Rufus (yazılım)
 | |
 Rufus 4.3.2090 | |
| Geliştirici(ler) | Pete Batard |
|---|---|
| İlk yayınlanma | 4 Aralık 2011) |
| Güncel sürüm | 4.3 / 19 Ekim 2023) |
| Programlama dili | C[1] |
| İşletim sistemi | Windows 8 ve üstü |
| Boyut | 1,34 MB |
| Erişilebilirlik | 38 dil[2] |
Diller listesi Almanca, Arapça, Basitleştirilmiş Çince, Brezilya Portekizcesi, Bulgarca, Çekçe, Danca, Endonezyaca, Farsça, Felemenkçe, Fince, Fransızca, Geleneksel Çince, Hırvatça, İbranice, İngilizce, İspanyolca, İsveççe, İtalyanca, Japonca, Korece, Lehçe, Letonca, Litvanca, Macarca, Malayca, Norveççe, Portekiz Portekizcesi, Romence, Rusça, Slovakça, Slovence, Sırpça, Tayca, Türkçe, Ukraynaca, Vietnamca, Yunanca | |
| Tür | Canlı USB |
| Lisans | GNU GPL 3+[3] |
| Resmî sitesi | rufus.ie |
| Kod deposu | github.com/pbatard/rufus |
Rufus (The Reliable USB Formatting Utility, with Source), Microsoft Windows için önyüklenebilir USB bellek aygıtlarını veya Canlı USB'leri biçimlendirmek ve oluşturmak için kullanılan özgür ve açık kaynak kodlu bir programdır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Rufus başlangıçta, DOS önyüklenebilir USB bellek aygıtları oluşturmak için kullanılan HP USB Disk Storage Format Tool'un yerine modern bir açık kaynak programı olarak tasarlandı.[4][5]
Rufus'un ilk resmî sürümü 1.0.3, 4 Aralık 2011 tarihinde yalnızca MS-DOS desteğiyle yayımlandı. 1.0.4'te FreeDOS desteği ve 1.1.0'da ISO görüntü desteği eklendi. 1.2.0'a kadar, biri MS-DOS ve diğeri FreeDOS için olmak üzere iki ayrı sürüm geliştirildi.[6] 1.3.2'de UEFI önyükleme desteği, 1.4.0'da yerelleştirme ile yeni dil seçenekleri, 2.0'da ise Windows To Go desteği eklendi. Windows XP ve Vista desteği 2.18 sürümüne kadar, Windows 7 desteği 3.22 sürümüne kadar sürdürüldü. Rufus 4.0 ve üstü yalnızca Windows 8 ve üstünü desteklemektedir.[7]
Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Rufus, çeşitli Linux dağıtımları ve Windows kurulum .iso dosyalarının yanı sıra ham disk görüntü dosyaları dahil olmak üzere birçok önyüklenebilir .iso dosyalarını destekler. Bellek aygıtını önyüklenebilir hale getirmek için gerekirse SYSLINUX veya GRUB gibi bir önyükleyici yükleyebilir.[8] Ayrıca MS-DOS veya FreeDOS'un bir bellek aygıtına yüklenmesine ve Windows To Go önyüklenebilir medyasının oluşturulmasına da izin verir.[9] Buna ek olarak FAT, FAT32, NTFS, exFAT, UDF ve ReFS dosya sistemlerini kullanarak bellek aygıtlarını biçimlendirebilir.[10]
Rufus seçili görüntünün MD5, SHA-1 ve SHA-256 karmalarını hesaplamak için de kullanılabilir.[11]
Rufus, Windows 8.1, Windows 10 ve Windows 11'in çeşitli yapılarının ISO DVD görüntülerini doğrudan Microsoft'un sunucularından indirebilir. Bu özellik yalnızca PowerShell 3.0 veya üstü yüklüyse ve programın ayarlarında 'Güncellemeleri kontrol et' seçeneği etkinleştirilmişse kullanılabilir (Rufus ilk kez çalıştırıldığında kullanıcıya bu seçeneği etkinleştirmek isteyip istemediğini sorar).[12][13]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Rufus kaynak kodu". GitHub. 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2016.
- ^ "Rufus tarafından desteklenen diller". GitHub. 11 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2017.
- ^ "Rufus lisansı". GitHub. 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016.
- ^ "Rufus tanıtım gönderisi". 14 Aralık 2011. 16 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023.
- ^ "HP USB Disk Storage Format Tool on Softpedia". 11 Haziran 2014. 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016.
- ^ "List of Rufus downloads". 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Rufus güncelleme notları". GitHub. 6 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016.
- ^ Mackey, Tim (5 Nisan 2016). XenServer Administration Handbook: Practical Recipes for Successful Deployments. O'Reilly Media, Inc. ISBN 9781491935392. Erişim tarihi: 29 Haziran 2016.
- ^ "Using Rufus To Create Windows To Go USB Drive". 5 Mart 2015. 6 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2016.
- ^ Gupta, Vishal. "Rufus: Free Portable Utility to Write Bootable ISO or IMG Files to USB Drives". AskVG. 28 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2016.
- ^ "Rufus özellikleri". GitHub. 5 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ "Fido: Full ISO Download Script (for Windows retail ISOs)". 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ "Rufus Security wiki page—Remote script execution". 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
