Kuzey Amerika dinozorları listesi
Bu, Kuzey Amerika Kıtasında fosilleri ve kalıntıları bulunmuş dinozorların listesidir. Kuzey Amerika'da çok çeşitli dinozorların yaşadığını gösteren zengin dinozor fosil kayıtları mevcuttur. Bu en fazla çeşitliliğin bu kıtada olduğu anlamına gelmemektedir.
Trias Dönemi dinozorlarından Coelophysis, Chindesaurus, Gojirasaurus ve Tawa Kuzey Amerika'da yaşamıştır. Tawa'nın önemli paleocoğrafya endikasyonları sunan fosilleri Güney Amerika'da da bulunmuştur. Erken Jura Dönemi dinozorlarından Dilophosaurus, Anchisaurus, Ammosaurus, Syntarsus ve thyreophoran Scutellosaurus Kuzey Amerika'da yaşamıştır. Meksika'nın Orta Jura Dönemi yerleşim birimlerinden biri olduğu bilinmesine rağmen, Kuzey Amerika'da bu döneme ait veriler çok azdır. Theropodalara, sauropodalara ve ornithopodalara ait kemik parçaları, ayak izleri, yumurta kabukları ve dişler bulunmuştur, ancak hiçbiri cins tanısı koymak için yeterli seviyede değildir.
Kuzey Amerika'da Geç Jura Dönemi, Orta Jura döneminin tam tersi vasıflara sahiptir. Colorado, Utah, Wyoming, Montana, New Mexico, Oklahoma, Güney Dakota ve Teksas dahil birçok ABD eyaletinde, dünyadaki dinozor fosilleri açısından en verimli kaynak olan, Geç Jura Morrison Oluşumu bulunmuştur. Theropodalardan Allosaurus, Saurophaganax, Torvosaurus, Ceratosaurus, Coelurus, Ornitholestes, Tanycolagreus, Stokesosaurus ve Marshosaurus Morrison'da bulunmuştur. Sauropodalardan Apatosaurus, Diplodocus, Barosaurus, Brachiosaurus, Camarasaurus ve muhtemelen şimdiye kadar varlığı keşfedilen en büyük dinozor olan Amphicoelias; iki cins stegosaur Stegosaurus ve Hesperosaurus; ornithopodalardan Dryosaurus, Camptosaurus, Drinker, Othnielia ve Othnielosaurus da Morrison oluşumunda bulunmuştur.
Erken Kretase sırasında, yeni dinozorlar eskilerinin evrimleri şeklindedir. Jura Dönemi'ndeki hallerinden farklı olmayan Sauropodalar bu devirde de mevcutlardır. Kuzey Amerika'da Deinonychus, Utahraptor, Acrocanthosaurus ve Microvenator gibi Erken Kretase theropodaları yaşamıştır. Sauropodalardan Astrodon, Pleurocoelus ve Sauroposeidon; Jura dönemine göre daha fazla çeşitlilik gösteren Tenontosaurus, Hypsilophodon, Iguanodon, Protohadros ve Eolambia gibi ornithopodalar; ayrıca Sauropelta, Gastonia ve therizinosaur Falcarius Erken Kretase devrinde Kuzey Amerika'da yaşamış dinozorlardandır.
Theropodalardan Albertosaurus, Gorgosaurus, Daspletosaurus, Appalachiosaurus ve Dryptosaurus; dromaeosauridlerden Dromaeosaurus, Saurornitholestes, Atrociraptor ve Bambiraptor; Ceratopsianlardan Pachyrhinosaurus, Styracosaurus, Centrosaurus Monoclonius, Brachyceratops, Pentaceratops ve Leptoceratops; hadrosaurlardan, Parasaurolophus, Corythosaurus, Lambeosaurus, Saurolophus ve Prosaurolophus; titanosaur sauropodalardan Alamosaurus, ceratopsianlardan Triceratops ve Torosaurus; pachycephalosaurlardan Pachycephalosaurus, Stygimoloch, Dracorex ve Stegoceras; hadrosaurlardan Edmontosaurus ve Anatotitan; tyrannosauridlerden Tyrannosaurus ve Nanotyrannus; troodontid Troodon Geç Kretase döneminde yaşamış Kuzey Amerika'da fosilleri bulunmuş bazı dinozorlardır.
Kuzey Amerika dinozorları listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey Amerika dinozorları listesi İsim Dönem Beslenme Şekli[3] Notlar Abydosaurus Kretase Devri otçul — Achelousaurus Kretase Devri otçul — Acristavus Kretase Devri otçul — Acrocanthosaurus Kretase Devri etobur — Agathaumas Kretase Devri otçul Şüpheli Agujaceratops Kretase Devri otçul — Ahshislepelta Kretase Devri otçul — Alamosaurus Kretase Devri otçul — Alaskacephale Kretase Devri otçul — Albertaceratops Kretase Devri otçul — Albertonykus Kretase Devri etobur/böcekçil — Albertosaurus Kretase Devri etobur — Aletopelta Kretase Devri otçul — Allosaurus Jura Devri etobur — Ammosaurus Jura Devri otçul/hem otobur hem etobur — Amphicoelias Jura Devri otçul — Anasazisaurus Kretase Devri otçul — Anatotitan Kretase Devri otçul — Anchiceratops Kretase Devri otçul — Anchisaurus Jura Devri otçul — Angulomastacator Kretase Devri otçul — Animantarx Kretase Devri otçul — Ankylosaurus Kretase Devri otçul — Antrodemus Jura Devri etobur Muhtemelen Allosaurus ile eş anlamlıdır. Apatodon (bilinmiyor) (bilinmiyor) Oldukça şüpheli. Apatosaurus Jura Devri otçul Önceki adı:Brontosaurus Appalachiosaurus Kretase Devri etobur — Arkansaurus Kretase Devri etobur — Arrhinoceratops Kretase Devri otçul — Astrodon Kretase Devri otçul — Atlantosaurus Jura Devri otçul — Atrociraptor Kretase Devri etobur — Aublysodon Kretase Devri etobur — Avaceratops Kretase Devri otçul — Bambiraptor Kretase Devri etobur — Barosaurus Jura Devri otçul — Beelemodon Jura Devri (bilinmiyor) — Bistahieversor Kretase Devri etobur — Brachiosaurus Jura Devri/Kretase Devri otçul — Brachyceratops Kretase Devri otçul Bugüne kadar sadece yavru fosili bulunmuştur. Brachylophosaurus Kretase Devri otçul — Brontomerus Kretase Devri otçul — Brontoraptor Jura Devri etobur — Camarasaurus Jura Devri otçul — Camposaurus Triyas Devri etobur Şüpheli Camptosaurus Jura Devri otçul — Capitalsaurus Kretase Devri etobur — Caseosaurus Triyas Devri etobur — Cedarosaurus Kretase Devri otçul — Cedarpelta Kretase Devri otçul — Cedrorestes Kretase Devri otçul — Centrosaurus Kretase Devri otçul Kentrosaurus ile karıştırılmamalıdır. Cerasinops Kretase Devri otçul — Ceratops Kretase Devri otçul — Ceratosaurus Jura Devri etobur — Chasmosaurus Kretase Devri otçul — Chindesaurus Triyas Devri etobur — Chirostenotes Kretase Devri etobur — Cionodon Kretase Devri otçul — Claorhynchus Kretase Devri otçul Şüpheli Claosaurus Kretase Devri otçul — Coahuilaceratops Kretase Devri otçul — Coelophysis Triyas Devri etobur — Coelurus Jura Devri etobur — Colepiocephale Kretase Devri otçul — Comanchesaurus Triyas Devri (bilinmiyor) — Corythosaurus Kretase Devri otçul — Daemonosaurus Triyas Devri etobur — Dakotadon Kretase Devri otçul — Daspletosaurus Kretase Devri etobur — Deinodon Kretase Devri etobur Şüpheli Deinonychus Kretase Devri etobur — Diabloceratops Kretase Devri otçul — Diclonius Kretase Devri otçul — Dilophosaurus Jura Devri etobur — Diplodocus Jura Devri otçul — Diplotomodon Kretase Devri etobur — Dracorex Kretase Devri otçul J.K. Rowling'in yazdığı Harry Potter serisindeki Hogwarts okulu adını Dracorex Hogwartisa'dan alır. Drinker Jura Devri otçul — Dromaeosaurus Kretase Devri etobur — Dromiceiomimus Kretase Devri etobur(?) — Dryosaurus Jura Devri otçul — Dryptosaurus Kretase Devri etobur — Dyoplosaurus Kretase Devri otçul — Dysganus Kretase Devri otçul — Dyslocosaurus Jura Devri otçul — Dystrophaeus Jura Devri otçul — Edmarka Jura Devri etobur — Edmontonia Kretase Devri otçul — Edmontosaurus Kretase Devri otçul — Einiosaurus Kretase Devri otçul — Eobrontosaurus Jura Devri otçul — Eolambia Kretase Devri otçul — Eotriceratops Kretase Devri otçul — Epanterias Jura Devri etobur — Epichirostenotes Kretase Devri etobur — Euoplocephalus Kretase Devri otçul — Falcarius Kretase Devri (Tartışmalı) Etoburluktan otoburluğa geçiş yaptığı düşünülmektedir. Fruitadens Jura Devri hem otobur hem etobur — Gargoyleosaurus Jura Devri otçul — Gastonia Kretase Devri otçul — Geminiraptor Kretase Devri hem otobur hem etobur — Glishades Kretase Devri otçul — Glyptodontopelta Kretase Devri otçul — Gojirasaurus Triyas Devri etobur — Gorgosaurus Kretase Devri etobur — Gravitholus Kretase Devri otçul — Gryposaurus Kretase Devri otçul — Hadrosaurus Kretase Devri otçul — Hagryphus Kretase Devri etobur — Hanssuesia Kretase Devri otçul — Haplocanthosaurus Jura Devri otçul — Hesperonychus Kretase Devri etobur — Hesperosaurus Jura Devri otçul — Hippodraco Kretase Devri otçul — Hoplitosaurus Kretase Devri otçul — Hypacrosaurus Kretase Devri otçul — Hypsibema Kretase Devri otçul — Iguanacolossus Kretase Devri otçul — Jeyawati Kretase Devri otçul — Kayentavenator Jura Devri etobur — Koparion Jura Devri (bilinmiyor) — Kosmoceratops Kretase Devri otçul — Kritosaurus Kretase Devri otçul — Labocania Kretase Devri etobur — Lambeosaurus Kretase Devri otçul — Laosaurus Jura Devri/Kretase Devri otçul — Leptoceratops Kretase Devri otçul — Lophorhothon Kretase Devri otçul — Madsenius Jura Devri etobur — Magulodon Kretase Devri otçul — Maiasaura Kretase Devri otçul — Marshosaurus Jura Devri etobur — Megapnosaurus Jura Devri etobur Önceki adı:Syntarsus Medusaceratops Kretase Devri otçul — Microcephale Kretase Devri otçul — Microvenator Kretase Devri etobur — Moabosaurus Kretase Devri otçul — Mojoceratops Kretase Devri otçul — Monoclonius Kretase Devri otçul — Montanoceratops Kretase Devri otçul — Mymoorapelta Jura Devri otçul — Naashoibitosaurus Kretase Devri otçul — Nanosaurus Jura Devri otçul (?) — Nanotyrannus Kretase Devri etobur — Nedcolbertia Kretase Devri (bilinmiyor) — Nedoceratops Kretase Devri otçul — Niobrarasaurus Kretase Devri otçul — Nodocephalosaurus Kretase Devri otçul — Nodosaurus Kretase Devri otçul — Nothronychus Kretase Devri otçul — Ojoceratops Kretase Devri otçul — Ojoraptorsaurus Kretase Devri etobur — Orcomimus Kretase Devri etobur — Ornatotholus Kretase Devri otçul — Ornitholestes Jura Devri etobur — Ornithomimus Kretase Devri otçul — Orodromeus Kretase Devri otçul — Oryctodromeus Kretase Devri otçul — Osmakasaurus Kretase Devri otçul — Othnielia Jura Devri otçul — Othnielosaurus Jura Devri otçul/hem otobur hem etobur — Pachycephalosaurus Kretase Devri otçul — Pachyrhinosaurus Kretase Devri otçul — Palaeopteryx Jura Devri (bilinmiyor) Şüpheli Palaeoscincus Kretase Devri otçul — Paluxysaurus Kretase Devri otçul — Panoplosaurus Kretase Devri otçul — Parasaurolophus Kretase Devri otçul — Parksosaurus Kretase Devri otçul — Paronychodon Kretase Devri etobur — Pawpawsaurus Kretase Devri otçul — Peloroplites Kretase Devri otçul — Pentaceratops Kretase Devri otçul — Planicoxa Kretase Devri otçul — Pleurocoelus Kretase Devri otçul — Podokesaurus Jura Devri etobur — Polyonax Kretase Devri otçul — Prenoceratops Kretase Devri otçul — Priconodon Kretase Devri otçul — Propanoplosaurus Kretase Devri otçul — Prosaurolophus Kretase Devri otçul — Protoavis Kretase Devri (bilinmiyor) Şüpheli Protohadros Kretase Devri otçul — Pteropelyx Kretase Devri otçul — Richardoestesia Kretase Devri etobur — Rubeosaurus Kretase Devri otçul — Sarahsaurus Jura Devri hem otobur hem etobur — Saurolophus Kretase Devri otçul — Sauropelta Kretase Devri otçul — Saurophaganax Jura Devri etobur — Sauroposeidon Kretase Devri otçul — Saurornitholestes Kretase Devri etobur — Scelidosaurus Jura Devri otçul — Scutellosaurus Jura Devri otçul — Segisaurus Jura Devri etobur — Seitaad Jura Devri hem otobur hem etobur — Silvisaurus Kretase Devri otçul — Sonorasaurus Kretase Devri otçul — Sphaerotholus Kretase Devri otçul — Stegoceras Kretase Devri otçul — Stegopelta Kretase Devri otçul — Stegosaurus Jura Devri otçul — Stokesosaurus Jura Devri etobur — Struthiomimus Kretase Devri otçul/hem otobur hem etobur — Stygimoloch Kretase Devri otçul — Styracosaurus Kretase Devri otçul — Supersaurus Jura Devri otçul — Suuwassea Jura Devri otçul — Talos Kretase Devri etobur/hem otobur hem etobur — Tanycolagreus Jura Devri etobur — Tatankacephalus Kretase Devri otçul — Tatankaceratops Kretase Devri otçul — Tawa Triyas Devri etobur — Tenontosaurus Kretase Devri otçul — Teratophoneus Kretase Devri etobur — Texacephale Kretase Devri otçul — Texasetes Kretase Devri otçul — Theiophytalia Kretase Devri otçul — Thescelosaurus Kretase Devri otçul — Thespesius Kretase Devri otçul — Tichosteus Jura Devri otçul — Titanoceratops Kretase Devri otçul — Torosaurus Kretase Devri otçul — Torvosaurus Jura Devri etobur — Trachodon Kretase Devri otçul Şüpheli Triceratops Kretase Devri otçul — Troodon Kretase Devri etobur Stenonychosaurus, Polyodontosaurus ve Pectinodonu içermektedir. Tyrannosaurus Kretase Devri etobur — Utahceratops Kretase Devri otçul — Utahraptor Kretase Devri etobur — Uteodon Jura Devri otçul — Vagaceratops Creataceous otçul — Velafrons Kretase Devri otçul — Venenosaurus Kretase Devri otçul — Wyomingraptor Jura Devri etobur — Zephyrosaurus Kretase Devri otçul — Zuniceratops Kretase Devri otçul —
Zaman çizelgesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu yukarıdaki listedeki dinozorların yaşadıklarının düşünüldüğü dönemlerin belirtildiği bir çizelgedir.
Kategori kriterleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bu kategoriye eklenecek olan dinozor;
- Dinozorlar listesinde yer almalıdır.
- Fosilleri Kuzey Amerika Kıtasında bulunmuş olmalıdır.
- Bu liste Kategori:Kuzey Amerika dinozorlarının bir tamamlayacısıdır.
Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ '''nomen dubium''':(şüpheli tür adayı) Dinozor sınıflandırmasını ifade etmek için kullanılan fosil materyalinin uygun sınıflandırmayı sağlaması için çok eksik olduğu anlamına gelmektedir. Orijinal adın referansı korunur ve daha fazla malzeme kullanılabilir olduğunda sınıflandırma revize edilebilir.[4]
- ^ '''nomen nudum''':(Latince "çıplak isim"): Yayınlarda yer alan ancak henüz resmi olarak ICZN standartlarına göre yayınlanmamış isimdir. Bu durumda olan bir takson ileride bir redeskripsiyon yayınıyla genişçe tanıtıldıldığında 'nomen nudum' hali ortadan kalkar. Nomina nuda (çoğulu)[5]
- ^ Dinozorların beslenme şekillerini belirlemek bazen oldukça zor olmaktadır ve belirtilen bilgiler "en iyi tahmin" olarak kabul edilmelidir.
İlgili linkler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kuzey Amerika dino. resimleri 13 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- About.com ,North-American-Dinosaurs 23 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
- forbes - Top List; Kuzey Amerika dinozorları 5 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- berkeley.edu;Early Dinosaur Discoveries in North America 24 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(İngilizce)
- North American Dinosaurs Serisi,(İngilizce) ISBN 978-1-60044-114-1
- Hadrosaurus, 2007, D. Stille (İngilizce)ISBN 978-1-60044-252-0
- Triceratops, 2007, M. Lorbiecki (İngilizce)ISBN 978-1-60044-253-7
- Troodon, 2007, M.J. Cosson (İngilizce)ISBN 978-1-60044-254-4
- Tyrannasaurus, 2007, A. Suen (İngilizce)ISBN 978-1-60044-255-1
- nhm.org SMALLEST NORTH AMERICAN DINOSAUR DISCOVERED PDF(İngilizce)
- [6] 8 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankylosaurus (North American Dinosaurs),L. L. Owens,(İngilizce) ISBN 978-1600442513