Ümmü'l-Fehm
Ümmü'l-Fehm אוּם אֶל-פַחֶם أمّ الفحم | |
---|---|
Ümmü'l-Fehm'in İsrail'deki konumu | |
Koordinatlar: 32°31′10″K 35°9′13″D / 32.51944°K 35.15361°D | |
Ülke | İsrail |
İlçe | Hayfa |
İdare | |
• Belediye başkanı | Sabir Subhi Muhammed |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 26,06 km² |
Nüfus (2021)[1] | |
• Toplam | 57.677 |
• Yoğunluk | 2200/km² |
Zaman dilimi | UTC+02.00 (İSS) |
• Yaz (YSU) | UTC+03.00 (İYS) |
Resmî site www.umelfahem.org |
Ümmü'l-Fehm (İbranice: אוּם אֶל-פַחֶם; Arapça: أمّ الفحم; "Kömürün Anası"), İsrail'in Hayfa ilçesinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Cenin'in 20 km kuzeydoğusunda sıradağlarda yer almaktadır. Yüzölçümü 26,06 km² olan konseyin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 57.677'dir.[1]
Ümmü'l-Fehm nüfusunun büyük bir çoğunluğunu Müslüman Araplar oluşturmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kentin çevresindeki birçok arkeolojik alan, Demir Çağı'nın yanı sıra Pers, Helenistik, Roma, erken İslam ve Orta Çağ dönemlerine tarihlenmektedir.[2]
1265 yılında Baybars'ın Haçlılardan bölgeyi almasıyla Ümmü'l-Fehm'in gelirleri Suriye'nin Memlük naibi Cemaleddin el-Necibi'ye verildi.[3] 1517'de köy, Filistin'in geri kalanıyla birlikte Osmanlı İmparatorluğu'na dahil edildi. 16. ve 17. yüzyıllarda Ümmü'l-Fehm çevresi ile birlikte Turabay Emirliği'ne (1517-1683) aitti. 1596 yılı Osmanlı dönemine ait vergi kayıtlarında köyde 24 hanenin yaşadığı ve verginin buğday, arpa, zeytin ve keçi gibi ürünlerden toplandığı belirtilmektedir. Victor Guérin 19. yüzyılda köyü ziyaret ettikten sonra nüfusunun 800 civarında olduğunu belirtti.[4]
Ümmü'l-Fehm, 1948 Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra İsrail'in bir parçası haline geldi. İsrail ile Ürdün arasındaki sınır, köyün güneyindeki haritada çizilmişti. 1984 yılında şehir statüsü aldı. O tarihten bu yana Ümmü'l-Fehm, İsrail'deki İslami hareketin ve devlet ile Arap azınlık arasındaki gerilimlerin merkezi olarak bilinmektedir.[5] Siyasette, başka bir yerdeki toprak imtiyazları karşılığında şehrin Filistin Ulusal Yönetimi altına devredilmesi olasılığı gündeme getirildi.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Regional Statistics". İsrail Merkez İstatistik Bürosu. 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ Zertal, 2016, p. 119
- ^ Ibn al-Furat, ed. Lyons and Lyons, I, 101, II, 80; Cited in Petersen, 2001, pp. 308–309 2 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Andrew Petersen. "A Gazetteer of Buildings in Muslim Palestine (British Academy Monographs in Archaeology)" (İngilizce). Oxford University Press. s. 308. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ Shoshana London Sappir. "The Rebranding of Umm al-Fahm" (İngilizce). Hadassah. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ "Arab Israelis protest against US proposal to include their towns in Palestine" (İngilizce). The Times of Israel. 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.