65803 Didymos

Vikipedi, özgür ansiklopedi
65803 Didymos
DART uzay sondası tarafından çarpışma yolundayken 23:11 UTC civarında alınan Didymos ve Dimorphos'un görüntüsü.
Keşif [1]
KeşfedenSpacewatch
Keşif yeriKitt Peak Ulusal Gözlemevi
Keşif tarihi11 Nisan 1996
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(65803) Didymos
Alternatif adlar
1996 GT
DYC · TOC
Apollo (2022) [1]
Yörünge özellikleri[1]
Dönem 21 Ocak 2022 (gün 2459600.5)
Belirsizlik parametresi 0
Gözlem yayı24,82 yıl (9.066 gün)
Günöte2,2753 AU
Günberi1,0131 AU
1,6442 AU
Dış merkezlik0,38385
2,11 yıl (770 gün)
232,01°
0° 28d 2.28s / gün
Eğiklik3,4079°
73.196°
319.32°
Bilinen doğal uydusuDimorphos
Dünya MOID0,0403 AU (15,7 LD)
Mars MOID0,02 AU (7,8 LD)[2]
Fiziksel özellikler[3]
Tayf tipi
S[3][4] · SMASS = Xk[1] · X[5]
18,0[1] · 18,16[6][5][7]
18,16 ± 0,03[8]
Boyutlar832 m × 838 m × 786 m
Ortalama yarıçap
390±16 m
veya 0,390±0,016 km
Ekvatoral yarıçap
416±25 m
Kutupsal yarıçap
393±39 m
(1,96 ± 0,16)×106 m2
Hacim(2,49 ± 0,30)×108 m3
Kütle(5,4 ± 0,4)×1011 kg
Ortalama yoğunluk
2,17 ± 0,35 g/cm3
2,2600 ± 0,0001[3]
2,2593 ± 0,0002[6]
174°±20°
-84°±20°
310°±20°
Albedo0,15 ± 0,04
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

65803 Didymos (geçici tanımlama 1996 GT), Apollo grubunda potansiyel olarak tehlikeli, Dünya'ya yakın bir asteroit ikili sistemdir. Asteroit, 1996 yılında Kitt Peak'teki Spacewatch araştırması tarafından keşfedildi. 2003 yılında ise Dimorphos adlı 160 metrelik küçük gezegen uydusu keşfedildi. İkili yapısı nedeniyle daha sonra Yunanca 'ikiz' anlamına gelen Didymos adı verildi.

DART uzay aracı, 26 Eylül 2022'de gerçekleşen Dimorphos çarpışmasını gerçekleştirmek üzere 24 Kasım 2021'de fırlatıldı.[9][10][11] Dimorphos ve DART'ın çarpışmasını gözlemlemek için çarpmadan 15 gün önce gönderilen İtalya Uzay Ajansının 6 Üniteli LICIACube Cubesat'ı eşlik etti.[12] Çarpışmanın Dimorphos'un Didymos çevresindeki yörünge süresini en az 73 saniye kısaltması bekleniyor.[13]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "JPL Small-Body Database Browser: 65803 Didymos (1996 GT)". Jet Propulsion Laboratory. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2017. 
  2. ^ "65803 Didymos (1996 GT)". Minor Planet Center. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  3. ^ a b c Naidu, S. P.; Benner, L. A. M.; Brozovic, M.; Nolan, M. C.; Ostro, S. J.; Margot, J. L. (Eylül 2020). "Radar observations and a physical model of binary near-Earth asteroid 65803 Didymos, target of the DART mission". Icarus. 348. Bibcode:2020Icar..34813777N. doi:10.1016/j.icarus.2020.113777. 134777. 
  4. ^ Scheirich, P.; Pravec, P. (Temmuz 2022). "Preimpact Mutual Orbit of the DART Target Binary Asteroid (65803) Didymos Derived from Observations of Mutual Events in 2003–2021". The Planetary Science Journal. 3 (7): 12. Bibcode:2022PSJ.....3..163S. doi:10.3847/PSJ/ac7233. 163. 19 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022. 
  5. ^ a b "LCDB Data for (65803) Didymos". Asteroid Lightcurve Database (LCDB). 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  6. ^ a b Pravec, P.; Scheirich, P.; Kusnirák, P.; Sarounová, L.; Mottola, S.; Hahn, G.; Brown, P.; Esquerdo, G.; Kaiser, N.; Krzeminski, Z.; Pray, D. P.; Warner, B. D.; Harris, A. W.; Nolan, M. C.; Howell, E. S.; Benner, L. A. M.; Margot, J.-L.; Galád, A.; Holliday, W.; Hicks, M. D.; Krugly, Yu. N.; Tholen, D.; Whiteley, R.; Martis, F.; DeGraff, D. R.; Grauer, A.; Larson, S.; Velichko, F. P.; Cooney, W. R.; Stephens, R.; Zhu, J.; Kirsch, K.; Dyvig, R.; Snyder, L.; Reddy, V.; Moore, S.; Gajdos, S.; Világi, J.; Masi, G.; Higgins, D.; Funkhouser, G.; Knight, B.; Slivan, S.; Behrend, R.; Grenon, M.; Burki, G.; Roy, R.; Demeautis, C.; Matter, D.; Waelchli, N.; Revaz, Y.; Klotz, A.; Rieugné, M.; Thierry, P.; Cotrez, V.; Brunetto, L.; Kober, G. (Mart 2006). "Photometric survey of binary near-Earth asteroids". Icarus. 181 (1): 63-93. Bibcode:2006Icar..181...63P. doi:10.1016/j.icarus.2005.10.014. 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  7. ^ Kitazato, K.; Abe, M.; Mito, H.; Tarusawa, K.; Soyano, T.; Nishihara, S.; Sarugaku, Y. (Mart 2004). "Photometric Behaviour Dependent on Solar Phase Angle and Physical Characteristics of Binary Near-Earth-Asteroid (65803) 1996 GT". 35th Lunar and Planetary Science Conference: 1623. Bibcode:2004LPI....35.1623K. 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  8. ^ Pravec, Petr; Harris, Alan W.; Kusnirák, Peter; Galád, Adrián; Hornoch, Kamil (Eylül 2012). "Absolute magnitudes of asteroids and a revision of asteroid albedo estimates from WISE thermal observations". Icarus. 221 (1): 365-387. Bibcode:2012Icar..221..365P. doi:10.1016/j.icarus.2012.07.026. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  9. ^ "DART Sets Sights on Asteroid Target". NASA. 7 Eylül 2022. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2022. 
  10. ^ Potter, Sean (23 Kasım 2021). "NASA, SpaceX Launch DART: First Test Mission to Defend Planet Earth". NASA. 24 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2021. 
  11. ^ Warren, Haygen. "Brace for impact: DART successfully slams into asteroid". NASA Spaceflight.com. NASA Spaceflight.com. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2022. 
  12. ^ Greshko, Michael (23 Kasım 2021). "This NASA spacecraft will smash into an asteroid—to practice saving Earth". National Geographic (İngilizce). 23 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2021. 
  13. ^ Rincon, Paul (24 Kasım 2021). "Nasa Dart asteroid spacecraft: Mission to smash into Dimorphos space rock launches". BBC News (İngilizce). 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2021.