Bu Sandviçte Mayonez Yok
| "Bu Sandviçte Mayonez Yok" | |
|---|---|
| Yazar | J. D. Salinger |
| Özgün adı | "This Sandwich Has No Mayonnaise" |
| Ülke | ABD |
| Dil | İngilizce |
| Yayımlanma | Esquire |
| Önceki | "Fransa'da Bir Çocuk[1] (A Boy in France)" |
| Sonraki | "Yabancı[2] (The Stranger)" |
Bu Sandviçte Mayonez Yok[3] (İng. This Sandwich Has No Mayonnaise) Amerikalı yazar J. D. Salinger'ın ilk kez Esquire dergisinin Ekim 1945'te yayımlanan sayısında yer alan öyküsüdür.[4] Yazarın bu çalışmasının da kahramanları Caulfield ailesidir.
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Salinger'ın Bu Sandviçte Mayonez Yok'u tam olarak ne zaman yazdığı bilinmemektedir. Ancak II. Dünya Savaşı sebebiyle Avrupa'da savaştığı günlerde yazdığı tahmin edilmektedir.[5] Bu öykü Salinger'ın hiç yayınlanmamış ve kaybolmuş çalışması Tenesseee'de Bir Çocuk'la benzer özelliklere sahiptir.
Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu Sandviçte Mayonez Yok'un kahramanı Vincent Caulfield'dır ve eser Son İznin Son Günü'nün devamı gibidir. Vincent II. Dünya Savaşı'nda savaşmak için Georgia'da acemi birliğinde eğitim almaktadadır. Son İzin'de de bahsedildiği üzere erkek kardeşi Holden da askerdir ve Pasifik'teki savaşta kaybolmuştur. Vincent ölmüş olma ihtimali çok yüksek olan Holden'dan başka bir şey düşünemez.
Birlikteki askerler dans etmek için kasabaya ineceklerdir. Yalnızca otuz askere dansa gitmesi için izin verilmiş olmasına rağmen dansa gitmek için kamyonun arkasına binmiş otuz dört asker vardır. Askerler bir teğmenin gelip sorunu çözmesini beklerken sohbet ederler. Bu sohbetler sırasında fazla askerleri belirleyip gitmemelerine karar vermesi gereken sorumlu askerin Vincent olduğu ortaya çıkar. Askerler konuşmaya devam ederken Vincent geçmişe dalar.
1939 yılında Vincent kız kardeşleri Phoebe'yi Dünya Fuarı'ndaki Bell Telefon Sergisi'ne götürmüştür. Serginin çıkışında onları Holden beklemektedir. Holden Phoebe'den imza isteyerek küçük kıza takılır. Phoebe ise abisinin bu takılmasına karnına yumruk atarak cevap verir. Üç kardeş de mutludur. Vincent bu anıdan sonra da Holden'ı düşünmeye devam eder. Onu devam ettiği Pentey Özel Okulu'nda ve Cape Cod'da verandadayken hayal eder. Genç asker erkek kardeşinin kaybolduğuna bir türlü inanamamaktadır.
Teğmen geldiğinde sinirlidir. Durumu idare edemediği için Vincent'a bağırır. Vincent kafaları bir kere daha sayar ve danstan vazgeçeceklere sinema ısmarlamayı teklif eder. İki asker bu teklifi kabul eder. İki asker daha öne çıkmadığı için en soldaki iki kişiyi seçer. İlki hemen çıkar. İkincisinin yerinden kımıldaması zaman alır. En sonunda ışığa geldiğinde askerin titreyen ve ağlamak üzere olan gencecik bir delikanlı olduğunu görür. Vincent sesini çıkartmaz ama teğmen çocuğa partide fazladan bir kız ayarlamaya söz verir ve onun da gelmesine izin verir.
Askerler dansa giderken Vincent yeniden Holden'ı düşünmeye başlar.
Vincent Caulfield[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu Sandviçte Mayonez Yok'ta Vincent Caulfield hakkında detaylar verilmiştir. Kamyonda bir askerin nereli olduğuna sorusuna verdiği cevaptan ailenin New Yorklu olduğu Manhattan'da Sanat Müzesi'nden birkaç blok ötede oturduğu öğrenilir. Ayrıca ailenin Cape Cod'da bir evi daha vardır. Vincent, Helen ismindeki sevgilisiyle dönebileceği kesin olmayan bir savaşa gittiği için evlenmemeyi tercih etmiştir. Savaşa giderken köpeğini kız kardeşi Phoebe'ye emanet etmiştir ve kızın köpeği her gün gezdirip gezdirmediğini merak eder.
Öyküde Vincent Phoebe'den, Holden'dan ve Red'den mektuplar aldığını ve bu mektupları yağmurluğunun sol cebinde sakladığını açıklar.
Holden Caulfield[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu hikâyede Vincent bir önceki yaz Holden'ın Pasifik'te savaşmak üzere evden ayrıldığını anlatır. Holden 19 yaşındadır. Çavdar Tarlasında Çocuklar'da Holden'ın okulunun ismi Pencey olarak geçmesine rağmen bu öyküde Vincent Holden'ın Pentey Yatılı Okulu'na devam ettiğini ama oradan ayrıldığını söyler.
Vincent'a göre Holden hiçbir şeyi komik yanından ele almazdı. Abisine göre Holden'ın kalbi yerine monte edilmiş küçük bir cihaz vardı ve Holden sadece bu cihaz ne diyorsa onu heyecanlı bir şekilde uygulardı.
Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Öykü 1958 yılında Arnold Gingrich ve L. Rust Hills editörlüğünde yayımlanan The Armchair Esquire isimli antolojide de yer aldı.
Ghost in the Shell: Stand Alone Complex isimli anime dizisinin bir bölümünde, başka Salinger eserlerine göndermelerle dolu sanal sinema salonunda "May I have a Mayonnaise? adında bir sinema filminin afişi vardır. Bu afişin Bu Sandviçte Mayonez Yok'u işaret ettiği düşünülmektedir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Slawenski, Kenneth (2011), Üzüntü Muz Kabuğu ve J. D. Salinger, Sel Yayınları, ISBN 9789755705200
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 114
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 134
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 74
- ^ "Seventy-five Years of Storied History About Fiction!". Esquire (İngilizce). 20 Haziran 2008. 5 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2008.
- ^ Slawenski 2011, s. 121