İstisnai asteroitler listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ölçeğe göre çapı 210 km'den büyük olan çoğu asteroidin VLT /SPHERE görüntüleri. Görüntüler MISTRAL algoritması ile çözümlenmiştir. Henüz görüntülenememiş > 200 km ana kuşak asteroitleri 451 Patientia, 65 Cybele ve 107 Camilla'dır. Jüpiter truvalısı 624 Hektor da bu boy aralığında olabilir.
Çapları 100 ila 210 km arasında değişen çok sayıda asteroidin VLT/SPHERE ile elde edilen görüntüleri. 10 Hygiea, 31 Euphrosyne ve 8 Flora'nın çarpışma aileleri vardır; üçü de parçalandıktan sonra yeniden birleştiği için yuvarlaktır.

Aşağıda Güneş Sistemi'nde bulunan ve büyüklükleri ya da yörüngeleri gibi bir şekilde istisnai olan asteroitlerin bir listesi yer almaktadır. Bu maddenin amaçları doğrultusunda, "asteroit" Neptün yörüngesindeki küçük gezegenleri, cüce gezegen 1 Ceres'i, Jüpiter Truvalarını ve Centaurları kapsamakta, ancak Neptün ötesi nesneleri (Kuiper kuşağındaki, dağınık diskteki veya iç Oort bulutundaki nesneler) içermemektedir. Küçük gezegenlerin sayısal sıraya göre tam listesi için küçük gezegen listesine bakınız.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Asteroitlere küçük gezegen numaraları verilir, ancak tüm küçük gezegenler asteroit değildir. Asteroit kuşağına benzeyen ancak daha uzakta (yaklaşık 30-60 AU) olan Kuiper kuşağındaki nesnelere de küçük gezegen numaraları verilirken, asteroitler çoğunlukla Güneş'ten 2-3 AU arasında ya da Jüpiter'in yörüngesinde Güneş'ten 5 AU uzaklıkta bulunur. Ayrıca, kuyruklu yıldızlar tipik olarak küçük gezegen numaraları altında yer almazlar ve kendilerine özgü adlandırma kuralları vardır.

Asteroitlere, yörüngeleri kesin olarak belirlendikten sonra benzersiz bir sıralı tanımlama numarası verilir. Bundan önce, yalnızca sistematik adları ya da 1950 DA gibi geçici adlarıyla bilinirler.

Fiziksel özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Çapa göre en büyükler[değiştir | kaynağı değiştir]

Asteroitlerin boyutlarını gözlemlerden tahmin etmek, düzensiz şekilleri, değişen albedoları ve küçük açısal çapları nedeniyle zordur. Çoğu büyük asteroidin Çok Büyük Teleskop tarafından yapılan gözlemleri 2019-2021 yılları arasında yayınlanmıştır.[1][2]

Adı Görüntü Çap (km)

(Geometrik Ortalama)

Boyut (km) Güneş'e olan ortalama uzaklık (AU) Keşif tarihi Kaşif Sınıfı
1 Ceres 939,4±0,2 964,4 × 964,2 × 891,8 2,766 1 Ocak 1801 Piazzi, G. G
0044 Vesta 525,4±0,2 572,6 × 557,2 × 446,4 ± 0,2 2,362 29 Mart 1807 Olbers, H. W. V
0022 Pallas 511±4 568×530×450 2,773 28 Mart 1802 Olbers, H. W. B
01010 Hygiea 433±8 450×430×424 3,139 12 Nisan 1849 de Gasparis, A. C
704704 Interamnia 332±5 362×348×310 3,062 2 Ekim 1910 Cerulli, V. F
05252 Europa 319±4 378×336×255 3,095 4 Şubat 1858 Goldschmidt, H. C
511511 Davida 298±4 359×293×253 3,168 30 Mayıs 1903 Dugan, R. S. C
08787 Sylvia 271±5 363×249×191

or 374×248×194

3,485 16 Mayıs 1866 Pogson, N. R. X
01515 Eunomia 270±3 357×255×212 2,643 29 Haziran 1851 de Gasparis, A. S
03131 Euphrosyne 268±4 294×280×248 3,149 1 Eylül 1854 Ferguson, J. C
06565 Cybele 263±3 297 × 291 × 213 3,439 8 Mart 1861 Tempel, E. W. C
624624 Hektor 256±12(if bilobe) 403 × 201 5,235 10 Şubat 1907 Kopff, A. D
0033 Juno 254±2 288×250×225 2,672 1 Eylül 1804 Harding, K. L. S
451451 Patientia 254±3 3,059 4 Aralık 1899 Charlois, A.
107107 Camilla 254±12[3] 3,476 17 Kasım 1868 Pogson, N. R. C
324324 Bamberga 227±3 234×224×225 2,684 25 Şubat 1892 Palisa, J. C
01616 Psyche 223±3 279×232×189 ± 10% 2,924 17 Mart 1852 de Gasparis, A. M
08888 Thisbe 218±3 255×232×193 2,769 15 Haziran 1866 Peters, C. H. F. B
04848 Doris 215±3 257×211×185 3,108 19 Eylül 1857 Goldschmidt, H. C
01919 Fortuna 211±2 225×205×195 2,442 22 Ağustos 1852 Hind, J. R. G
121121 Hermione 209±5?[4] 3,457 12 Mayıs 1872 Watson, J. C. C
02424 Themis 208±3 232×220×176 3,136 5 Nisan 1853 de Gasparis, A. C
09494 Aurora 205±4 ? (< 200 km) 225×173 3,160 6 Eylül 1867 Watson, J. C. C
02929 Amphitrite 204±2 222×209×183 2,554 1 Mart 1854 Marth, A. S
01313 Egeria 202±3 238×199×182 2,576 2 Kasım 1850 de Gasparis, A. G
130130 Elektra 199±2 262×205×164 3,127 17 Şubat 1873 C. H. F. Peters Ch
0077 Iris 199±10 268×234×180[5] 2,386 13 Ağustos 1847 Hind, J. R. S
0066 Hebe 195±3 205x185x170 2,426 1 Haziran 1847 Hencke, K. L. S
375375 Ursula 192±4 3,126 18 Eylül 1893 Charlois, A.
702702 Alauda 191±2 3,195 16 Haziran 1910 Helffrich, J. C/B
04545 Eugenia 188±2 252×191×138 2,720 27 Haziran 1857 Goldschmidt, H. F
04141 Daphne 187±13 235×183×153 2,765 22 Mayıs 1856 Goldschmidt, H. C
423423 Diotima 176±4 3,065 7 Aralık 1896 Charlois, A. C
259259 Aletheia 174±1 3,135 28 Haziran 1886 Peters, C. H. F. C/P/X
372372 Palma 174±3 3,149 19 Ağustos 1893 Charlois, A. B
0099 Metis 173±2 222×182×130 2,385 25 Nisan 1848 Graham, A. S
532532 Herculina 168±1 2,772 20 Nisan 1904 Wolf, M. S
354354 Eleonora 165±3 191×162×144 2,798 17 Ocak 1893 Auguste Charlois A-type
128128 Nemesis 163±5 178×163×147 2,751 25 Kasım 1872 Watson, J. C. C
(4:1 rezonans) [tabloya yerleştirmek için 'Güneşten Ortalama Mesafe'ye göre sıralayın] 2,06 (Ana asteroit kuşağının ilk bölgelerini tanımlar)
(3:1 rezonans) 2,50 (Ana asteroit kuşağının orta bölgelerini tanımlar)
(5:2 rezonans) 2,82 (Ana asteroit kuşağının dış bölgelerini tanımlar))
(7:3 rezonans) 2,95
(2:1 rezonans) 3,27 (Asteroit kuşağının en dış bölgesini tanımlar)
(1:1 rezonans) 5,20 (Truvalı asteroitler-Asteroit kuşağının sonu)

Boyut küçüldükçe cisim sayısı hızla artmaktadır. IRAS verilerine göre çapı 120 km'den büyük olan yaklaşık 140 ana kuşak asteroidi vardır, bu da yaklaşık olarak günümüze ulaşan ilkel asteroidler ile ilkel asteroid parçaları arasındaki geçiş noktasıdır.[6] Daha eksiksiz bir liste için boyutlarına göre Güneş Sistemi cisimleri listesine bakınız.

İç asteroit kuşağında (2,50 AU'daki 3:1 Kirkwood boşluğunun iç bölgesi olarak tanımlanır) az sayıda büyük asteroit bulunur. Yukarıdaki listede yer alanlardan sadece 4 Vesta, 19 Fortuna, 6 Hebe, 7 Iris ve 9 Metis burada yörüngede bulunmaktadır. (Tabloyu ortalama uzaklığa göre sıralayın.)

En büyükler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıda ölçülen en büyük kütleli on altı asteroit yer almaktadır.[7] Asteroit kuşağının tahmini kütlesinin üçte biri olan Ceres, sonraki on beş asteroidin toplamının yarısı kadar büyüktür. Asteroitlerin kütleleri, doğrudan kütle hesaplamasının mümkün olduğu uzay aracı tarafından ziyaret edilmiş veya gözlemlenebilir bir uydusu olan asteroitler hariç, diğer asteroitlerin yörüngelerinde neden oldukları pertürbasyonlardan tahmin edilmektedir. Farklı astrometrik gözlem setleri farklı kütle belirlemelerine yol açar; en büyük sorun tüm küçük asteroitlerin neden olduğu toplam pertürbasyonları hesaba katmaktır.[8]

Nominal kütlesi > 10×1018 kg olan asteroitler
Adı Kütle

(×1018 kg)

Kesinlik Tüm asteroitlere

olan tahmini oranı

1 Ceres 938,35 0.001% (938,34–938,36) 39%
4 Vesta 259,076 0.0004% (259,075–259,077) 10.8%
2 Pallas 204 1.5% (201–207) 8,5%
10 Hygiea 87 8% (80–94) 3,6%
704 Interamnia 35 14% (30–40) 1,5%
15 Eunomia 30 6% (29–32) 1,3%
3 Juno 27 9% (25–29) 1,1%
511 Davida 27 27% (19–34) 1,1%
52 Europa 24 16% (20–28) 1,0%
16 Psyche 23 13% (20–26) 1,0%
532 Herculina ≈ 23 ? ≈ 1%
31 Euphrosyne 17 18% (14–19) 0,7%
65 Cybele 15 12% (13–17) 0,6%
87 Sylvia 14,76 0.4% (14,7–14.82) 0,6%
7 Iris 14 17% (11–16) 0,6%
29 Amphitrite 13 16% (11–15) 0,5%
6 Hebe 12 20% (10–15) 0,5%
88 Thisbe 12 20% (9–14) 0,5%
107 Camilla 11,2 1% (11,1–11,3)[3] 0,5%
324 Bamberga 10 9% (9–11) 0,4%
Total 1781 NA 74%

Oranlar, asteroit kuşağının toplam kütlesinin 2,39×1021 kg veya (12,4±1,0)×10-10 M☉ olduğunu varsaymaktadır.

İlk dördün dışındaki tüm asteroitlerin sıralaması belirsizdir, çünkü tahminler arasında büyük ölçüde farklılaşma vardır.

Dawn sondası tarafından incelendikleri için doğru ölçülmüş kütleye sahip en büyük asteroitler (939,3±0,5)×1018 kg kütleye sahip 1 Ceres ve (259,076±0,001)×1018 kg kütleye sahip 4 Vesta'dır. Uyduları olduğu için kütlesi doğru olarak ölçülebilen üçüncü en büyük asteroit (14,76±0,06)×1018 kg ile 87 Sylvia'dır. Kütleleri uydularından ölçülen diğer büyük asteroitler 107 Camilla ve 130 Elektra'dır.[1][3][3]

Daha eksiksiz bir liste için boyutlarına göre Güneş Sistemi nesneleri listesine bakınız. 423 Diotima gibi diğer büyük asteroitler şu anda sadece tahmini kütlelere sahiptir.[9][10]

Dünyadan en parlak görünenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sadece Vesta düzenli olarak çıplak gözle görülebilecek kadar parlaktır. Çok karanlık gökyüzünde ideal izleme koşulları altında, keskin bir göz Ceres'in yanı sıra Pallas ve Iris'i de nadir günberi karşıtlıklarında görebilir.[11] Aşağıdaki asteroitlerin tümü, Satürn'ün uydusu Titan'ın en parlak olduğu anda ulaştığı +8,3'ten daha parlak veya ona eşit bir görünür büyüklüğe ulaşabilir; zira Titan, kolayca gözlemlenebilen Satürn'e yakınlığı nedeniyle ilk asteroidin bulunmasından 145 yıl önce keşfedilmiştir.

Asteroit kuşağının dış kısmındaki asteroitlerin hiçbiri bu parlaklığa ulaşamaz. Hygiea ve Interamnia bile nadiren 10.0'ın üzerindeki büyüklüklere ulaşır. Bunun nedeni asteroit kuşağının farklı bölümlerindeki spektral tiplerin farklı dağılımlarıdır: en yüksek albedoya sahip asteroitlerin hepsi Mars'ın yörüngesine yakın yerlerde yoğunlaşmıştır ve çok daha düşük albedoya sahip C ve D tipleri dış kuşakta yaygındır.

Çok yüksek eksantrikliğe sahip asteroidler maksimum büyüklüklerine nadiren, günberileri Dünya ile Güneş merkezli bir kavuşuma çok yakın olduğunda veya (99942 Apophis, (152680) 1998 KJ9, (153814) 2001 WN5 ve 367943 Duende durumunda) asteroid Dünya'ya çok yakın geçtiğinde ulaşacaktır.

Asteroid En parlak olduğundaki görünür büyüklük Yarı büyük eksen (AU) Yörünge eksantrikliği Çap

(km)

Keşif yılı
99942 Apophis 3,4* 0,922 0,191 0,32 2004
4 Vesta 5,20 2,361 0,089172 529 1807
2 Pallas 6,49 2,773 0,230725 544 1802
1 Ceres 6,65 2,766 0,079905 952 1801
7 Iris 6,73 2,385 0,231422 200 1847
433 Eros 6,8 1,458 0,222725 34 × 11 × 11 1898
(153814) 2001 WN5 6,85 1,711 0,467207 0,93 2001
367943 Duende 7,04 0,910 0,089319 0,04 × 0,02 2012
6 Hebe 7,5 2,425 0,201726 186 1847
3 Juno 7,5 2,668 0,258194 233 1804
18 Melpomene 7,5 2,296 0,218708 141 1852
(152680) 1998 KJ9 7,74 1,448 0,639770 0,5 1998
15 Eunomia 7,9 2,643 0,187181 268 1851
8 Flora 7,9 2,202 0,156207 128 1847
324 Bamberga 8,0 2,682 0,338252 229 1892
1036 Ganymed 8,1 2,6657 0,533710 32 1924
9 Metis 8,1 2,387 0,121441 190 1848
192 Nausikaa 8,2 2,404 0,246216 103 1879
20 Massalia 8,3 2,409 0,142880 145 1852
*Apophis bu parlaklığa ancak 13 Nisan 2029'da ulaşacaktır.[12][13] Tipik olarak 20-22 arasında bir görünür büyüklüğe sahiptir.

En yavaş hızda dönenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu liste, en az 1000 saat veya 412⁄3 gün periyoda sahip bilinen en yavaş dönen küçük gezegenleri içerirken, çoğu cismin dönüş periyodu 2 ila 20 saat arasındadır. Ayrıca yeterince kesin olmayan periyoda (U < 2) sahip küçük gezegenler için Potansiyel olarak yavaş dönenler olarak sınıflandırılmaktadır.

# Küçük gezegen tanımı Dönme süresi(saat) Δmag Kalite(U) Yörünge veya aile Tayf tipi Çap(km) Görünür büyüklük(H) Refs
1. (162058) 1997 AE12 1880 0,6 NEO S 0,782 17,9 1997+AE12  · List
2. 846 Lipperta 1641 0,30 Themis CBU: 52,41 10,26 Lipperta  · List
3. 2440 Educatio 1561 0,80 Flora S 6,51 13,1 Educatio  · List
4. 912 Maritima 1332 0,18 3− Ana kuşak (outer) C 82,14  9,30 Maritima  · List
5. 9165 Raup 1320 1,34 3− Hungaria S 4,62 13,60 Raup  · List
6. 1235 Schorria 1265 1,40 Hungaria CX: 5,04 13,10 Schorria  · List
7. 50719 Elizabethgriffin 1256 0,42 Eunomia S 3,40 14,65 2000+EG140  · List
8. (75482) 1999 XC173 1234,2 0,69 Vestian S 2,96 15,01 1999+XC173  · List
9. 288 Glauke 1170 0,90 Ana kuşak (outer) S 32,24 10,00 Glauke  · List
10. (39546) 1992 DT5 1167,4 0,80 Ana kuşak (outer) C 5,34 15,09 1992+DT5  · List
11. 496 Gryphia 1072 1,25 Flora S 15,47 11,61 Gryphia  · List
12. 4524 Barklajdetolli 1069 1,26 Flora S 7,14 12,90 Barklajdetolli  · List
13. 2675 Tolkien 1060 0,75 2+ Flora S 9,85 12,20 Tolkien  · List
14. (219774) 2001 YY145 1007,7 0,86 Ana kuşak (inner) S 1,54 16,43 2001+YY145  · List

En hızlı dönenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu liste, periyodu 100 saniyeden veya 0,027 saatten az olan en hızlı dönen küçük gezegenleri içermektedir. Periyodu oldukça belirsiz olan ve kalitesi 2'den az olan cisimler koyu gri renkle vurgulanmıştır. En hızlı dönen cisimlerin tümü 100 metreden küçük çapa sahip numaralandırılmamış Dünya'ya yakın cisimlerdir (NEO'lar).

Kesin periyot çözümüne sahip numaralandırılmış küçük gezegenler arasında 352 saniyelik periyoda sahip 60 metre büyüklüğünde taşlı bir NEO olan (459872) 2014 EK24'ün yanı sıra sırasıyla 0,86 ve 2,25 kilometre çapa ve 1,29 ve 1,95 saatlik periyoda sahip iki ana kuşak asteroidi olan (335433) 2005 UW163 ve (60716) 2000 GD65 bulunmaktadır.

# Küçük gezegen tanımı Dönme süresi Δmag Kalite kodu(U) Yörünge veya

aile

Tayf tipi Çap(km) Görünür büyüklük(H) Referanslar
(saniye) (saat)
1. 2014 RC 16 0,004389 0,10 n.a. NEO S 0,012 26,80 2014+RC  · MPC
2. 2015 SV6 18 0,00490 0,74 NEO S 0,009 27,70 2015+SV6  · MPC
3. 2010 JL88 25 0,0068295 0,52 NEO S 0,013 26,80 2010+JL88  · MPC
4. 2017 EK 30 0,0083 0,30 NEO S 0,045 24,10 2017+EK  · MPC
5. 2010 WA 31 0,0085799 0,22 NEO S 0,003 30,00 2010+WA  · MPC
6. 2017 UK8 31 0,0086309 1,30 NEO S 0,007 28,20 2017+UK8  · MPC
7. 2016 GE1 34 0,009438 0,13 NEO S 0,014 26,60 2016+GE1  · MPC
8. 2008 HJ 43 0,01185 0,80 3− NEO S 0,021 25,80 2008+HJ  · MPC
9. 2009 TM8 43 0,012 n.a. NEO S 0,006 28,40 2009+TM8  · MPC
10. 2015 SU 46 0,0127 0,20 2− NEO S 0,025 25,40 2015+SU  · MPC
11. 2010 SK13 52 0,0144 n.a. NEO S 0,01 27,40 2010+SK13  · MPC
12. 2009 BF2 57 0,01593 0,80 NEO S 0,02 25,90 2009+BF2  · MPC
13. 2016 GS2 66 0,0182725 0,06 NEO S 0,075 23,00 2016+GS2  · MPC
14. 2010 TG19 70 0,0193935 1,10 NEO S 0,049 23,90 2010+TG19  · MPC
15. 2008 WA14 70 0,0195 n.a. NEO S 0,075 23,00 2008+WA14  · MPC
16. 2007 KE4 77 0,021408 0,38 3− NEO S 0,027 25,20 2007+KE4  · MPC
17. 2000 DO8 78 0,0217 1,39 NEO S 0,037 24,54 2000+DO8  · MPC
18. 2014 GQ17 78 0,0217 0,08 2− NEO S 0,011 27,10 2014+GQ17  · MPC
19. 2014 TV 79 0,02190 0,32 NEO S 0,039 24,40 2014+TV  · MPC
20. 2000 WH10 80 0,02221 0,66 3− NEO S 0,094 22,50 2000+WH10  · MPC
21. 2012 HG2 82 0,0227 n.a. NEO S 0,012 27,00 2012+HG2  · MPC
22. 2010 TD54 83 0,0229317 0,92 NEO S 0,005 28,90 2010+TD54  · MPC
23. 2010 TS19 83 0,023 n.a. NEO S 0,022 25,70 2010+TS19  · MPC
24. 2009 UD 84 0,023246 0,66 2+ NEO S 0,011 27,20 2009+UD  · MPC
25. 2014 WB366 86 0,0238 0,46 2+ NEO S 0,033 24,80 2014+WB366  · MPC
26. 2015 RF36 90 0,025 0,15 NEO S 0,062 23,40 2015+RF36  · MPC
27, 2015 AK45 93 0,0258 0,24 NEO S 0,016 26,40 2015+AK45  · MPC
28. 2010 XE11 96 0,0265846 0,50 NEO S 0,075 23,00 2010+XE11  · MPC
29. 2000 UK11 96 0,026599 0,28 NEO S 0,026 25,30 2000+UK11  · MPC
30. 2016 RB1 96 0,02674 0,18 2+ NEO S 0,007 28,30 2016+RB1  · MPC
31. 2015 CM 96 0,0268 0,53 3− NEO S 0,018 26,10 2015+CM  · MPC
32. 2008 TC3 97 0,0269409 1,02 NEO F 0,004 30,90 2008+TC3  · MPC

Yörünge özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ters yönlü yörüngede olanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yörünge eğimleri 90°'den büyük olan küçük gezegenler (mümkün olan en büyük eğim 180°'dir) ters yönlü yörüngede dönerler. Mart 2018 itibarıyla, bilinen 800.000'e yakın küçük gezegenden sadece 99 tanesi ters yönlü küçük gezegendir (bilinen toplam küçük gezegenlerin %0,01'i).[14] Buna karşılık, ters yönlü yörüngeye sahip 2.000'den fazla kuyruklu yıldız vardır. Bu da ters yönlü küçük gezegenleri en nadir grup haline getirmektedir. Bunlar yüksek eğimli asteroidler ya Mars-kesişen (muhtemelen Güneş Sistemi'nden dışarı atılma sürecinde olanlar) ya da damokloidlerdir. Bunlardan bazıları geçici olarak gaz devleri ile ters yönlü rezonansa yakalanırlar.[15]

Küçük gezegen tanımı Yörünge eğikliği (°) İlk gözlem/

Keşif tarihi

Belirsizlik parametresi Gözlem Sayısı × Gözlem yayı[1] Açıklama Referans
2017 UX51 90,517° Ekim 27, 2017 0 79254 MPC
2018 SQ13 90,973° Eylül 21, 2018 17407 MPC
2015 TN178 91,093° Ekim 8, 2015 0 38805 MPC
2005 SB223 91,294° Eylül 30, 2005 1 12200 İyi belirlenmiş bir yörüngeye sahiptir. MPC
2014 MH55 91,486° Haziran 29, 2014 6 96 MPC
2010 EQ169 91,607° Mart 8, 2010 ? 15 MPC
2015 RK245 91,616° Eylül 13, 2015 0 184680 MPC
2016 TK2 92,336° Temmuz 13, 2016 2 6075 MPC
(518151) 2016 FH13 93,551° Mart 29, 2016 0 91561 MPC
2014 PP69 93,652° Ağustos 5, 2014 1 8085 MPC
2015 BH311 94,160° Ocak 20, 2015 ? 39 MPC
2017 OX68 94,748° Temmuz 26, 2017 8720 MPC
2014 JJ57 95,924° Mayıs 9, 2014 0 95710 MPC
2013 HS150 97,434° Nisan 16, 2013 220 MPC
2013 BL76 98,592° Ocak 20, 2013 46716 1254 AU'luk yarı büyük ekseni vardır. Bilinen küçük gezegenler arasında en büyük üçüncü yarı büyük eksene sahiptir. MPC
2010 GW147 99,835° Nisan 14, 2010 0 97888 MPC
2011 MM4 100,482° Haziran 24, 2011 0 364936 MPC
2017 NM2 101,295° Temmuz 6, 2017 1 28014 MPC
2014 XS3 101,381° Aralık 8, 2014 0 23544 MPC
2013 BN27 101,828° Ocak 17, 2013 1400 MPC
(528219) 2008 KV42 103,396° Mayıs 31, 2008 1 198550 MPC
(342842) 2008 YB3 105,058° Aralık 18, 2008 0 1608789 MPC
2016 PN66 105,113° Ağustos 14, 2016 0 63879 MPC
2010 GW64 105,226° Nisan 6, 2010 0 9072 MPC
2012 YO6 106,883° Aralık 22, 2012 3 6674 MPC
2009 DD47 107,449° Şubat 27, 2009 ? 1584 MPC
2017 UR52 108,218° Ekim 29, 2017 1638 MPC
2007 VW266 108,328° Kasım 12, 2007 5 2204 MPC
2011 SP25 109,074° Eylül 20, 2011 3 3654 MPC
(471325) 2011 KT19 110,104° Mayıs 31, 2011 1 234828 MPC
2005 TJ50 110,226° Ekim 5, 2005 5 1488 MPC
2011 OR17 110,504° Mayıs 21, 2010 71808 MPC
2005 VX3 112,224° Kasım 1, 2005 4212 Yarı büyük ekseni 837AU'dur. Ancak bu kadar büyük bir yörüngeye göre 81 günlük bir gözlem periyoduna sahiptir. MPC
2017 SV13 113,243° Eylül 17, 2017 4 2160 MPC
2016 LS 114,338° Haziran 27, 2015 0 26688 MPC
2015 YY18 118,243° Aralık 29, 2015 0 33454 MPC
2010 OM101 118,797° Temmuz 28, 2010 2 3535 MPC
(65407) 2002 RP120 118,970° Eylül 4, 2002 0 648554 Bu dış gezegen kesişen nesnesi bir damocloid ve dağınık disk nesnesidir. MPC
2010 PO58 121,179° Ağustos 5, 2010 8 120 MPC
2010 LG61 123,886° Haziran 2, 2010 7 935 MPC
(468861) 2013 LU28 125,356° Haziran 8, 2013 0 238336 MPC
2014 SQ339 128,506° Eylül 29, 2014 4 1334 MPC
2000 DG8 129,246° Şubat 25, 2000 2 42408 Bir Damokloid ve dağınık disk objesi, Neptün dışındaki tüm dış gezegenlerin yörüngesiyle kesişir. 1930'da Ceres'in 0,03 AU yakınına kadar gelmiştir.[16] MPC
2016 CO264 129,820° Şubat 14, 2016 0 23800 MPC
2013 NS11 130,333° Temmuz 5, 2013 0 143510 MPC
2005 NP82 130,505° Temmuz 6, 2005 1 662673 MPC
2006 RG1 133,437° Eylül 1, 2006 4 750 25 günlük veri yayına sahip bir yörüngeye sahip MPC
2012 YE8 136,049° Aralık 21, 2012 5 1066 MPC
2017 AX13 137,204° Ocak 2, 2017 3 1785 MPC
2009 QY6 137,668° Ağustos 17, 2009 1 43990 MPC
2016 TP93 138,330° Ekim 9, 2016 ? 704 MPC
2016 YB13 139,682° Aralık 23, 2016 1 50718 MPC
2019 EJ3 139,758° Mart 4, 2019 ? 576 MPC
2015 AO44 139,934° Kasım 27, 2014 0 115821 MPC
(336756) 2010 NV1 140,773° Temmuz 1, 2010 0 330022 9,4 AU'da günberisi vardır. yalnızca 2008 KV42'nin günberisi daha uzaktadır. MPC
2011 WS41 141,645° Kasım 24, 2011 ? 108 MPC
2010 OR1 143,912° Ocak 25, 2010 1 35032 MPC
2010 BK118 143,914° Ocak 30, 2010 374596 Nisan 2012'de gerçekleşen 6,1 AU günberi ile 408 AU yarı büyük ekseni vardır. MPC
(523797) 2016 NM56 144,034° Kasım 1, 2012 0 227052 MPC
2017 UW51 144,203° Ekim 23, 2017 68442 MPC
2010 CG55 146,262° Şubat 15, 2010 0 129000 MPC
2012 HD2 146,883° Nisan 18, 2012 0 31408 MPC
2009 YS6 147,767° Aralık 17, 2009 0 195734 MPC
2016 VY17 148,419° Kasım 5, 2016 0 108624 MPC
2017 QO33 148,826° Ağustos 16, 2017 1 45360 MPC
2006 EX52 150,148° Mart 5, 2006 0 62310 q=2,58 AU ve yörünge periyodu=274 yıl MPC
1999 LE31 151,816° Haziran 12, 1999 2 905838 Damocloid, Jüpiter-kesişen,Saturn-kesişen,[17] MPC
2017 SN33 152,044° Eylül 19, 2017 7590 MPC
2018 WB1 152,136° Kasım 19, 2018 7 351 MPC
2016 JK24 152,326° Mart 3, 2016 0 181965 MPC
2017 CW32 152,438° Şubat 2, 2017 51500 MPC
343158 Marsyas 154,367° Nisan 29, 2009 0 771834 NEO, Dünya'nın 0,5 AU yakınına gelen bilinen nesneler arasında Dünya'ya göre en yüksek bağıl hıza (79 km/s) sahiptir. Ancak, güneşten 1 AU mesafede bağıl hızı 72 km/s'den azdır, MPC
2013 LD16 154,736° Haziran 6, 2013 0 14148 MPC
2021 TH165 154,924° Ekim 11, 2021 3 2510 Neptün ile 3:–2 ortalama hareket yörünge rezonansına yakın, ters yönlü Neptün ötesi nesne, MPC
2015 FK37 155,842° Mart 20, 2015 ? 748 MPC
2010 EB46 156,376° Mart 12, 2010 4 2460 MPC
2015 XR384 157,514° Aralık 9, 2015 2 5580 MPC
2000 HE46 158,535° Nisan 29, 2000 2 25960 MPC
2015 XX351 159,092° Aralık 9, 2015 0 21120 MPC
2012 TL139 160,027° Ekim 9, 2012 3 900 MPC
2019 CR 160,341° Şubat 4, 2019 1 36993 MPC
20461 Dioretsa 160,428° Haziran 8, 1999 0 256779 8 Haziran 1999'dan 13 Temmuz 2004'e kadar en yüksek eğimli küçük gezegen MPC
2018 DO4 160,475° Şubat 25, 2018 0 261726 MPC
2017 JB6 160,735° Mayıs 4, 2017 ? 6844 MPC
(523800) 2017 KZ31 161,695° Haziran 23, 2015 0 119280 MPC
514107 Kaʻepaokaʻawela 163,022° Kasım 26, 2014 0 74898 Bir Jüpiter eş yörüngelisi, Gezegenlerden herhangi biri ile ters yönlü eş yörüngeli bir asteroidin bilinen ilk örneği, Yıldızlararası bir kökene sahip olabilir, MPCSrc
2006 RJ2 164,601° Eylül 14, 2006 5 2849 MPC
2006 BZ8 165,311° Ocak 23, 2006 0 207459 MPC
2004 NN8 165,525° Temmuz 13, 2004 23944 05 Haziran 2007'de Satürn'ün 0,80 AU yakınına geldi, 2004/07/13-2005/11/01 tarihleri arasında bilinen en yüksek eğimli küçük gezegendir. MPC
(459870) 2014 AT28 165,558° Kasım 26, 2013 0 186598 MPC
2016 DF2 167,030° Şubat 28, 2016 ? 26 MPC
(330759) 2008 SO218 170,324° Eylül 30, 2008 0 1058616 MPC
2014 UV114 170,569° Ekim 26, 2014 ? 34 MPC
2014 CW14 170,764° Şubat 10, 2014 4 1938 MPC
2018 TL6 170,919° Ekim 5, 2018 7 270 MPC
2016 EJ203 170,988° Mart 11, 2016 0 18081 MPC
2006 LM1 172,138° Haziran 3, 2006 ? 48 Sadece 2 günlük bir veri yayına sahiptir, ancak çok yüksek bir eğime sahiptir MPC
(434620) 2005 VD 172,872° Kasım 1, 2005 0 228965 1 Kasım 2005'ten 1 Haziran 2013'e kadar bilinen en yüksek eğimli küçük gezegen MPC
2013 LA2 175,095° Haziran 1, 2013 6 1075 Bilinen en yüksek eğime sahip küçük gezegen. MPC

^ gözlem sayısı gözlem yayı ile çarpıldığında verilen değer; Hata terimine bağlı olarak daha büyük değerler genellikle daha küçük değerlerden daha tutarlıdır,

Yüksek eğimliler[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçük gezegen tanımı Eğim keşif tarihi Yorum referanslar
1 Ceres 10,593° 1 Ocak 1801 1 Ocak 1801'den 28 Mart 1802'ye kadar bilinen en yüksek eğimli küçük gezegen MPC
2 Pallas 34,841° 28 Mart 1802 28 Mart 1802'den 31 Ekim 1920'ye kadar bilinen en yüksek eğimli küçük gezegen MPC
944 42,525° 31 Ekim 1920 31 Ekim 1920'den 22 Mayıs 1950'ye kadar bilinen en yüksek eğimli küçük gezegen MPC
1373 Cincinnati 38,949° 30 Ağustos 1935 2 Pallas'tan daha büyük bir eğime sahip olduğu keşfedilen ilk küçük gezegen. 30 Ağustos 1935'ten 14 Haziran 1980'e kadar bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi MPC
1580 Betulia 52,083° 22 Mayıs 1950 22 Mayıs 1950'den 4 Temmuz 1973'e kadar bilinen en yüksek eğimli küçük gezegen MPC
2938 Hopi 41,436° 14 Haziran 1980 14 Haziran 1980'den 20 Eylül 2000'e kadar bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi MPC
(5496) 1973 Yok 67,999° 4 Temmuz 1973 Bir Apollo asteroidi, Mars-kesişen ve +1 km NEO ; 4 Temmuz 1973'ten 8 Ağustos 1999'a kadar bilinen en yüksek eğimli küçük gezegen. MPC
(22653) 1998 QW2 45,794° 17 Ağustos 1998 17 Ağustos 1998'den 19 Ekim 1998'e kadar bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi MPC
(88043) 2000 UE110 51,998° 29 Ekim 2000 50°'den daha büyük bir eğime sahip olduğu keşfedilen numaralandırılmış ilk ana kuşak asteroidi. MPC
(138925) 2001 AU43 72,132° 4 Ocak 2001 Mars-kesişen ve Dünya'ya yakın bir nesne . MPC
(127546) 2002 XU93 77,904° 4 Aralık 2002 Bir damokloid ve dağınık disk nesnesi. Neredeyse bir Uranüs dış otlayıcısıdır. MPC
(196256) 2003 EH1 70,790° 6 Mart 2003 Bir Mars-kesişen, Dünya'ya yakın nesne ve Jüpiter iç-yaklaşan. MPC
1998 UQ1 64,281° 19 Ekim 1998 1998/10/19-2007/11/01 tarihleri arasındaki bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi MPC
(467372) 2004 LG 70,725° 9 Haziran 2004 Merkür-kesişen, Mars-kesişen ve Dünya'ya yakın nesne . MPC
2007 VR6 68,659° 1 Kasım 2007 1 Kasım 2007'den 26 Eylül 2008'e kadar bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi MPC
2008 SB85 74,247° 26 Eylül 2008 26 Eylül 2008'den 8 Mart 2010'a kadar bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi  MPC
2010 EQ169 91,606° 8 Mart 2010 Bilinen en yüksek eğimli ana kuşak asteroidi (yörüngesi henüz tespit edilemedi) MPC

Truvalılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya'ya en yakın yaklaşımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıntılı olarak görüntülenenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzay aracı hedefleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İsim Çap(km) Keşif Uzay aracı Yıl En yakın nokta (km) Asteroit yarıçapına göre en yakın nokta Notlar Landmark(s)
1 Ceres 952 1 Ocak 1801 Dawn 2014–present &0000000000000375.000000375 0,80 Dawn, Ceres'in ilk "yakın plan" fotoğrafını Aralık 2014'te çekti ve Mart 2015'te yörüngeye girdi. Bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ilk olası cüce gezegen, bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen en büyük asteroit
4 Vesta 529 29 Mart 1807 Dawn 2011–2012 &0000000000000210.000000210 0,76 Dawn, 5 Eylül 2012'de yörüngeden çıktı ve Mart 2015'te geldiği Ceres'e yöneldi. Bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ilk "dört büyük" asteroit, o sırada bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen en büyük asteroit
21 Lutetia 120×100×80 15 Kasım 1852 Rosetta 2010 &İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.3,162 64,9 10 Temmuz 2010'da uçuşuna başladı. O sırada bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen en büyük asteroit
243 Ida 56×24×21 29 Eylül 1884 Galileo 1993 &İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.2,390 152 Yakın geçiş; Dactyl tarafından keşfedildi. Bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen bir uyduya sahip ilk asteroit, o sırada uzay aracı tarafından ziyaret edilen en büyük asteroit
253 Mathilde 66×48×46 12 Kasım 1885 NEAR Shoemaker 1997 &İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.1,212 49,5 Yakın geçiş O sırada bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen en büyük asteroit
433 Eros 13×13×33 13 Ağustos 1898 NEAR Shoemaker 1998–2001 &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000 0 1998 yakın geçiş; 2000 yörüngeye giriş (yörüngede incelenen ilk asteroit); 2001 iniş İlk asteroit inişi, bir uzay aracının yörüngesinde dönen ilk asteroit, bir uzay aracının ziyaret ettiği Dünya'ya yakın ilk asteroit
951 Gaspra 18,2×10,5×8,9 30 Temmuz 1916 Galileo 1991 &İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.1,600 262 Yakın geçiş bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ilk asteroit
2867 Šteins 4,6 4 Kasım 1969 Rosetta 2008 &0000000000000800.000000800 302 Yakın geçiş ESAtarafından ziyaret edilen ilk asteroit
4179 Toutatis 4,5×~2 10 Şubat 1934 Chang'e 2 2012 &İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.3,2 0,70 Yakın geçiş[18] En yakın asteroit geçişi, Çin tarafından ziyaret edilen ilk asteroit
5535 Annefrank 4,0 23 Mart 1942 Stardust 2002 &İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri..İfade hatası: Tanınmayan "," noktalama karakteri.3,079 1230 Yakın geçiş
9969 Braille 2,2×0,6 27 Mayıs 1992 Deep Space 1 1999 &0000000000000026.00000026 12,7 Yakın geçiş; Borrelly kuyruklu yıldızı gözlemlenirken
25143 Itokawa 0,5×0,3×0,2 26 Eylül 1998 Hayabusa 2005 &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000 0 İniş, geri dönüş ve toprak örnekleri Geri dönen örnekleri olan ilk asteroit, bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen en küçük asteroit, NASA dışı bir uzay aracı tarafından ziyaret edilen ilk asteroit
162173 Ryugu 1,0 10 Mayıs 1999 Hayabusa2 2018–2019 &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000 0 Çoklu iniş/araç, numune getirme Bir asteroit üzerinde ilk araç
101955 Bennu 0,492 11 Eylül 1999 OSIRIS-REx 2018–present &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000 0 Numune örneği Yörüngede incelenen en küçük asteroit, potansiyel olarak tehlikeli nesne

Teleskop veya ışık eğrisiyle yüzeyi çözümlenenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Teleskopla çözülen çoklu sistemler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 90 Antiope

Kuyruklu yıldız benzeri aktivite[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 2006 VW139
  • P/2013 P5

Parçalanma[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 6478 Galya
  • S/2013 R3

Zaman çizelgesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dönüm noktası asteroitler[değiştir | kaynağı değiştir]

Name Diameter (km) Discovered Comment
1 Ceres 939 Ocak 1, 1801 Keşfedilen ilk asteroit
5 Astraea 117 Aralık 8, 1845 Orjinal dörtlü sonrası keşfedilen ilk asteroit (38 yıl sonra)
20 Massalia 136 Eylül 19, 1852 Şehir adı verilen ilk asteroit
45 Eugenia 202 Haziran 27, 1857 Adını yaşayan bir insandan alan ilk asteroit
87 Sylvia 261 Mayıs 16, 1866 En az bir tane uydusu olduğu tespit edilen ilk asteroit (2005)
90 Antiope 80×80 Ekim 1, 1866 Neredeyse biririnin aynısı iki bileşene sahip çiftli asteroit;Uyarlanabilir optik kullanılarak keşfedilen ilk doğal çiftli (2000)
92 Undina 126 1867 Temmuz 7 Son 100 milyon yılın en büyük asteroid-asteroid çarpışmalarından birinde ortaya çıkmıştır.
216 Kleopatra 217×94 Nisan 10, 1880 "kemik" şeklinde, 2 uydulu metalik asteroit
243 Ida 56×24×21 Eylül 29, 1884 Bir uydusu olduğu tespit edilen ilk asteroit 1994
243 Ida I Dactyl 1,4 Şubat 17, 1994 243 Ida'nın uydusu, bir asteroidin ilk onaylanmış uydusu
279 Thule 127 Ekim 25, 1888 Jüpiter ile 3: 4 yörüngesel rezonansta, asteroit kuşağının en dış kenarındaki yörüngede
288 Glauke 32 Şubat 20, 1890 Yaklaşık 1200 saatlik (2 ay) son derece yavaş rotasyon süresi
323 Brucia 36 Aralık 22, 1891 Görsel gözlem yerine astrofotografi yoluyla keşfedilen ilk asteroit
433 Eros 13×13×33 Ağustos 13, 1898 Keşfedilen ilk dünya yakını asteroit, en büyük ikinci dünya yakını cisim, radar ile tespit edilen ilk asteroit, yörüngesine girilen ve iniş yapılan ilk asteroit
482 Petrina 23,3 Mart 3, 1902 Adını bir köpekten alan ilk asteroit
490 Veritas 115 Eylül 3, 1902 Son 100 milyon yılın en büyük asteroid-asteroid çarpışmalarından birinden meydana geldi.
588 Achilles 135,5 Şubat 22, 1906 Keşfedilen ilk Jüpiter truvalısı
624 Hektor 370×195 Şubat 10, 1907 Keşfedilen en büyük Jüpiter truvalısı
719 Albert 2,4 Ekim 3, 1911 Kaybedildikten sonra yeniden bulunan son numaralı asteroit
935 Clivia 6,4 Eylül 7, 1920 Adını bir çiçekten alan ilk asteroit
1090 Sumida 13 Şubat 20, 1928 İngilizce Wikipedia girişi olmayan en küçük numaralı asteroit
1125 China 27 Ekim 30, 1957 Adını bir kişiden ziyade bir kurumdan alan ilk asteroit keşfi
1566 Icarus 1,4 Haziran 27, 1949 Keşfedilen ilk Merkür-kesişen
1902 Shaposhnikov 97 Nisan 18, 1972 Keşfedilen en son ~100+ km çapında asteroit
2309 Mr. Spock 21,3 Ağustos 16, 1971 Adını bir kediden alan ilk asteroit
3200 Phaethon 5 Ekim 11, 1983 Uzaydan keşfedilen ilk asteroit; İkizler meteor yağmuru kaynaklı
3753 Cruithne 5 Ekim 10, 1986 Dünya ile ilişkili olağandışı yörünge
4179 Toutatis 4,5×2,4×1,9 Ocak 4, 1989 29 Eylül 2004'te Dünya'ya en yakın noktaya yaklaştı
4769 Castalia 1,8×0,8 Ağustos 9, 1989 3B modelleme için yeterli ayrıntıda radarla görüntülenen ilk asteroit
5261 Eureka ~2–4 Haziran 20, 1990 İlk Mars truvalısı
11885 Summanus 1,3 Eylül 25, 1990 Dünyaya yakın bir nesnenin (NEO) ilk otomatik keşfi
(29075) 1950 DA 1,1 Şubat 23, 1950 2880'de Dünya'ya çok yakından yaklaşacak, çarpışma olasılığı düşük (8.300'de 1 veya %0,012)
69230 Hermes 0,3 Ekim 28, 1937 2003'te (65 yıl sonra) yeniden değerlendirilene kadar adlandırılmış ancak numaralandırılmamış
99942 Apophis 0,3 Haziran 19, 2004 Torino Ölçeğinde sıralaması birden fazla olan ilk asteroit (sıralaması 2, ardından 4; şimdi 0'a düştü). Daha önce geçici adı 2004 MN4 ile daha iyi biliniyordu.
(433953) 1997 XR2 0,23 Aralık 4, 1997 Çarpma riski Torino Ölçeğinde sıfırdan büyük olan ilk asteroit (1. sıradaydı; şimdi 0'da)
1998 KY26 0,030 Haziran 2, 1998 Dünya'nın 800.000 km yakınından geçti
2002 AA29 0,1 Ocak 9, 2002 Dünya ile ilişkili olağandışı yörünge
2004 FH 0,030 Mart 15, 2004 18 Mart 2004'te Dünya'ya 43.000 km yaklaşmadan önce keşfedildi.
2008 TC3 ~0,003 Ekim 6, 2008 Çarpışmadan önce tespit edilen ilk Dünya çarpanı (7 Ekim 2008'de)
2010 TK7 ~0,3 Ekim 2010 Keşfedilen ilk Dünya truvalısı
2014 RC ~0,017 Eylül 1, 2014 En hızlı dönüşe sahip asteroit: 16,2 saniye

Aynı zamanda bir kuyruklu yıldız olan numaralandırılmış küçük gezegenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Adı Kuyruklu yıldız adı Açıklama
2060 Chiron 95P/Chiron Keşfedilen ilk centaur (1977), daha sonrasında ise kuyruklu yıldız geçmişi olduğu bulunmuştur. Halka sistemi olduğu binen iki küçük gezegenden biridir.
4015 Wilson–Harrington 107P/Wilson–Harrington 1992'de 1979 VA adlı asteroidin yörüngesinin kayıp kuyuklu yıldız Wilson–Harrington (1949 III) ile örtüştüğü keşfedilmiştir.
7968 Elst–Pizarro 133P/Elst–Pizarro 1996 yılında ilk def bir kuyruklu yıldız olarak keşfedilmiş ancak daha sonrasında asteroit 1979 OW7 ile yörüngesinin aynı olduğu bulunmuştur.
60558 Echeclus 174P/Echeclus 2000'de bir centaur olarak keşfedilen cismin 2006 yılında aslında bir kuyruklu yıldız olduğu anlaşılmıştır.
118401 LINEAR 176P/LINEAR (LINEAR 52) Ana kuşak kuyruklu yıldızıasteroit'in bir koması olduğu 26 Kasım 2005'te anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan tablo yalnızca numaralandırılmış hem kuyruklu yıldız hem de asteroit olan cisimleri içermektedir. Henüz numaralandırılmamış cisimlerin de kuyruklu yıldız olduğunun anlaşılabileceği göz önüne alınmalıdır. Buna örnek olarak; ilk kez 2001 OG8 olarak keşfedilen ancak daha sonra bir kuyruklu yıldız olduğu anlaşılan C/2001 OG108 (LONEOS) verilebilir.

Yeniden veya yanlış adlandırılan küçük gezegenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Modern numaralandırma ve adlandırma kurallarının bulunmadığı erken dönemlerde asteroitler bazı durumlarda henüz yörüngeleri tam anlamıyla bilinmeksizin isimlendirilmiştir. Bazı durumlarda ise aynı cisim için birden fazla isim ataması yapılmıştır. Modern dönem bilgisayarlı yörünge tespiti yapan makinelerin ortaya çıkışıyla bu sorun ortadan kalkmıştır. Bu tarz durumlar nedeniyle bazı asteroitlerin yeniden adlandırılması gerekmiştir.[19]

Küçük gezegen adı Tanım
330 Adalberta 18 Mart 1892'de Max Wolf tarafından geçici olarak "1892 X" adıyla keşfedilen bir nesne, 330 Adalberta olarak adlandırıldı, ancak daha sonra kayboldu ve asla bulunamadı. 1982'de, gözlemlenen cismin bir yıldız olduğu ve nesnenin hiçbir zaman var olmadığı belirlendi. 330 Adalberta adı ve numarası daha sonra 2 Şubat 1910'da yine Max Wolf tarafından keşfedilen ve geçici olarak A910 CB olarak adlandırılan başka bir asteroit için yeniden kullanıldı.
525 Adelaide ve 1171 Rusthawelia 14 Mart 1904'te Max Wolf tarafından keşfedilen A904 EB nesnesinin adı 525 Adelaide idi ve daha sonra kayboldu. Daha sonra, 3 Ekim 1930'da Sylvain Arend tarafından keşfedilen 1930 TA nesnesine 1171 Rusthawelia adı verildi. Bilgisayar öncesi o günlerde, bunların tek ve aynı nesne olduğu 1958 yılına kadar anlaşılamadı. Cisme verilen Rusthawelia adı korunarak keşif Arend'e atfedildi; 525 Adelaide adı, 21 Ekim 1908'de Joel Hastings Metcalf tarafından keşfedilen 1908 EKa nesnesi için yeniden kullanıldı.
715 Transvaalia ve 933 Susi H.E. Wood tarafından 22 Nisan 1911'de keşfedilen 1911 LX nesnesine 715 Transvaalia adı verildi. 23 Nisan 1920'de 1920 GZ nesnesi keşfedildi ve 933 Susi olarak adlandırıldı. 1928'de bunların tek ve aynı nesne olduğu anlaşıldı. Transvaalia adı korunarak 933 Susi adı ve numarası, 10 Şubat 1927'de Karl Reinmuth tarafından keşfedilen 1927 CH nesnesi için yeniden kullanıldı.
864 Aase ve 1078 Mentha Max Wolf tarafından 13 Şubat 1917'de keşfedilen A917 CB nesnesine 864 Aase adı verildi ve 7 Aralık 1926'da Karl Reinmuth tarafından keşfedilen 1926 XB nesnesine ise 1078 Mentha adı verildi. 1958'de bunların tek ve aynı nesne olduğu keşfedildi. 1974'te bu sorun, cisme verilen 1078 Mentha adını koruyarak ve 30 Eylül 1921'de Karl Reinmuth tarafından keşfedilen 1921 KE nesnesi için 864 Aase adını ve numarasını yeniden kullanılmasıyla çözüldü.
1095 Tulipa ve 1449 Virtanen 24 Şubat 1928'de Karl Reinmuth tarafından keşfedilen 1928 DC nesnesine 1095 Tulipa adı verildi ve 20 Şubat 1938'de Yrjö Väisälä tarafından keşfedilen 1938 DO nesnesine 1449 Virtanen adı verildi. 1966'da bunların tek ve aynı nesne olduğu keşfedildi. 1449 Virtanen adı tutuldu ve 1095 Tulipa adı ve numarası, Karl Reinmuth tarafından 14 Nisan 1926'da keşfedilen 1926 GS nesnesi için yeniden kullanıldı.
1125 China ve 3789 Zhongguo 25 Ekim 1928'de Zhang Yuzhe (YC Chang) tarafından keşfedilen 1928 UF nesnesine 1125 China adı verildi ve daha sonra bu cisim kayboldu. Daha sonra, 1957 UN1 nesnesi 30 Ekim 1957'de Purple Mountain Gözlemevi'nde keşfedildi. Başlangıçta bu keşfin yanlış bir şekilde 1928 UF nesnesinin yeniden keşfi olduğuna inanılıyordu. 1125 China adı ve numarası daha sonra 1957 UN1 nesnesi için yeniden kullanıldı ve 1928 UF kayıp olarak kaldı. 1986'da, 1986 QK1 nesnesi keşfedildi ve 1928 UF'nin gerçek yeniden keşfi olduğu kanıtlandı. Bu nesneye yeni numara ve 3789 Zhongguo adı verildi. Zhongguo, pinyin harf çevirisiyle Mandarin Çincesinde "Çin" anlamına gelir.
Asteroit 1317 ve 787 Moskva 20 Nisan 1914'te GN Neujmin tarafından keşfedilen 1914 UQ nesnesine 787 Moskva adı verildi (ve bu adı bugüne kadar koruyor). 19 Mart 1934'te C. Jackson tarafından keşfedilen 1934 FD nesnesine 1317 sıra numarası verildi. 1938'de GN Neujmin, asteroid 1317 ve 787 Moskva'nın tek ve aynı nesne olduğunu buldu. 1317 sıra numarası daha sonra 1 Eylül 1935'te Karl Reinmuth tarafından keşfedilen 1935 RC nesnesi için yeniden kullanıldı; o nesne artık 1317 Silvretta olarak biliniyor.

Dönüm noktası adlandırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Asteroitlerin isimlendirilmesinde ilk olarak kadın isimleri kullanılması geleneği benimsenmiş ancak daha sonrasında bu kural gevşetilmiştir.

Bu kuralın bozulduğu, klasik veya latin dönemden kaynaklı olmadan isimlendirilen ilk cisim 64 Angelina'dır. Keşfedildiği araştırma merkezinin adını almıştır.

Bir kadın ismi olmayan ilk adlandırma ise 139 Juewa (Çince bir deyiş) veya 141 Lumen (bir kitap adı) asteroitleri için yapılmıştır.

Bir asteroit için verilen ilk erkek ismi ise 903 Nealley'dir.

2001 yılı itibarıyla henüz bir isimlendirme yapılmayan en düşük asteroit numarasına sahip cisim ise (4596) 1981QB 'dir.

Dönüm noktası numaralar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı önemli numaraların hangi asteroide atanacağı konusu çeşitli tartışmalara neden olmuştur. Bunlardan belki de en önemlisi Pluto'ya atanan 10000 numarasıdır. Aşağıdaki liste asteroit olmayan bazı cisimleri de içermektedir.

10x1 katları

10x2 katları

10x3 katları

10x4 katları

10x5 katları

10x6 katları

10x7 katları

10x8 katları

10x9 katları

Tekrar eden 1

Tekrar eden 2

Tekrar eden 3

Tekrar eden 4

Tekrar eden 5

Tekrar eden 6

Tekrar eden 7

Tekrar eden 8

Tekrar eden 9

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Dictionary of Minor Planet Names, 5th ed.: Prepared on Behalf of Commission 20 Under the Auspices of the International Astronomical Union, Lutz D. Schmadel, 3-540-00238-3

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b P. Vernazza et al. (2021) VLT/SPHERE imaging survey of the largest main-belt asteroids: Final results and synthesis. Astronomy & Astrophysics 54, A56
  2. ^ As of Jan 2019, good rotational coverage (≥ 4 epochs) had also been obtained for 476 Hedwig and 596 Scheila.
  3. ^ a b c d M. Pajuelo, Benoit Carry, Frédéric Vachier, Michael Marsset et al. (Mart 2018) Physical, spectral, and dynamical properties of asteroid (107) Camilla and its satellites, Icarus 309
  4. ^ "Small-Body Database Lookup". ssd.jpl.nasa.gov. 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  5. ^ Hanuš, J.; Marsset, M.; Vernazza, P.; Viikinkoski, M.; Drouard, A.; Brož, M.; ve diğerleri. (24 Nisan 2019). "The shape of (7) Iris as evidence of an ancient large impact?". Astronomy & Astrophysics. 624 (A121). ss. A121. arXiv:1902.09242 $2. Bibcode:2018DPS....5040406H. doi:10.1051/0004-6361/201834541. 
  6. ^ Bottkejr, W; Durda, D; Nesvorny, D; Jedicke, R; Morbidelli, A; Vokrouhlicky, D; Levison, H (Mayıs 2005). "The fossilized size distribution of the main asteroid belt". Icarus (İngilizce). 175 (1). ss. 111-140. Bibcode:2005Icar..175..111B. doi:10.1016/j.icarus.2004.10.026. 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023. 
  7. ^ "Recent Asteroid Mass Determinations" 2 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Maintained by Jim Baer. Last updated 2010-12-12. Access date 2011-09-02.
  8. ^ Baer, James; Steven R. Chesley (2008). "Astrometric masses of 21 asteroids, and an integrated asteroid ephemeris". Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy. 100 (2008). Springer Science+Business Media. ss. 27-42. Bibcode:2008CeMDA.100...27B. doi:10.1007/s10569-007-9103-8Özgürce erişilebilir. 
  9. ^ Michalak, G. (2001). "Determination of asteroid masses". Astronomy & Astrophysics. 374 (2). ss. 703-711. Bibcode:2001A&A...374..703M. doi:10.1051/0004-6361:20010731Özgürce erişilebilir. 4 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2008. 
  10. ^ Michalak, G. (2001), assumed masses of perturbing asteroids used in calculations of perturbations of the test asteroids.[kaynak belirtilmeli]
  11. ^ Martinez, Patrick (1994). The Observer's Guide to Astronomy. Cambridge University Press. s. 298. 
  12. ^ "NEODyS". newton.spacedys.com. 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2023. 
  13. ^ "Minor Planet Ephemeris Service: Query Results". www.minorplanetcenter.net. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2023. 
  14. ^ "JPL Small-Body Database Search Engine: Asteroids and i > 90 (deg)". JPL Solar System Dynamics. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2019. 
  15. ^ Morais, M.H.M.; F. Namouni (2013). "Asteroids in retrograde resonance with Jupiter and Saturn". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters. Cilt 436. ss. L30-L34. arXiv:1308.0216 $2. Bibcode:2013MNRAS.436L..30M. doi:10.1093/mnrasl/slt106. 
  16. ^ 2008 DG8 and Ceres in 1930
  17. ^ 1999 LE31 approaches to Jupiter and Saturn
  18. ^ "Chang'E 2 images of Toutatis – Aralık 13, 2012 – The Planetary Society". 18 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023. 
  19. ^ "Discnote". 3 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2004. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]