Ambrosios Pleiantidis

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ambrosios Pleiantidis
Αμβρόσιος Μοσχονησίων
Cunda Adası metropoliti
KiliseDoğu Ortodoks Kilisesi
GörevdeŞubat – Eylül 1922
Doğum1872
Smyrna, Aidin Vilayet, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm15 Eylül 1922
Cunda, Osmanlı imparatorluğu

Ambrosyos Pleyatidis diğer adıyla Moshonisili Ambrosios (YunancaΑμβρόσιος Πλειανθίδης, d. Smirna, 1872 – ö. Cunda, 15 Eylül 1922), Şubat-Eylül 1922 arasında Cunda Adası'nın Ortodoks metropolit piskoposu.

Hayatı ve öldürülmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ambrosiyos, 1872'de Osmanlı İmparatorluğu'nun Aydın Vilayeti'ndeki Smirna kentinde (günümüzdeki İzmir, Türkiye) dünyaya geldi. 1893'te memleketindeki Evanjelik Okulu'ndan mezun oldu. Mezun olduktan sonra Ambrosyos, yakınlardaki Aydın merkezli Heliopolis ve Thyateira meteopolisleri için başdiyakoz oldu. Üniversite eğitimine devam etti ve 1895'te Kiev İlahiyat Akademisi'ne girdi. Ardından Kırım'daki Feodosya kentinin Rum cemaatinin rahibi oldu.[1] 1910'da Ambrosiyos, metropolit Krisostomos'un yönetiminde yerel metropoliste vaaz ettiği Smirna'ya döndü.[1]

1919'dan itibaren Ambrosiyos, o zamanlar Yunan kontrolündeki Smirna Bölgesi'nin bir parçası olan ve Batı Anadolu kıyılarındaki küçük bir ada kümesinin parçası olan Cunda Adası'nda bulunur ve orada halk için hizmet eder. 19 Şubat 1922'de Cunda merkezli yeni oluşturulan yerel metropolis Moskhonisi'nin büyük piskoposu oldu. Kurtuluş Savaşı Batı Cephesi'ndeki gelişmelerin ve müteakip Yunan yenilgisinin ardından, metropolisin bölgesi Türk Milliyetçi Ordusu'nun kontrol altına girdi. Yerel Rum nüfusun çoğu, geri çekilen Yunan Ordusunu desteklemedi ve takip etmedi. Öte yandan Müslüman birlikleri, kalan sivil nüfusu tutuklayarak Anadolu'nun iç kesimlerindeki Amele taburlarına gönderdi; çoğu 15 Eylül 1922'de Türk Ordusu tarafından öldürüldü veya idam edildi[2]. Bu kişiler arasında işkence gördükten sonra diri diri toprağa gömülen Ambrosiyos da vardı.[2][3][4]

Rum Ortodoks Kilisesi onu Hieromartir (ιερομάρτυρας) olarak anır ve bayram günü her yıl Kutsal Haç'ın Yüceltilmesinden önceki Pazar günü kutlanır (7-13 Eylül).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Tsiri, Theodorou (2008). "Η Προσφορά της Εκκλησίας και του Ιερού Κλήρου στη Μικρά Ασία 1912–1922" (PDF) (Yunanca). Selanik: University of Thessaloniki, Department of Theology. ss. 79-83. 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2012. 
  2. ^ a b Kiminas, Demetrius (2009). The Ecumenical Patriarchate. Wildside Press LLC. s. 69. ISBN 9781434458766. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2022. 
  3. ^ Clark, Bruce (2006). Twice a stranger: the mass expulsion that forged modern Greece and Turkey. Cambridge (Massachusetts): Harvard University Press. s. 25. ISBN 9780674023680. 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2022. 
  4. ^ Charitopoulos, Evangelos. "Diocese of Moschonisia" (Yunanca). Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία. 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2012.