Afrotheria
| Afrotheria | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bazı Afrotheria türleri | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||
| |||||||||||
| Takımlar | |||||||||||
| |||||||||||
Afrotheria eteneliler alt sınıfının bir üst takımı. Bu molekülergenetik araştırmalar sonucu ortaya konulan taxon birbirlerinden çok farklı görünüşlü 80 civarında türü içermektedir. Takımın tüm türleri Afrika'dan türemiştir ve Asya fili, bir Kır sıçanımsı türü ve Deniz inekleri haricinde bütün türler hala Afrika'da yaşamaktadır.
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu memeli grubu, suda yaşayan Deniz inekleri, Karıncayiyen, Yer domuzu veya Filler gibi birbirinden çok farklı türlerden oluşmaktadır. En küçükleri sadece 5 gr ağırlığa ulaşan Küçük uzunkuyruklu tenrek (Microgale parvula) ve en büyükleri ise ağırlığı 5 tona kadar varabilen Afrika filidir (Loxodonta africana). Genetik benzerliklerin yanında dikkati çeken ortak özelliklerinden birisi burunlarının daima uzun ve çoğunlukla hareket ettirilebilir olmasıdır.
Evrim tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
105 milyon yıl önce Gondvana kıtasının bölünmesi ile Afrotheria grubu isolasyonda kalıp diğer memelilerden ayrı gelişmiştir. Ortak atalarının ormanda yaşamış bir böcek yiyici olduğu tahmin edilir.
30 - 40 milyon yıl önce Afrika'nın Avrupa'ya ve Asya'ya yaklaşması ile isolasyon durumu kalkmış ve diğer kıtalardan başka memelilerde Afrika'ya yerleşmiş ve bazı Afrotheria türleri de diğer kıtalara geçmiştir.
| Eutheria |
| ||||||||||||||||||
En son moleküler genetik çalışmalara göre Afrotherianlar Xenarthranlarla daha yakından ilişkilidir. (Bkz. Atlantogenata)
| Eutheria |
| ||||||||||||||||||
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Afrotheria birbirlerinden çok farklı 6 takımdan oluşmaktadır:
- Damarlı dişliler (Tubulidentata), sırf Yer domuzu türü
- Fil sivri fareleri (Macroscelidea) 15 tür
- Kır sıçanımsılar (Hyracoidea) 6 tür
- Deniz inekleri (Sirenia) 4 tür
- Hortumlular (Proboscidea), günümüzde yaşayan tek temsilcileri 4 türden oluşan Filgiller familyasıdır
- Tenreksiler (Afrosoricida) 51 tür. Altın köstebek ve Tenrekgiller olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- 1000 yıl önce soyu tükenmiş olan Bibymalagasia (Madagaskar'da yaşamış kazıcı hayvanlar), Gergedan'a benzeyen Embrithopoda ve sucul Desmostylia grubuda Afrotheria grubunun üyeleri olmalıdır.
Kır sıçanımsılar, Deniz inekleri ve Filler yakın akrabalıklarından dolayı bazı sınıflandırmalarda Paenungulata adlı bir üst familya içerisine konulur.
Filogeni[değiştir | kaynağı değiştir]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Moleküler kanıtlar baz alınarak oluşturulmuş Afrotheria kladogramı.[3] |
_colourised.png){kind=small}
_(Chrysochloris_asiatica).jpg){kind=small}
_(7408441066).jpg){kind=spacer}
_(Tenrec_ecaudatus).jpg){kind=small}
.jpg){kind=small}
Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Nikaido M, Nishihara H, Hukumoto Y, Okada N (2003) Ancient SINEs from African endemic mammals. Mol Biol Evol 20: 522–527.
- William J. Murphy, Eduardo Eizirik, Mark S. Springer et al., Resolution of the Early Placental Mammal Radiation Using Bayesian Phylogenetics, Science, Vol 294, Issue 5550, 2348-2351, 14 December 2001.
- Jan Ole Kriegs, Gennady Churakov, Martin Kiefmann, Ursula Jordan, Juergen Brosius, Juergen Schmitz. (2006) Retroposed Elements as Archives for the Evolutionary History of Placental Mammals. PLoS Biol 4(4): e91.[1]1 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- David Macdonald: Die große Enzyklopädie der Säugetiere. Deutsche Ausgabe: Könemann in der Tandem Verlag GmbH, 2004 ISBN 3-8331-1006-6
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Gheerbrant, Emmanuel; Filippo, Andrea; Schmitt, Arnaud (6 Temmuz 2016). "Convergence of Afrotherian and Laurasiatherian Ungulate-Like Mammals: First Morphological Evidence from the Paleocene of Morocco". PLOS ONE (İngilizce). 11 (7): e0157556. doi:10.1371/journal.pone.0157556. ISSN 1932-6203. PMC 4934866 $2. PMID 27384169. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
- ^ "Afrotheria". Fossilworks.org.
- ^ Tabuce, R.; Asher, R. J.; Lehmann, T. (2008). "Afrotherian mammals: a review of current data" (PDF). Mammalia. 72: 2-14. doi:10.1515/MAMM.2008.004. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Afrotheria Specialist Group (auf Englisch)
- Erdferkel, Rüsselspringer und woher wir eigentlich kommen 15 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sciencegarden-Artikel über morphologische Forschung über Afrotheria