İçeriğe atla

Akyuvar: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.838.770 değişiklik
Otorite kontrolü şablonu eklendi
k yazım düzeltme
1. satır: 1. satır:
'''Akyuvar'''lar ya da '''lökosit''' olarak da adlandırılan beyaz seri kan hücreleri; [[ilik]]te ve [[lenf bezleri]]<nowiki/>nde üretilirler. [[Bağışıklık sistemi]]<nowiki/>nin hücresel bileşenini oluşturan, vücudu bulaşıcı hastalıklara ve yabancı maddelere karşı korumaya koşullanmış hücrelerdir. Sağlıklı bir yetişkin insanın bir milyon hücreli kanında 4×10<sup>3</sup>–11×10<sup>3</sup> adet, bir başka tanımla bir damla [[kan]]<nowiki/>da yaklaşık 4.000 ilâ 11.000 arasında akyuvar bulunur.<ref>http://www.genelsaglikbilgileri.com/akyuvarlar/</ref>
'''Akyuvar'''lar ya da '''lökosit''' olarak da adlandırılan beyaz seri kan hücreleri; [[ilik]]te ve [[lenf bezleri]]<nowiki/>nde üretilirler. [[Bağışıklık sistemi]]<nowiki/>nin hücresel bileşenini oluşturan, vücudu bulaşıcı hastalıklara ve yabancı maddelere karşı korumaya koşullanmış hücrelerdir. Sağlıklı bir yetişkin insanın bir milyon hücreli kanında 4×10<sup>3</sup>–11×10<sup>3</sup> adet, bir başka tanımla bir damla [[kan]]<nowiki/>da yaklaşık 4.000 ilâ 11.000 arasında akyuvar bulunur.<ref>http://www.genelsaglikbilgileri.com/akyuvarlar/</ref>


Akyuvarlar 3 ana grupta toplanırlar:<ref name=":0">Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015</ref><ref name=":1">Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019</ref><ref>Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981</ref><ref>Blumenreich MS. The White Blood Cell and Differential Count. In: Walker HK, Hall WD, Hurst JW, editors. Clinical Methods: The History, Physical, and Laboratory Examinations. 3rd edition. Butterworths, Boston, 1990</ref><ref>Schmid-Schönbein GW, Skalak R, Sung KLP, Chien S. Human Leukocytes in the Active State. In: Bagge U., Born G.V.R., Gaehtgens P. (eds) White Blood Cells. Microcirculation Reviews, Volume-1. Springer, Dordrecht, 1982</ref><ref>Zon LI (editör). Hematopoiesis: A Developmental Approach. Oxford University Press, Oxford-New York-Melbourne, 2001 </ref>
Akyuvarlar 3 ana grupta toplanırlar:<ref name=":0">Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015</ref><ref name=":1">Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019</ref><ref>Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981</ref><ref>Blumenreich MS. The White Blood Cell and Differential Count. In: Walker HK, Hall WD, Hurst JW, editors. Clinical Methods: The History, Physical, and Laboratory Examinations. 3rd edition. Butterworths, Boston, 1990</ref><ref>Schmid-Schönbein GW, Skalak R, Sung KLP, Chien S. Human Leukocytes in the Active State. In: Bagge U., Born G.V.R., Gaehtgens P. (eds) White Blood Cells. Microcirculation Reviews, Volume-1. Springer, Dordrecht, 1982</ref><ref>Zon LI (editör). Hematopoiesis: A Developmental Approach. Oxford University Press, Oxford-New York-Melbourne, 2001</ref>


===[[Fagositoz]] yapan hücreler ([[fagosit]]<nowiki/>ler) ===
===[[Fagositoz]] yapan hücreler ([[fagosit]]<nowiki/>ler) ===
[[Dosya:Phagocytosis and Exocytosis.svg|küçükresim|440x440pik|'''Fagositoz:''' Bir fagosit önce bakteriyi yutar (sol resim); sonra da artıklarını dışarıya atar (sağ resim) ]]
[[Dosya:Phagocytosis and Exocytosis.svg|küçükresim|440x440pik|'''Fagositoz:''' Bir fagosit önce bakteriyi yutar (sol resim); sonra da artıklarını dışarıya atar (sağ resim)]]
Canlı etkenleri ve yabancı gördükleri cisimleri/maddeleri yutarlar (fagositoz) ve eriterek ortadan kaldırmaya çalışırlar.
Canlı etkenleri ve yabancı gördükleri cisimleri/maddeleri yutarlar (fagositoz) ve eriterek ortadan kaldırmaya çalışırlar.


* Mikrofajlar (Granülositler; Granulocyte): Polimorf çekirdekli lökositler -- [[Nötrofil polimorf|Nötrofil polimorflar]], [[Eozinofil polimorflar]], [[Bazofil polimorflar]]
* Mikrofajlar (Granülositler; Granulocyte): Polimorf çekirdekli lökositler -- [[Nötrofil polimorf]]lar, [[Eozinofil polimorflar]], [[Bazofil polimorflar]]
⚫
* Makrofajlar: [[Monosit]]ler, [[Doku makrofajları]]


⚫
===[[Lenfosit]]ler ===
⚫
* Makrofajlar: [[Monosit|Monositler]], [[Doku makrofajları]]

⚫
===[[Lenfosit|Lenfositler]] ===
Bir bölümü kanser hücreleri ve virüsleri ortadan kaldırmaya progamlanmış hücrelerdir. Bir başka bölümü ise canlı etkenlere özgü proteinlerin ([[antijen]]) ya da yabancı olarak algılanan antijen nitelikli maddelerin etkisini ortadan kaldırmaya programlanmış akyuvarlardır.
Bir bölümü kanser hücreleri ve virüsleri ortadan kaldırmaya progamlanmış hücrelerdir. Bir başka bölümü ise canlı etkenlere özgü proteinlerin ([[antijen]]) ya da yabancı olarak algılanan antijen nitelikli maddelerin etkisini ortadan kaldırmaya programlanmış akyuvarlardır.


Sayfanın 22.11, 24 Nisan 2021 tarihindeki hâli

Akyuvarlar ya da lökosit olarak da adlandırılan beyaz seri kan hücreleri; ilikte ve lenf bezlerinde üretilirler. Bağışıklık sisteminin hücresel bileşenini oluşturan, vücudu bulaşıcı hastalıklara ve yabancı maddelere karşı korumaya koşullanmış hücrelerdir. Sağlıklı bir yetişkin insanın bir milyon hücreli kanında 4×103–11×103 adet, bir başka tanımla bir damla kanda yaklaşık 4.000 ilâ 11.000 arasında akyuvar bulunur.[1]

Akyuvarlar 3 ana grupta toplanırlar:[2][3][4][5][6][7]

Fagositoz yapan hücreler (fagositler)

Fagositoz: Bir fagosit önce bakteriyi yutar (sol resim); sonra da artıklarını dışarıya atar (sağ resim)

Canlı etkenleri ve yabancı gördükleri cisimleri/maddeleri yutarlar (fagositoz) ve eriterek ortadan kaldırmaya çalışırlar.

Lenfositler

Bir bölümü kanser hücreleri ve virüsleri ortadan kaldırmaya progamlanmış hücrelerdir. Bir başka bölümü ise canlı etkenlere özgü proteinlerin (antijen) ya da yabancı olarak algılanan antijen nitelikli maddelerin etkisini ortadan kaldırmaya programlanmış akyuvarlardır.

Plazma hücreleri

Plazma hücreleri (plasmosit) yabancı olarak (antijen)algılanan proteinlerin etkisizleştirilmesi için gereken karşı-maddeyi (antikor; immunoglobulin) üreten hücrelerdir.

Akyuvarlarla ilgili hastalıklar

Akyuvarlarla ilgili başlıca hastalıklar:[2][3]

  • Lökopeni, kandaki akyuvar sayısının azalmasıdır. Nötrofil sayısının azalmasına "nötropeni", lenfosit sayısının azalmasına "lenfopeni / lenfositopeni" nitelemesi yapılır.
  • Lökositoz, kandaki akyuvar sayısının artmasıdır; daha çok nötrofil polimorfların artması için kullanılır. Lenfosit ayısının artışı "lenfositoz" tanımıyla açıklanır.
  • Lösemi ve lenfoma türlerinde akyuvarların kontrolsüz biçimde çoğalmasıdır.

Kaynakça

  1. ^ http://www.genelsaglikbilgileri.com/akyuvarlar/
  2. ^ a b Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
  3. ^ a b Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019
  4. ^ Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981
  5. ^ Blumenreich MS. The White Blood Cell and Differential Count. In: Walker HK, Hall WD, Hurst JW, editors. Clinical Methods: The History, Physical, and Laboratory Examinations. 3rd edition. Butterworths, Boston, 1990
  6. ^ Schmid-Schönbein GW, Skalak R, Sung KLP, Chien S. Human Leukocytes in the Active State. In: Bagge U., Born G.V.R., Gaehtgens P. (eds) White Blood Cells. Microcirculation Reviews, Volume-1. Springer, Dordrecht, 1982
  7. ^ Zon LI (editör). Hematopoiesis: A Developmental Approach. Oxford University Press, Oxford-New York-Melbourne, 2001
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Akyuvar&oldid=25354832" sayfasından alınmıştır