İpek Çalışlar
İpek Çalışlar (d. 1947, İstanbul), Türk gazeteci ve yazardır.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1947 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Üsküdar Amerikan Kız Lisesi ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunudur. Gazeteciliğe TRT'de başladı. 1976'da gazeteci Oral Çalışlar ile evlendi, 1978 yılında oğlu Reşat dünyaya geldi. 12 Eylül sürecinde TRT'den ayrılmak zorunda kaldı.
1980'lerde Nokta dergisinin haber müdürlüğünü yaptı. Söz gazetesinin ve patronsuz Sokak dergisinin kurucularından birisi oldu.
1990-92 yılları arasında Hamburg'da yaşadı. Bu dönemde eşcinsellik, kadın hakları ve İslâm konularını araştırdı. Türkiye'ye dönünce, Cumhuriyet gazetesinin haber müdürlüğünü üstlendi. Ardından on yıl süreyle Cumhuriyet Dergi'yi çıkarttı.
2003 yılında İran'a eşi ile birlikte yaptıkları gezide gözlemlediklerini, İranlı aydınlarla yaptıkları görüşmeleri ve İran üzerine yürüttükleri araştırmayı kaleme aldı ve 2004'te “İran: Bir Erkek Diktatörlüğü” adlı kitabı Oral Çalışlar ile birlikte yayımladı.[1]
Mustafa Kemal Atatürk'le iki buçuk yıl evli kalan Latife Hanım'ın hayatını anlatan "Latife Hanım" 2006'da yayımlandı. Kitapta, Latife Hanım'ın kız kardeşi Vecihe İlmen'in hatıralarına dayanarak, 1 Nisan 1923 gecesi, Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey'i öldüren Topal Osman'ın Çankaya Köşkü’ne düzenlediği silahlı baskın sırasında, Atatürk’ün Latife Hanım’ın çarşafını giyerek köşkten kaçtığını ifade etmesi, savcılık tarafından "suç" olarak görüldü. İpek Çalışlar ve onunla röportaj yapan Hürriyet gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Necdet Tatlıcan hakkında 4,5 yıl hapis cezası talebiyle dava açıldı.[2] Yazar, "Atatürk'ün hatırasına basın yoluyla hakaret ettiği” iddiasıyla yargılandığı davadan beraat etti.[3] İpek Çalışlar, bu biyografi ile Uluslararası Pen Türkiye Merkezi tarafından insan hakları ve kadın erkek eşitliği konularında özgün çalışma ortaya koyanlara verilen "Duygu Asena Ödülü"ne lâyık görüldü.[4]
2010'da "Biyografisine sığmayan kadın: Hâlide Edib" başlıklı eseri yayımlandı.
2021 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü'nü aldı.[5]
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- İran Bir Erkek Diktatörlüğü (Oral Çalışlar ile birlikte, 2004)
- Habercinin El Kitabı 5 Radyo ve Radyoculuk (B. Kejanlıoğlu, N. Timisi, R. Duran, T. Eryılmaz, Ü. Giray ile birlikte, 2005)
- Latife Hanım (2006)
- Halide Edib: Biyografisine Sığmayan Kadın (2008)
- Mustafa Kemal Atatürk - Mücadelesi ve Özel Hayatı (2018)
Çevirileri[değiştir | kaynağı değiştir]
- İyi Aşıklar Kötü Aşıklar (Kate Colleran, Shere Hite, 2000)
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 8 Mart'ta Latife Hanım'ı Anmak
- Gayriresmî Latife Resmen Mahkemede...
- Latife Hanım davası dış basının gündeminde
- Yazarın Doğan Kitap internet sitesinde bulunan biyografisi27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Mehmet Yoksul, İran Sokaklarına İnmek, Radikal Gazetesi, 06.02.2004". 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ "İpek Çalışlar'a Latife davası, Radikal Gazetesi, 19.08.2006". 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2012.
- ^ Atatürk'e hakaret davasında İpek Çalışlar'a beraat, Hürriyet Gazetesi, 19.12.2006
- ^ "Duygu Asena Ödülü İpek Çalışların Bianet Haber Merkezi, 16 Mart 2007". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020.
- ^ "TGC Burhan Felek Basın Hizmet Ödülleri sahiplerini buldu". T24. 7 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2023.