Ağaçlı, Ardahan
| Ağaçlı | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Ağaçlı Ağaçlı'nın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 99 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Ağaçlı, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağaçlı'nın bilinen en eski adı Gellik veya Kellik'tir. Köyün adı 1886 tarihli Rus nüfus sayımında "Kellik" (Келлик), 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Kelik / Kellik (كەلیك) olarak geçer.[3][4] Kellik Gürcüce kaynaklarda "Keliki" (კელიკი) biçiminde yazılır.
Gellik köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Artaani'de yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bugün yaklaşık olarak Ardahan merkez ilçesi ile yakın çevresini kapsayan Artaani bölgesi, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresince "Kellik" (Келлик) olarak kaydedilmiş olan köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı. Rus döneminde köyde Kürtler yaşıyordu ve köyün 1886 yılındaki nüfusu 6 kişiden oluşuyordu.[5] Köyün nüfusu 1896 yılında 50 kişi, 1906 yılında 93 kişi olarak tespit edilmiştir.[6]
Gellik köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Köy Türkiye'ye bırakıldı.[7]
Kellik köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kelik / Kellik (كەلیك) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının Hoçovan nahiyesine bağlıydı.[8] 1940 genel nüfus sayımında "Gellik" biçiminde yazılmış olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 311 kişiden oluşuyordu. Ancak bu tarihte Hoçovan nahiyesi Ardahan kazasına bağlanmıştı.[9] Kellik / Gellik Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Çobanlı olarak değiştirilmiştir.[10] 1965 genel nüfus sayımında Çobanlı köyünün nüfusu 587 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 104 kişi okuma yazma biliyordu.[11] Çobanlı adı 2013 yılında Ağaçlı olarak değiştirilmiştir.[12]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Ardahan il merkezine 39 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 99[2] |
| 2021 | 101[2] |
| 2020 | 119[14] |
| 2019 | 120[2] |
| 2018 | 123[2] |
| 2017 | 117[2] |
| 2016 | 146[2] |
| 2015 | 170[2] |
| 2014 | 190[2] |
| 2013 | 221[2] |
| 2012 | 193[2] |
| 2011 | 186[2] |
| 2010 | 179[2] |
| 2009 | 179[2] |
| 2008 | 215[2] |
| 2007 | 172[2] |
| 2000 | 201[13] |
| 1990 | 352[13] |
| 1985 | 562[13] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Cobanli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Ardahan Merkez Ağaçlı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ ""Göle kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2020.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 776.
- ^ ""Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 112, ISBN 9786052100271.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 349.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 774". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 355.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d "Çobanlı Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "AĞAÇLI KÖYÜ NÜFUSU, ARDAHAN MERKEZ". www.nufusune.com. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.