Silla: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
tablolarda düzenlemeler |
|||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{Çıkmaz sokak|date=Şubat 2016}} |
{{Çıkmaz sokak|date=Şubat 2016}} |
||
[[Dosya:History_of_Korea-375.png| |
[[Dosya:History_of_Korea-375.png|sağ|200px|thumb]] |
||
Silla (MÖ 57 - MS 995), Üç Krallık döneminde |
|||
{| class="wikitable" |
|||
Kore Yarımadası'nın güneyinde olan bir ülkedir. 7. yüzyılda Baekje, Gaya ve Koguryo'yu birleştirme düşüncesiyle ön plana çıkmıştır. '''Silla Krallığı''' güçlenmeye başlayınca önce Gaya'yı himayesi altına almış, ardında Koguryo'yu ve Baekje'yi himaye altına almak için Tang Hanedanlığı ile (şimdiki Çin) anlaşma yapmıştır. Ancak Tang Hanedanlığı, anlaşmaya uymayıp Baekje ve Koguryo'yu almak isteyince Tang Hanedanlığı ile savaşa girilmiş ve Silla Krallığı başarılı olmuştur. Bu sırada 27. hükümdar ve ilk kadın yönetici olan Kraliçe Seondeok Uzakdoğu'nun ilk gözlemevlerinden birini yaptırmıştır. Bu gözlem evi hala vardır ve Gyeongju bölgesindedir. 8. yüzyılın ortalarında en parlak dönemi yaşamış olan Silla krallığı daha sonra kralların çıkarları yüzünden yıkılmış ve o dönemin parlak ülkelerinden goryo Hanedanlığı'na boyun eğmek zorunda kalmıştır. |
|||
|+Silla'nın Ünlü Kralları |
|||
! Kral ismi !! İktidar periyodu |
|||
|- |
|||
| Hyeokgeose (kurucu kral) || MÖ 57 - MS 4 |
|||
|- |
|||
| Jinheung || 540 - 576 |
|||
|- |
|||
| Muyeol || 654 - 661 |
|||
|- |
|||
| Munmu || 661 - 681 |
|||
|- |
|||
| Sinmun || 681 - 692 |
|||
|- |
|||
| Gyeongsun (sonuncu kral) || 927 - 935 |
|||
|} |
|||
Silla (MÖ 57 - MS 995), üç Krallık döneminde, Kore Yarımadası'nın güneyinde olan bir ülkedir. 7. yüzyılda Baekje, Gaya ve Koguryo'yu birleştirme düşüncesiyle ön plana çıkmıştır. '''Silla Krallığı''' güçlenmeye başlayınca önce Gaya'yı himayesi altına almış, ardında Koguryo'yu ve Baekje'yi himaye altına almak için Tang Hanedanlığı ile (şimdiki Çin) anlaşma yapmıştır. Ancak Tang Hanedanlığı, anlaşmaya uymayıp Baekje ve Koguryo'yu almak isteyince Tang Hanedanlığı ile savaşa girilmiş ve Silla Krallığı başarılı olmuştur. Bu sırada 27. hükümdar ve ilk kadın yönetici olan Kraliçe Seondeok Uzakdoğu'nun ilk gözlemevlerinden birini yaptırmıştır. Bu gözlem evi hala vardır ve Gyeongju bölgesindedir. 8. yüzyılın ortalarında en parlak dönemi yaşamış olan Silla krallığı daha sonra kralların çıkarları yüzünden yıkılmış ve o dönemin parlak ülkelerinden goryo Hanedanlığı'na boyun eğmek zorunda kalmıştır. |
|||
Silla ordusunun atlıları, zırhlı atlı birliklerden oluşuyordu. Ayrıca Hwarang (Çiçek asker) adı verilen kılıçta usta olan gençlerden seçilen birlikler (bizdeki Yeniçeri gibi), hanedan tarihinde önemli rol almışlardır. Hwaranglar, geleneksel olarak savaşa gitmeden veya bir davaya girmeden önce yüzlerini boyayıp küpe takarlardı. |
Silla ordusunun atlıları, zırhlı atlı birliklerden oluşuyordu. Ayrıca Hwarang (Çiçek asker) adı verilen kılıçta usta olan gençlerden seçilen birlikler (bizdeki Yeniçeri gibi), hanedan tarihinde önemli rol almışlardır. Hwaranglar, geleneksel olarak savaşa gitmeden veya bir davaya girmeden önce yüzlerini boyayıp küpe takarlardı. |
||
29. satır: | 45. satır: | ||
olmak üzere üç farklı klan (kabile) tarafından yönetilmiştir. Tarihçiler bu üç klanın da başa geçebilmesi için kan dökülmüş olması gerektiğini söylemektedirler. Ki zaten kan dökülmeden üç farklı klanın ülkeyi yönetmesi söz konusu olamaz. Park (박) klanı, Seok (석) klanı tarafından bir darbeye uğrayana kadar 3 kuşak boyunca Silla'yı yönetmiştir. Ancak bu iki klan mücadele ederken Kim (김) klanı kargaşaya son vermiş ve iki klan üzerinde otorite kurarak başa geçmiştir. |
olmak üzere üç farklı klan (kabile) tarafından yönetilmiştir. Tarihçiler bu üç klanın da başa geçebilmesi için kan dökülmüş olması gerektiğini söylemektedirler. Ki zaten kan dökülmeden üç farklı klanın ülkeyi yönetmesi söz konusu olamaz. Park (박) klanı, Seok (석) klanı tarafından bir darbeye uğrayana kadar 3 kuşak boyunca Silla'yı yönetmiştir. Ancak bu iki klan mücadele ederken Kim (김) klanı kargaşaya son vermiş ve iki klan üzerinde otorite kurarak başa geçmiştir. |
||
Birleşik Şilla ( 676-935 ) ve Balhe dönemi ( 698- 926 ) |
=== Birleşik Şilla ( 676-935 ) ve Balhe dönemi ( 698- 926 ) === |
||
Goguryeo yıkıldıktan sonra Mançurya bölgesinde Goguryeo komutanı olarak faaliyet gösteren Dae jo young yeni bir devlet kurarak adını Balhe koymuştur. Balhae ilk başlarda güçlü bir ülke olarak gelişmesine rağmen Goranlar tarafından yıkıldıktan sonra Goryoe’nun eline geçmiştir. Diğer yandan üç krallığı birleştiren Şilla Çin ile etkin bir kültürel ilişki içinde gelişmesini sürdürmüştür.Üç Krallık döneminde Kore topraklarına giren Budizm’i yaygınlaştırarak Bulguk Tapınağı, Sokguram gibi eserlerle Budizm kültürünü geliştirmiştir.8.yy’ın ikinci yarısından sonra bölgedeki beyliklerin merkezinde Beakje ve Goguryeo’nun eski topraklarında Sonraki Beakje ve Sonraki Goguryeo adlarında devletlerin kurulmasıyla Sonraki Üç Krallık dönemi başladıysa da Sonraki Goguryeo devleti kralı ülke adını Goryoe olarak değiştirerek milletin birliğini sağlamıştır. |
Goguryeo yıkıldıktan sonra Mançurya bölgesinde Goguryeo komutanı olarak faaliyet gösteren Dae jo young yeni bir devlet kurarak adını Balhe koymuştur. Balhae ilk başlarda güçlü bir ülke olarak gelişmesine rağmen Goranlar tarafından yıkıldıktan sonra Goryoe’nun eline geçmiştir. Diğer yandan üç krallığı birleştiren Şilla Çin ile etkin bir kültürel ilişki içinde gelişmesini sürdürmüştür.Üç Krallık döneminde Kore topraklarına giren Budizm’i yaygınlaştırarak Bulguk Tapınağı, Sokguram gibi eserlerle Budizm kültürünü geliştirmiştir.8.yy’ın ikinci yarısından sonra bölgedeki beyliklerin merkezinde Beakje ve Goguryeo’nun eski topraklarında Sonraki Beakje ve Sonraki Goguryeo adlarında devletlerin kurulmasıyla Sonraki Üç Krallık dönemi başladıysa da Sonraki Goguryeo devleti kralı ülke adını Goryoe olarak değiştirerek milletin birliğini sağlamıştır. |
||
Kültür |
== Kültür == |
||
Silla, Çin'e uzak olduğu için Çin kültüründen çok fazla etkilenmemiş, kendine özgü geleneklerini korumuştur. Özellikle, kendinden sonra gelecek hanedanlarda Konfüçyusçuluğun benimsenmesi yüzünden meydana geleceklerin aksine, Silla'da kadınlara büyük saygı beslenmiş fikirleri küçümsenmemiştir. Ayrıca kadınlar önemli devlet görevlerine gelmişlerdir. |
Silla, Çin'e uzak olduğu için Çin kültüründen çok fazla etkilenmemiş, kendine özgü geleneklerini korumuştur. Özellikle, kendinden sonra gelecek hanedanlarda Konfüçyusçuluğun benimsenmesi yüzünden meydana geleceklerin aksine, Silla'da kadınlara büyük saygı beslenmiş fikirleri küçümsenmemiştir. Ayrıca kadınlar önemli devlet görevlerine gelmişlerdir. |
||
<br /> |
|||
Shilla'nın Ünlü Kralları |
|||
MÖ 57 - MS 4 Hyeokgeose (kurucu kral) |
|||
540 - 576 Jinheung |
|||
654 - 661 Muyeol |
|||
661 - 681 Munmu |
|||
681 - 692 Sinmun |
|||
927 - 935 Gyeongsun (sonuncu kral) |
|||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
|+Silla Krallığı'nın Yöneticileri |
|||
! Yönetici ismi !! İktidar periyodu |
|||
|- |
|||
Hyeokgeose MÖ 57 - MS 4 |
|||
| Hyeokgeose || MÖ 57 - MS 4 |
|||
|- |
|||
Namhae 4-24 |
|||
| Namhae || 4-24 |
|||
|- |
|||
Yuri 24-57 |
|||
| Yuri || 24-57 |
|||
|- |
|||
Talhae 57-80 |
|||
| Talhae || 57-80 |
|||
|- |
|||
Pasa 80-112 |
|||
| Pasa || 80-112 |
|||
|- |
|||
Jima 112-134 |
|||
| Jima || 112-134 |
|||
|- |
|||
Ilseong 134-154 |
|||
| Ilseong || 134-154 |
|||
|- |
|||
Adalla 154-184 |
|||
| Adalla || 154-184 |
|||
|- |
|||
Beolhyu 184-196 |
|||
| Beolhyu || 184-196 |
|||
|- |
|||
Naehae 196-230 |
|||
| Naehae || 196-230 |
|||
|- |
|||
Jobun 230-247 |
|||
| Jobun || 230-247 |
|||
|- |
|||
Cheomhae 247-261 |
|||
| Cheomhae || 247-261 |
|||
|- |
|||
Michu 262-284 |
|||
| Michu || 262-284 |
|||
|- |
|||
Yurye 284-298 |
|||
| Yurye || 284-298 |
|||
|- |
|||
Girim 298-310 |
|||
| Girim || 298-310 |
|||
|- |
|||
Heulhae 310-356 |
|||
| Heulhae || 310-356 |
|||
|- |
|||
Naemul 356-402 |
|||
| Naemul || 356-402 |
|||
|- |
|||
Silseong 402-417 |
|||
| Silseong || 402-417 |
|||
|- |
|||
Nulji 417-458 |
|||
| Nulji || 417-458 |
|||
|- |
|||
Jabi 458-479 |
|||
| Jabi || 458-479 |
|||
|- |
|||
Soji 479-500 |
|||
| Soji || 479-500 |
|||
|- |
|||
Jijeung 500-514 |
|||
| Jijeung || 500-514 |
|||
|- |
|||
Beopheung 514-540 |
|||
| Beopheung || 514-540 |
|||
|- |
|||
Jinheung 540-576 |
|||
| Jinheung || 540-576 |
|||
|- |
|||
Jinji 576-579 |
|||
| Jinji || 576-579 |
|||
|- |
|||
Jinpyeong 579-632 |
|||
| Jinpyeong || 579-632 |
|||
|- |
|||
Seondeok 632-647 |
|||
| Seondeok || 632-647 |
|||
|- |
|||
Jindeok 647-654 |
|||
| Jindeok || 647-654 |
|||
|- |
|||
Muyeol 654-661 |
|||
| Muyeol || 654-661 |
|||
|- |
|||
Munmu 661-681 |
|||
| Munmu || 661-681 |
|||
|- |
|||
Sinmun 681-691 |
|||
| Sinmun || 681-691 |
|||
|- |
|||
Hyoso 692-702 |
|||
| Hyoso || 692-702 |
|||
|- |
|||
Seongdeok 702-737 |
|||
| Seongdeok || 702-737 |
|||
|- |
|||
Hyoseong 737-742 |
|||
| Hyoseong || 737-742 |
|||
|- |
|||
Gyeongdeok 742-765 |
|||
| Gyeongdeok || 742-765 |
|||
|- |
|||
Hyegong 765-780 |
|||
| Hyegong || 765-780 |
|||
|- |
|||
Seondeok 780-785 |
|||
| Seondeok || 780-785 |
|||
|- |
|||
Wonseong 785-798 |
|||
| Wonseong || 785-798 |
|||
|- |
|||
Soseong 798-800 |
|||
| Soseong || 798-800 |
|||
|- |
|||
Aejang 800-809 |
|||
| Aejang || 800-809 |
|||
|- |
|||
Heondeok 809-826 |
|||
| Heondeok || 809-826 |
|||
|- |
|||
Heungdeok 826-836 |
|||
| Heungdeok || 826-836 |
|||
|- |
|||
Huigang 836-838 |
|||
| Huigang || 836-838 |
|||
|- |
|||
Minae 838-839 |
|||
| Minae || 838-839 |
|||
|- |
|||
Sinmu 839 |
|||
| Sinmu || 839 |
|||
|- |
|||
Munseong 839-857 |
|||
| Munseong || 839-857 |
|||
|- |
|||
Heonan 857-861 |
|||
| Heonan || 857-861 |
|||
|- |
|||
Gyeongmun 861-875 |
|||
| Gyeongmun || 861-875 |
|||
|- |
|||
Heongang 875-886 |
|||
| Heongang || 875-886 |
|||
|- |
|||
Jeonggang 886-887 |
|||
| Jeonggang || 886-887 |
|||
|- |
|||
Jinseong 887-897 |
|||
| Jinseong || 887-897 |
|||
|- |
|||
Hyogong 897-912 |
|||
| Hyogong || 897-912 |
|||
|- |
|||
Sindeok 913-917 |
|||
| Sindeok || 913-917 |
|||
|- |
|||
Gyeongmyeong 917-924 |
|||
| Gyeongmyeong || 917-924 |
|||
|- |
|||
Gyeongae 924-927 |
|||
| Gyeongae || 924-927 |
|||
|- |
|||
Gyeongsun 927-935 |
|||
| Gyeongsun || 927-935 |
|||
|} |
|} |
||
Sayfanın 15.36, 14 Temmuz 2019 tarihindeki hâli
Kral ismi | İktidar periyodu |
---|---|
Hyeokgeose (kurucu kral) | MÖ 57 - MS 4 |
Jinheung | 540 - 576 |
Muyeol | 654 - 661 |
Munmu | 661 - 681 |
Sinmun | 681 - 692 |
Gyeongsun (sonuncu kral) | 927 - 935 |
Silla (MÖ 57 - MS 995), üç Krallık döneminde, Kore Yarımadası'nın güneyinde olan bir ülkedir. 7. yüzyılda Baekje, Gaya ve Koguryo'yu birleştirme düşüncesiyle ön plana çıkmıştır. Silla Krallığı güçlenmeye başlayınca önce Gaya'yı himayesi altına almış, ardında Koguryo'yu ve Baekje'yi himaye altına almak için Tang Hanedanlığı ile (şimdiki Çin) anlaşma yapmıştır. Ancak Tang Hanedanlığı, anlaşmaya uymayıp Baekje ve Koguryo'yu almak isteyince Tang Hanedanlığı ile savaşa girilmiş ve Silla Krallığı başarılı olmuştur. Bu sırada 27. hükümdar ve ilk kadın yönetici olan Kraliçe Seondeok Uzakdoğu'nun ilk gözlemevlerinden birini yaptırmıştır. Bu gözlem evi hala vardır ve Gyeongju bölgesindedir. 8. yüzyılın ortalarında en parlak dönemi yaşamış olan Silla krallığı daha sonra kralların çıkarları yüzünden yıkılmış ve o dönemin parlak ülkelerinden goryo Hanedanlığı'na boyun eğmek zorunda kalmıştır.
Silla ordusunun atlıları, zırhlı atlı birliklerden oluşuyordu. Ayrıca Hwarang (Çiçek asker) adı verilen kılıçta usta olan gençlerden seçilen birlikler (bizdeki Yeniçeri gibi), hanedan tarihinde önemli rol almışlardır. Hwaranglar, geleneksel olarak savaşa gitmeden veya bir davaya girmeden önce yüzlerini boyayıp küpe takarlardı.
Bunun sonucunda "Birleşik Silla" diye adlandırdığımız döneme geçilmiş ve Silla, Kore Yarımadası'na hükmetmeye başlamıştır. Ancak daha sonraki dönemlerde yönetim zayıflayıp güç asillerin elinde bir oyuncak haline gelmeye başlayınca, Goguryeo'nun varisi olarak kurulan Balhae Krallığı ata topraklarını, Silla'dan geri almaya başlamış ve Silla yaklaşık 1000 yıllık tarihinin ardından tarihin tozlu sayfalarına gömülmüştür.
Tarih
Tarihçiler Silla tarihini 3 periyoda bölmüşlerdir:
Kuruluş dönemi MÖ 57 – MS 654
Orta dönem 654 – 780
Birleşik Silla 780 – 935
Silla Krallığı,
Park (박),
Seok (석),
Kim (김)
olmak üzere üç farklı klan (kabile) tarafından yönetilmiştir. Tarihçiler bu üç klanın da başa geçebilmesi için kan dökülmüş olması gerektiğini söylemektedirler. Ki zaten kan dökülmeden üç farklı klanın ülkeyi yönetmesi söz konusu olamaz. Park (박) klanı, Seok (석) klanı tarafından bir darbeye uğrayana kadar 3 kuşak boyunca Silla'yı yönetmiştir. Ancak bu iki klan mücadele ederken Kim (김) klanı kargaşaya son vermiş ve iki klan üzerinde otorite kurarak başa geçmiştir.
Birleşik Şilla ( 676-935 ) ve Balhe dönemi ( 698- 926 )
Goguryeo yıkıldıktan sonra Mançurya bölgesinde Goguryeo komutanı olarak faaliyet gösteren Dae jo young yeni bir devlet kurarak adını Balhe koymuştur. Balhae ilk başlarda güçlü bir ülke olarak gelişmesine rağmen Goranlar tarafından yıkıldıktan sonra Goryoe’nun eline geçmiştir. Diğer yandan üç krallığı birleştiren Şilla Çin ile etkin bir kültürel ilişki içinde gelişmesini sürdürmüştür.Üç Krallık döneminde Kore topraklarına giren Budizm’i yaygınlaştırarak Bulguk Tapınağı, Sokguram gibi eserlerle Budizm kültürünü geliştirmiştir.8.yy’ın ikinci yarısından sonra bölgedeki beyliklerin merkezinde Beakje ve Goguryeo’nun eski topraklarında Sonraki Beakje ve Sonraki Goguryeo adlarında devletlerin kurulmasıyla Sonraki Üç Krallık dönemi başladıysa da Sonraki Goguryeo devleti kralı ülke adını Goryoe olarak değiştirerek milletin birliğini sağlamıştır.
Kültür
Silla, Çin'e uzak olduğu için Çin kültüründen çok fazla etkilenmemiş, kendine özgü geleneklerini korumuştur. Özellikle, kendinden sonra gelecek hanedanlarda Konfüçyusçuluğun benimsenmesi yüzünden meydana geleceklerin aksine, Silla'da kadınlara büyük saygı beslenmiş fikirleri küçümsenmemiştir. Ayrıca kadınlar önemli devlet görevlerine gelmişlerdir.
Yönetici ismi | İktidar periyodu |
---|---|
Hyeokgeose | MÖ 57 - MS 4 |
Namhae | 4-24 |
Yuri | 24-57 |
Talhae | 57-80 |
Pasa | 80-112 |
Jima | 112-134 |
Ilseong | 134-154 |
Adalla | 154-184 |
Beolhyu | 184-196 |
Naehae | 196-230 |
Jobun | 230-247 |
Cheomhae | 247-261 |
Michu | 262-284 |
Yurye | 284-298 |
Girim | 298-310 |
Heulhae | 310-356 |
Naemul | 356-402 |
Silseong | 402-417 |
Nulji | 417-458 |
Jabi | 458-479 |
Soji | 479-500 |
Jijeung | 500-514 |
Beopheung | 514-540 |
Jinheung | 540-576 |
Jinji | 576-579 |
Jinpyeong | 579-632 |
Seondeok | 632-647 |
Jindeok | 647-654 |
Muyeol | 654-661 |
Munmu | 661-681 |
Sinmun | 681-691 |
Hyoso | 692-702 |
Seongdeok | 702-737 |
Hyoseong | 737-742 |
Gyeongdeok | 742-765 |
Hyegong | 765-780 |
Seondeok | 780-785 |
Wonseong | 785-798 |
Soseong | 798-800 |
Aejang | 800-809 |
Heondeok | 809-826 |
Heungdeok | 826-836 |
Huigang | 836-838 |
Minae | 838-839 |
Sinmu | 839 |
Munseong | 839-857 |
Heonan | 857-861 |
Gyeongmun | 861-875 |
Heongang | 875-886 |
Jeonggang | 886-887 |
Jinseong | 887-897 |
Hyogong | 897-912 |
Sindeok | 913-917 |
Gyeongmyeong | 917-924 |
Gyeongae | 924-927 |
Gyeongsun | 927-935 |