UEFI

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Unified Extensible Firmware Interface
KısaltmaUEFI
DurumYayımlandı
Başlama yılı2006[a]
Son sürüm2.10
29 Ağustos 2022
OrganizasyonUEFI Forum
İlgili standartlarACPI, UEFI Platform Initialization
Etki AlanıFirmware
Websitesiuefi.org
Lenovo ThinkPad T430'da UEFI ön yükleme sırası seçim menüsü
UEFI uygulaması genellikle anakart üzerinde bulunan NOR-tabanlı EEPROM üzerinde saklanır. Farklı G/Ç protokolleri kullanabilirler, ancak SPI en yaygın olanıdır.
EFI'nin yazılım yığınındaki konumu

Unified Extensible Firmware Interface (UEFI) (tr. Birleşik Genişletilebilir Ürün Yazılımı Arabirimi),[1] bir işletim sistemi ile bir platform sabit yazılımı arasındaki bir yazılım arabirimini tanımlayan, genel kullanıma açık bir tabirdir. UEFI, asıl olarak tüm IBM PC uyumlu kişisel bilgisayarlarda bulunan eski Temel Giriş/Çıkış Sistemi (BIOS) önyükleme sabit yazılımını[2][3] eski BIOS hizmetleri için destek sağlayan çoğu UEFI sabit yazılım uygulamasıyla değiştirir. UEFI, işletim sistemi kurulu olmasa bile bilgisayarların uzaktan tanılanmasını ve onarımını destekleyebilir.[4]

Intel, Extensible Firmware Interface (EFI) (tr. Genişletilebilir Ürün Yazılımı Arabirimi) özelliklerini geliştirdi. EFI'nin bazı uygulamaları ve veri biçimleri, Microsoft Windows'unkilerin kopyasıdır.[5][6] 2005'te UEFI, EFI 1.10'u (EFI'nin son sürümü) kullanımdan kaldırıldı. Unified EFI Forum, baştan sona UEFI özelliklerini yöneten endüstri kuruluşudur.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ İlk olarak 1998 yılında Intel Boot Initiative ve daha sonra 2005 yılında kullanımdan kaldırılan ve yerini UEFI'ye bırakan Extensible Firmware Interface (EFI) olarak başlamıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Pronounced as an acronym or as /ˈɪf/.
  2. ^ Kinney, Michael (1 Eylül 2000). "Solving BIOS Boot Issues with EFI" (PDF). ss. 47-50. 23 Ocak 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2010. 
  3. ^ "MS denies secure boot will exclude Linux". The Register. 23 Eylül 2011. 24 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011. 
  4. ^ "The 30-year-long Reign of BIOS is Over: Why UEFI W... - Input Output". HP.com. 26 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2012. 
  5. ^ IBM PC Real Time Clock should run in UT 10 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Cl.cam.ac.uk. Retrieved on 30 October 2013.
  6. ^ Garrett, Matthew (19 Ocak 2012). "EFI and Linux: The Future Is Here, and It's Awful". linux.conf.au 2012. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2012.