Kaligrafi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Muhakkik (mesaj | katkılar)
186 değişiklik
k hüsn-i hat sanatı sayfası taşınmasıyla beraber yazıdaki bazı hatalar düzeltildi.
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği iOS uygulaması değişikliği
Muhakkik (mesaj | katkılar)
186 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
9. satır: 9. satır:
| footer = Tarih boyunca farklı dillerde çeşitli hat örnekleri
| footer = Tarih boyunca farklı dillerde çeşitli hat örnekleri
}}
}}
'''Kaligrafi''' ([[Yunanca]]: κάλλος, kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı"),<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t140.e10970| ansiklopedi=The Oxford Dictionary of English| madde=Calligraphy|yayımcı= Oxford University Press|yıl=2005}}</ref> yazı karakter ve unsurları kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir [[El sanatları|el sanatı]] çeşidi. Bu sanatla meşgul o lanlara ''kaligraf'' denir.


Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.<ref name="med" /> Belirli bir yazı stili yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Kwiatowski|ilk=W.|yardımcıyazarlar=Fraser, M.| başlık=Ink and Gold: Islamic Calligraphy| yıl=2006|yayımcı=Sam Fogg Ltd.|yer=Londra|isbn=0954901487}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|son=Johnston| ilk=E.| başlık=Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6| yıl=1909| yayımcı=San Vito Press & Double Elephant Press}}</ref>
'''Kaligrafi''' ([[Yunanca]]: κάλλος, kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı"),<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t140.e10970|ansiklopedi=The Oxford Dictionary of English|madde=Calligraphy|yayımcı=Oxford University Press|yıl=2005}}</ref> yazı karakter ve unsurları kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir [[El sanatları|el sanatı]] çeşidi. Bu sanatla meşgul o lanlara ''kaligraf'' denir. Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.<ref name="med" /> Belirli bir yazı stili yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|son=Kwiatowski|ilk=W.|yardımcıyazarlar=Fraser, M.| başlık=Ink and Gold: Islamic Calligraphy| yıl=2006|yayımcı=Sam Fogg Ltd.|yer=Londra|isbn=0954901487}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|son=Johnston| ilk=E.| başlık=Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6| yıl=1909| yayımcı=San Vito Press & Double Elephant Press}}</ref>


Farklı coğrafyalarda, farklı şekillerde ortaya çıkmış olan kaligrafi, özellikle matbaanın keşfinden önce büyük önem arz etmiştir. Bugün [[Grafik tasarım|Grafiğin]] bir dalı olan [[tipografi]]'ye benzetilebilir ve sıklıkla yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır; [[Hüsn-i hat]] (''İslami kaligrafi''), [[Japon hat sanatı|Şodo]] (''Japon kaligrafisi''), [[Vietnam kaligrafisi|Thư pháp]] (''Çin kaligrafisi''), [[Batı hat sanatı]] (''[[Batı kaligrafisi]]'') gibi.
Farklı coğrafyalarda, farklı şekillerde ortaya çıkmış olan kaligrafi, özellikle matbaanın keşfinden önce büyük önem arz etmiştir. Bugün [[Grafik tasarım|Grafiğin]] bir dalı olan [[tipografi]]'ye benzetilebilir ve sıklıkla yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır; [[Hüsn-i hat]] (''İslami kaligrafi''), [[Japon hat sanatı|Şodo]] (''Japon kaligrafisi''), [[Vietnam kaligrafisi|Thư pháp]] (''Çin kaligrafisi''), ''[[Batı kaligrafisi]]'' gibi.


Modern hat sanatı işlevsel el ile yazılmış betiklerden ve tasarımlardan işaretlerin soyut bir şekilde ifade edildiği ve bazen bu soyutsal ifadenin harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği güzel sanat eserlerine kadar geniş bir yelpazededir.<ref name="med">{{Kitap kaynağı|son=Mediavilla| ilk=Claude| başlık=Calligraphy| yayımcı=Scirpus Publications| yıl=1996| yer=Wommelgem, Belçika| isbn=9080332518}}</ref> Klasik hat sanatı [[tipografi]]den ve klasik olmayan yazı tiplerinden farklı olsa da bir hat sanatçısı bu alanların hepsinde eser verebilir; karakterler tarihsel bir şekilde disipline edilmiş olsalar da yazı ânında doğaçlama bir şekilde oluşturulurlar, değişken ve spontanedirler.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kalligrafie Intensiv-Training| son=Pott |ilk=Gottfried von| yayımcı=Schmidt (Hermann)| isbn=3874397009|yıl=2006}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Kalligrafie. Erste Hilfe und Schrift-Training mit Muster-Alphabeten| son=Pott |ilk=Gottfried von| yayımcı=Schmidt (Hermann)| isbn=3874396754|yıl=2005}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments|son=Zapf|ilk=Hermann| yayımcı=Cary Graphic Arts Press|yıl=2007|yer=Rochester, New York|isbn=9781933360294}}</ref>
Kaligrafide belli başlı kaideler vardır; Harfler arasındaki mesafeyi ayarlamak , yazılan yazıya akıcı ve zarif bir ifade kazandırmak, harflerin şekilleriyle gözü rahatsız edecek ya da okunmayacak kadar oynamamak gibi. Ancak Modern kaligrafide artık kelimelerin ifade gücünün yanında kompozisyonun tesiri kullanılarak bazen harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği görülmektedir.<ref name="med">{{Kitap kaynağı|son=Mediavilla| ilk=Claude| başlık=Calligraphy| yayımcı=Scirpus Publications| yıl=1996| yer=Wommelgem, Belçika| isbn=9080332518}}</ref> Klasik kaligrafi [[tipografi]]den ve modern yazı tiplerinden farklı olsa da aynı zanaatin dallarıdır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments|son=Zapf|ilk=Hermann| yayımcı=Cary Graphic Arts Press|yıl=2007|yer=Rochester, New York|isbn=9781933360294}}</ref> Dijital tabelacılık yaygınlaşmadan önce muhtelif dükkan ve el arabaları için yazı yazan tabelacılar mevcuttu. Yok olmaya başlamış olan bu mesleğe sahip ustalar kaligrafi zanaatini profesyonel olarak icra ederlerdi.
{{sanat-taslak}}
<br />


== Kaynakça ve notlar ==
== Kaynakça ve notlar ==
45. satır: 47. satır:
-->
-->
*[http://www.calligraphyislamic.com/ İslam kaligrafisi] {{İng}}
*[http://www.calligraphyislamic.com/ İslam kaligrafisi] {{İng}}
*[http://arabworld.nitle.org/gallery.php?module_id=12&gallery_id=4 Arap kaligrafisi galerisi] - National Institute for Technology and Liberal Education {{İng}}
*[http://www.islamicity.com/Culture/Calligraphy/default.HTM İslam kaligrafisi örnekleri] {{İng}}
*[http://www.islamicity.com/Culture/Calligraphy/default.HTM İslam kaligrafisi örnekleri] {{İng}}
*[http://international.loc.gov/intldl/apochtml/apochome.html Washington D.C. Kongre Kütüphanesi'nde İslam kaligrafisi] {{İng}}
*[http://international.loc.gov/intldl/apochtml/apochome.html Washington D.C. Kongre Kütüphanesi'nde İslam kaligrafisi] {{İng}}

Sayfanın 02.39, 2 Şubat 2020 tarihindeki hâli

Tarih boyunca farklı dillerde çeşitli hat örnekleri


Kaligrafi (Yunanca: κάλλος, kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı"),[1] yazı karakter ve unsurları kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir el sanatı çeşidi. Bu sanatla meşgul o lanlara kaligraf denir. Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir.[2] Belirli bir yazı stili yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.[3][4]

Farklı coğrafyalarda, farklı şekillerde ortaya çıkmış olan kaligrafi, özellikle matbaanın keşfinden önce büyük önem arz etmiştir. Bugün Grafiğin bir dalı olan tipografi'ye benzetilebilir ve sıklıkla yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır; Hüsn-i hat (İslami kaligrafi), Şodo (Japon kaligrafisi), Thư pháp (Çin kaligrafisi), Batı kaligrafisi gibi.

Kaligrafide belli başlı kaideler vardır; Harfler arasındaki mesafeyi ayarlamak , yazılan yazıya akıcı ve zarif bir ifade kazandırmak, harflerin şekilleriyle gözü rahatsız edecek ya da okunmayacak kadar oynamamak gibi. Ancak Modern kaligrafide artık kelimelerin ifade gücünün yanında kompozisyonun tesiri kullanılarak bazen harflerin okunabilirliğinin yerine geçtiği görülmektedir.[2] Klasik kaligrafi tipografiden ve modern yazı tiplerinden farklı olsa da aynı zanaatin dallarıdır.[5] Dijital tabelacılık yaygınlaşmadan önce muhtelif dükkan ve el arabaları için yazı yazan tabelacılar mevcuttu. Yok olmaya başlamış olan bu mesleğe sahip ustalar kaligrafi zanaatini profesyonel olarak icra ederlerdi.


Kaynakça ve notlar

  1. ^ "Calligraphy". The Oxford Dictionary of English. Oxford University Press. 2005. 
  2. ^ a b Mediavilla, Claude (1996). Calligraphy. Wommelgem, Belçika: Scirpus Publications. ISBN 9080332518. 
  3. ^ Kwiatowski, W. (2006). Ink and Gold: Islamic Calligraphy. Londra: Sam Fogg Ltd. ISBN 0954901487. 
  4. ^ Johnston, E. (1909). Manuscript & Inscription Letters: For schools and classes and for the use of craftsmen, plate 6. San Vito Press & Double Elephant Press. 
  5. ^ Zapf, Hermann (2007). Alphabet Stories: A Chronicle of technical developments. Rochester, New York: Cary Graphic Arts Press. ISBN 9781933360294. 

Dış bağlantılar

Çin kaligrafisi

Batı kaligrafisi

Latin harfleri ile yapılan hat sanatına Batı Kaligrafisi denir.

İslam kaligrafisi

"Allahın Arslanı" olarak anılan Ali'ye atfedilen aslan biçiminde yazılmış naat duası kaligrafisi.

Diğer kaligrafi türleri

Kaligrafi müzeleri

Dünya kaligrafi birlikleri ve cemiyetleri

Uluslararası yarışmalar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kaligrafi&oldid=21442859" sayfasından alınmıştır