Salbutamol
Salbutamol,[1] akciğerlerdeki orta ve büyük hava yollarını açan bir ilaçtır[2] Hava yolu düz kasının gevşemesine neden olarak çalışan kısa etkili bir β2 adrenerjik reseptör agonistidir.[2] Astım atakları, egzersize bağlı bronkokonstriksiyon ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) dahil olmak üzere astımı tedavi etmek için kullanılır.[2] Ayrıca yüksek kan potasyum düzeylerini tedavi etmek için de kullanılabilir.[3] Salbutamol genellikle bir inhaler veya nebulizer ile birlikte kullanılır, ancak aynı zamanda bir hap, sıvı ve intravenöz solüsyonda da mevcuttur.[2][4] Solunan versiyonun etkisinin başlangıcı tipik olarak 15 dakikadır ve iki ila altı saat sürer.[2]
Yaygın yan etkiler arasında titreme, baş ağrısı, hızlı kalp atış hızı, baş dönmesi ve endişeli hissetme yer alır.[2] Ciddi yan etkiler arasında kötüleşen bronkospazm, düzensiz kalp atışı ve düşük kan potasyum seviyeleri sayılabilir.[2] Hamilelik ve emzirme döneminde kullanılabilir, ancak güvenliği tamamen açık değildir.[2][5]
Salbutamol 1966'da İngiltere'de patentlenmiş ve 1969'da İngiltere'de ticari olarak temin edilebilir hale gelmiştir.[6][7] 1982 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[2] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[8] Salbutamol jenerik ilaç olarak mevcuttur.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Salbutamol". Drugs.com. 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2016.
- ^ a b c d e f g h i j "Albuterol". Drugs.com. The American Society of Health-System Pharmacists. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015.
- ^ "Emergency interventions for hyperkalaemia". The Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD003235. April 2005. doi:10.1002/14651858.CD003235.pub2. PMC 6457842 $2. PMID 15846652.
- ^ "Intravenous salbutamol for childhood asthma: evidence-based medicine?" (PDF). Archives of Disease in Childhood. 99 (9): 873-7. September 2014. doi:10.1136/archdischild-2013-304467. PMID 24938536. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Drugs in pregnancy and lactation: a reference guide to fetal and neonatal risk. 9th. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. 2011. s. 32. ISBN 9781608317080. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pharmaceutical innovation: revolutionizing human health. Philadelphia: Chemical Heritage Press. 1999. s. 226. ISBN 9780941901215. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons. 2006. s. 542. ISBN 9783527607495. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Albuterol". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 23 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.