Vikipedi:İş birliği projesi/2012/48. hafta

%18.5 İlerleme: 37/200 madde

2012'nin 48. hafta iş birliği projesi: Düzenlenmeyi bekleyen maddelerin elden geçirilmesi konusu seçilmiştir.

Proje 26 Kasım 2012 günü UTC ile saat 00:01'da başlayacak ve 2 Aralık 2012 günü UTC ile saat 23:59'da bitecektir.

Madde düzenleme nasıl yapılır?

Bir maddeyi düzenleyebilmek için öncelikle maddede gereksinim duyulan eksikliklerin belirlenmesi gerekir. Düzenlenlemesi gereken maddeler için {{Düzenle}} şablonu kullanılır. Madde eğer gerekli standartlara erişirse bu şablon kaldırılır.

Bir madde düzenleme işbirliğinde neler düzeltilir?

• İmlâ (yazım) yanlışları,
• Anlatım bozuklukları,
• Çeviri maddelerdeki çevrilmemiş bölümler,
• Taraflı, argo veya niteliksiz bir dil kullanılmış maddeler,
• Madde içinde belirtilmemiş iç bağlantılar (iç bağlantılar, madde içindeki farklı kavramlara Vikipedi içinde özel köprüler oluşturur: Güneş, Türkiye, Adam Smith... gibi),
• Kaynaksız maddeler,
• Kategorisiz, dil bağlantısı olmayan... kısacası işlevsel ekleri eksiz maddeler,
• Kod hataları bulunan maddeler

düzenlenmesi gereken maddelerdir. Bir maddeyi düzenleyen katılımcı bu öğelerdeki aksaklıkları düzeltmeye çalışır.

Bir Vikipedi maddesindeki temel eksiklikler şunlar olabilir.

• Giriş kısmı yanlış tanımlanmış olabilir. Yani tanım ile metin gövdesi birbirinden ayrı yazılmalıdır.

Örnek olarak şöyle bir madde girişi yapılabilir:

Barış Memiş (d. 5 Ocak 1990, Akçaabat, Trabzon), 1. Lig takımlarından Karşıyaka'da kiralık olarak forma giyen Türk orta saha futbolcusu.

• İç bağlantıların olmaması: İç bağlantılar, Vikipedi'de var olan bir maddenin farklı bir madde içerisinde belirtilebilmesi için kullanılır. Örnek olarak;

Askerî Ataşe görevi Ocak 1915'te sona erdi. Bu sırada 28 Temmuz 1914'te I. Dünya Savaşı başladı, Osmanlı Devleti de 29 Ekim 1914'te savaşa girdi. 20 Ocak 1915'te Mustafa Kemal Bey 3.Kolordu emrinde Tekfurdağ'da kurulacak olan 19. Fırka Komutanlığına atandı.

tarzındaki bir ifade yanlıştır, buradaki I. Dünya Savaşı ve Osmanlı Devleti gibi ifadeler ayrıca bir madde konusu olduğu için [[maddenin adı]] biçiminde gösterilip; standartlaştırılmalıdır. Burada dikkat edilmesi gereken durum; aynı başlığın altında aynı iç bağlantının yalnızca 1 kez kullanılmasıdır. Örneğin: "Baros dört yaşında futbol akademisine kaydoldu. Baros'un babası onun futbol oynamasını istemiyordu." gibi bir ifade yanlıştır. Baros ifadesini aynı başlık altında iki kez belirtmeye gerek yoktur. Ayrıca yıl ve tarihler de iç bağlantılarla belirtilmez.

• Anlatım bozuklukları ve ansiklopedik olmayan üslup: Kelimelerin yanlış anlamda kullanılması, bir sohbet havasında yazılan metinler, fiil çatılarının yanlış kurgulanması ve tutarlı olmaması gibi sorunları içerir. Temel olarak dört ana sorundan oluşur:
  

1. Çatı ve kip uyumsuzluğu: Gramatik uyumsuzlukları içerir. Örneğin:

1990'da Adana'da doğdu. İlköğrenimini Konya'da tamamlamıştır.

gibi bir ifade yanlıştır. Aynı başlık altındaki ifadeler aynı kiplerle çekimlenmelidir. Yani ifade şöyle olmalıdır.

1990'da Adana'da doğdu. İlköğrenimini Konya'da tamamladı.

2. Anlatımdaki aksaklıklar: Nesne eksikliği, cümlenin çok uzun olması, kelimenin yanlış anlamda kullanılması gibi surunlardan ortaya çıkan bir sorundur. Bunun için cümleler mümkün olduğunca yalın ve anlaşılır olmalıdır. Gereksiz sözcüklerin kullanılmamalıdır. Örneğin bazı durumlarda yıl kelimesini kullanmak dahi gereksiz sözcük kullanmaya neden olabilir. Örneğin: "1985 yılında doğdu." ifadesi yerine gramatik açıdan "1985'te doğdu." ifadesi daha sağlıklı bir kullanımdır.
3. Üslubun ansiklopedik olmaması: Vikipedi maddelerinde, özel durumlar hariç (alıntılar vs.) ansiklopedik, tarafsız, düz yazı normunda (devrik cümleler gibi sanatsal yazımlara kaçılmadan) ve anlaşılır bir dil kullanılmalıdır. Örneğin:

Her sabah kalktığında banyo yapardı. Çok temiz bir adamdı Şinasi Bey.

gibi bir ifade hem nesnel değildir hem de cümle dizimi ansiklopedik olarak kurgulanmamıştır.

4. Dilsel sorunlar: Bu tür sorunların temelini anlaşılmayan bir dil kullanmak oluşturur. Aşırı derecede eskimiş kelimeleri, toplumca benimsenmemiş -TDK sözlüğünde bulunmayan- yeni türetilmiş kelimeleri, yabancı kökenli çok az bilenen kelimeleri kullanmak -terimsel ifadeler hariç- bu sorunu doğuran temel etkendir.

• Yazım - noktalama yanlışları ve gereksiz biçemler: İBP projelerinde TDK Yazım Kılavuzu esas alınır. Cümleler ve noktalama işaretleri bu kılavuza göre doğru bir biçimde yazılır. Çok gerekli olmadıkça renkli başlıklar, gereksiz renklendirilmiş tablolar vs. kullanılmaz.
• Kaynak ve kategori eksikliği: Bir maddede kaynaklar, kategoriler olmazsa olmazlardandır. Eğer varsa dil bağlantıları da buna dâhil edilebilir. İyi bir madde kaynaklandırılmış ve kategorilere ayrılmış bir maddedir.
• Bölümlendirme: Maddeler paragraflara ayrılmalı gerektiğinde alt başlıklar kullanılmalıdır. Yani metin mümkün olduğunca tek gövdeli bir bünyeye sahip olmamalıdır.

Puanlama

• Madde düzenlemede puanlama kıstasları oluşturmak oldukça zor. Bu yüzden puanlamalar çok kesin ölçütlere sahip olmayabilir. Şöyle bir yöntem izleyeceğim. Maddedeki iç bağlantı, imla düzeltmesi, anlatım bozukluklarını düzeltmeler gibi kısımlara maddenin ve değişikliklerin boyutu ve niteliğine göre 2 ile 10 puan arası bir genel puan vereceğim. Bunun dışında eklenmiş bilgi kutusu, kaynak, metin ve listeleri normal puanlamadaki gibi değerlendireceğim. Eğer madde oldukça anlaşılmaz halde olup da tamamen yeniden yazılmış ise tümünü, yeni bir madde gibi puanlayacağım. Burda esas olan, harcanan emeğe uyan puanı vermektir.
• Tamamen yeni eklediğiniz kısımları (özellikle yeni paragrafları) bildirirseniz benim için büyük kolaylık olur.
• Görsellere, bilgi kutularına ve ölçütsel içeriklere verilen puanlar değişmez.
• Yapılan değişikliğin boyutu ve niteliğine göre değişikliklerin tümüne 2 ile 10 puan arası bir puan verilir. İmlâ düzenlemeleri, yazım düzeltmeleri... vs. hep bu kategoridedir. Eğer madde çok uzun ve dolayısıyla değişiklikler için gereken emek çoksa daha fazla puan da verilebilir.
• Katılımcı, düzenlediği maddede kategori bulunmuyorsa; en azından bir kategori eklemek zorundadır. Bu bir standart olup, kategorilere puan verilmez.

Sıralama

Kullanıcı	Katkılar	Puan	Madde	Sıra
Cekli829	/Cekli829	53	11	3
Math34	/Math34	10	2
Mutlutopuz	/Mutlutopuz	3	1
Rdvnygt	/Rdvnygt	79	19	2
drgulcu	/Drgulcu	3	1
Khadkhall	/Khadkhall	114	3	1

Katılımcılar

1. ----Safir yüzüklü Cekli^{Altından konuş} 04:42, 26 Kasım 2012 (UTC)
2. --Math34 ^ileti 07:28, 26 Kasım 2012 (UTC)
3. ---Mutlutopuz 10:08, 26 Kasım 2012 (UTC)
4. ---Rıdvan ^Merhaba 12:03, 26 Kasım 2012 (UTC)
5. ---DRG ^msj 09:49, 27 Kasım 2012 (UTC)
6. --- Khadkhall (mesaj) 10:37, 29 Kasım 2012 (UTC)