Özbekistan Hava Yolları'nın 1154 sefer sayılı uçuşu
 Kaza yapan uçağa benzer bir Özbekistan Hava Yolları Yakovlev Yak-40 | |
| Özet | |
|---|---|
| Tarih | 13 Ocak 2004 |
| Olay türü | Pilotaj hatası |
| Bölge | Taşkent Uluslararası Havalimanı, Taşkent |
| Koordinatlar | 41°15′41″K 69°18′35″D / 41.26139°K 69.30972°D |
| Hava taşıtı | |
| Kalkış | Tirmiz Havalimanı |
| Destinasyon | Taşkent Uluslararası Havalimanı |
| Yolcu sayısı | 32 |
| Mürettebat | 5 |
| Yaralı sayısı | 0 |
| Ölü sayısı | 37 |
| Kurtulanlar | 0 |
| Hava taşıtı modeli | Yakovlev Yak-40 |
| İşletmeci | Özbekistan Hava Yolları |
| Sefer sayısı | 1154 |
| Kuyruk numarası | UK-87985 |
Özbekistan Hava Yolları'nın 1154 sefer sayılı uçuşu (HY1154/UZB1154), Özbekistan bayrak taşıyıcısı Özbekistan Hava Yolları'nın Afganistan sınırının yakınındaki Tirmiz Havalimanı'ndan Özbekistan'ın başkentindeki Taşkent Uluslararası Havalimanı'na düzenlenen tarifeli bir iç hat uçuşuydu. 13 Ocak 2004'te, UK-87985 kuyruk numaralı bir Yakovlev Yak-40 uçağı, Taşkent'e inerken bir radar istasyonuna çarptı, ters döndü, alev aldı ve patladı. Uçaktaki 37 kişinin tamamı öldü. Hava durumunun kötü olduğu bildirilmişti.
Uçuş[değiştir | kaynağı değiştir]
Yakovlev Yak-40, Özbekistan'da UK-87985 olarak tescil edilmişti. Uçuş, ülkenin Afganistan sınırına yakın bir şehir olan Tirmiz'den başkent Taşkent Uluslararası Havalimanı'na yapılan bir iç hat uçuşuydu. Tirmiz, 2001 yılında terörle mücadelenin başlamasından sonra Kuzey Afganistan'a yapılan insani yardımlar için önemli bir merkez haline gelmişti. Alman birlikleri ayrıca Tirmiz Havalimanı'nı Afganistan'daki barışı sağlama birlikleri için destek üssü olarak kullanıyordu. Uçak neredeyse tamamen doluydu ve 32 yolcuyla 5 mürettebat taşıyordu.[1] Uçuş ekibi Kaptan Alexander Alexan, Yardımcı Pilot Rustam Ilyasov, Uçuş Eğitmeni Akmal Kamalov ve Uçuş Mühendisi Noel Kurmaev'den oluşuyordu.[2]
Uçak, yerel saatle yaklaşık 19.00'da kalktı. Hava tamamen karanlıktı ve hava durumu önemli ölçüde kötüleşmişti. Havalimanında görüş mesafesi sis nedeniyle 1.300 metreye kadar düşmüştü. Havalimanına 12,5 km uzakta bulunan 1154 sefer sayılı uçuş, iniş hızını artırdı ve iniş çizgisinin altına getirdi. Mürettebat daha sonra havalimanına yaklaşana kadar uçuş seviyesini korudu. Uçak pistin eşiğine yaklaştıkça, uçak iniş konfigürasyonunda olması gerekenden 30 ila 40 metre yüksekteydi. Pilotlar pisti kaçırdıklarının farkına vardıklarında motor gücünü arttırdılar, ancak uçağın hızlanıp yükselebilmesi için fazla alçaktaydılar. Uçağın sağ kanadı, bir radyo istasyonuna çarptı. Ardından sol kanadı beton bir duvara çarptı ve kırıldı. Uçak daha sonra ters döndü ve patladı. Kurtarma servisleri kaza yerine ulaştı; ancak herkes ölmüştü. Ölenlerin arasında kıdemli Birleşmiş Milletler yetkilisi Richard Conroy,[3] bir Avustralya/İngiliz çifte vatandaşı[4] ve Kanadalı yardım görevlisi, Hristiyan yardım kuruluşu ülke yöneticisi Richard Penner de vardı.[5]
Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kazadan hemen sonra Özbek polisi kaza bölgesini kapattı. Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov kaza bölgesini ziyaret etti ve kurtarma işçileri ile konuştu. Başbakan Şevket Mirziyoyev ve yardımcıları Taşkent Havalimanı'na gelmiş ve ölenlerin akrabalarıyla görüşmüş ve onları bir odaya yönlendirmiştir.[5]
Kazadan birkaç saat sonra Taşkent Uluslararası Havalimanı şiddetli sis nedeniyle uçuşlara kapatıldı.[6]
Araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Özbekistan Hükûmeti kazayla ilgili bir soruşturma emri verdi. İlk belirtiler, kazanın nedeninin kötü hava koşulları olduğuydu. Yetkililer, kazanın bir suikast olduğuna dair bir kanıt olmadığını belirtti.[7] 2006 yılında eski İngiliz Özbekistan Büyükelçisi Craig Murray Semerkant'da Cinayet kitabında kaza mahallinin ve kurbanların cesetlerinin Özbek yetkililer tarafından tahrif edildiğini ve "hiçbir zaman uygun bir soruşturma yapılmaya çalışılmadığını" yazmıştır.[8] 2008 yılında eski bir Özbekistan casusu Ikrom Yakubov, uçağın düşmesinin Özbekistan yöneticileri tarafından tasarlandığını[9] ve aktivistler ve eleştirmenler tarafından uzun süredir devam eden konuma güvenilirlik kazandığını iddia etti.[10] Yakubov Ağustos 2009'da BBC'nin gece haberleri programında yayınlandı.[11][12]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Uzbek plane crash kills at least 30 people". USA Today. 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
- ^ "Plane crash Yak-40 Uzbekistan Airways in airport Tashkent International Airport". Avia. 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "British UN Chief killed in Uzbek Plane Crash". Kuwait News Agency. 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
- ^ "Senior UN official dies in plane crash". 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
- ^ a b "MB humanitarian worker killed in Jan. 13 plane crash". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Dozens die in Uzbek plane crash". BBC. 11 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
- ^ "Uzbekistan Investigating Cause Of Plane Crash". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Murder in Samarkand, Mainstream Publishing, 2006, pp. 319-320". 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Former Uzbek Spy Case Sparks Heated Reactions". 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Former Uzbek Spy Accuses Government Of Massacres, Seeks Asylum". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Confessions of an Uzbek KGB officer". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- ^ "Newsnight". 14 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hasar gören radar istasyonunun fotoğrafı16 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Getty Images
- Kaza Açıklaması3 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Havacılık Güvenlik Ağı