas içine enjeksiyon yoluyla verilir.[1] Maruziyetten sonra aşı tipik olarak kuduz immünoglobulini ile birlikte kullanılır.[1] Maruz kalma riski yüksek olanların potansiyel maruziyetten önce aşılanmaları önerilir.[1] Kuduz aşıları insanlarda ve diğer hayvanlarda etkilidir ve köpekleri aşılamak kuduzun insanlara yayılmasını önlemede çok etkilidir.[1] Tam bir tedavi sürecinden sonra virüse karşı uzun süreli bir bağışıklık gelişir.[1]
Kuduz aşıları tüm yaş grupları tarafından güvenle kullanılabilir.[1] İnsanların yaklaşık yüzde 35 ila 45'i enjeksiyon bölgesinde kısa süreli kızarıklık ve ağrı geliştirir ve insanların yüzde 5 ila 15'i ateş, baş ağrısı veya mide bulantısı yaşayabilir.[1] Kuduza maruz kaldıktan sonra kullanımı için herhangi bir kontrendikasyon yoktur, çünkü tedavi edilmeyen virüs ezici bir şekilde ölümcüldür.[1]
İlk kuduz aşısı 1885'te tanıtılmıştır ve bunu 1908'de geliştirilmiş bir versiyonu izlemiştir.[2] Dünya çapında milyonlarca insan virüse karşı aşılanmaktadır.[1] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[3]
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l "Rabies vaccines: WHO position paper – April 2018". Weekly Epidemiological Record. 93 (16): 201-19. 2018. Diğer özet (PDF).
- ^ Vaccine Analysis: Strategies, Principles, and Control. Springer. 2014. s. 63. ISBN 9783662450246. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.