Davranışçılık: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

Satır içi

Sayfanın 19.50, 4 Şubat 2019 tarihindeki hâli

Behaviorizm^[1] veya davranışçılık, I. Dünya Savaşı sıralarında bir grup Amerikan psikoloğun, yapısalcılığa ve işlevselciliğe karşı çıkmaları ve bilincin iç gözlem yöntemi ile incelenmesine kuşku ile bakmaları sonucu ortaya çıkan, bilinç hallerinin değil, davranışların, gözlenebilir durumların incelenmesi gerekliliğini savunan psikoloji kuramı akımıdır.

Davranışçıların önde gelen temsilcileri Watson ve Pavlov'dur. Bunlar bilinç kavramını bir yana bırakıp davranışları incelemişlerdir. Davranışçılara uyaran (stimulus)-tepki (response) psikologları da denir. Davranışçılara göre objektif tekniklerle gözlenebilen sadece çevresel uyarıcılara, insanların bu uyaranlara karşılık gösterdikleri tepkilerdir. Davranışçılar, gözlem ve deney yöntemini kullanırlar. Davranışçılar, organizma ve çevre ilişkilerinin insan ve hayvanlarda birbirinin aynı olduğu kanısındadırlar. Bu nedenle hayvanlar üzerinde psikolojik araştırmalar yapmışlardır. Örneğin Pavlov koşullu öğrenme deneylerini köpekler üzerinde yapmıştır.

Davranışçı psikologlar,insan davranışlarının açıklanmasında çevre faktörüne çok fazla önem verdikleri ve diğer etmenleri görmezden geldikleri gerekçesiyle diğer ekollerin savunucuları tarafından eleştirilmiştir.Bununla birlikte davranışçı akım,psikolojinin bir bilim niteliği kazanmasına önemli katkılar sağlamıştır.

Sınıflandırma

Yöntemsel: Watson'un davranışçılığı; davranışın nesnel çalışmasıdır. Bilişsel süreçler, içsel durum dikkate alınmaz.
Radikal: Skinner'in davranışçılığı; Yöntemsel Davranışçılığın aksine, davranış ilkelerine, organizmanın içsel süreçlerini dahil edecek biçimde genişletir; mekanik ve indirgemeci değildir; kuramsal olaylar davranışların nedeni olarak düşünülmez; olaylar, en azından onların yaşandığı bireyde gözlemlenebilir olmalıdır. Willard Van Orman Quine radikal davranışçılığın birçok fikrini dil eğitiminde kullanır.
Teolojik: Skinner sonrası; Bilişsel süreçlerin aksine nesnel gözlemlere odaklanır.
Teorik: Skinner sonrası; Gözlemlenebilir içsel süreçleri kabul eder, dinamiktir.
Biyolojik: Skinner sonrası; Algısal ve motor davranış modüllerini, davranış sistemlerinin teorisini temele alır.
Psikolojik Davranışçılık: İnsanı merkeze alan ilk genel davranışçı kuram. "mola", "sembolik pekiştirme" ve diğer analiz ve bulguları ortaya çıkardı. Bu kuram çocuk gelişiminin davranışsal incelemesinde, eğitimde, anormal ve klinik alanlarda kullanılır. PD, uygulamalı davranış analizi için yeni yollar sunar.^[2]^[3]

Kaynakça

Özel

^ Ansiklopedik Sözlük: Dil ve Genel Kültür Ansiklopedisi. 1 (2. bas.). Milliyet. 1967. s. 251. OCLC 165313258.
^ Staats, Arthur W.; Staats, Carolyn K. (1963). Complex human behavior: A systematic extension of learning principles. New York, New York: Holt, Rinehart & Winston.
^ Staats, Arthur W. (1968). Learning, language, and cognition. New York, New York: Holt, Rinehart & Winston.

Genel

Altınörs, Atakan (2012), "Davranışçı Yaklaşıma Chomsky'nin İtirazı", Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran 2012, s.65-90

Şablon:Psikolojide Yaklaşımlar

[1] Ansiklopedik Sözlük: Dil ve Genel Kültür Ansiklopedisi. 1 (2. bas.). Milliyet. 1967. s. 251. OCLC 165313258.

[2] Staats, Arthur W.; Staats, Carolyn K. (1963). Complex human behavior: A systematic extension of learning principles. New York, New York: Holt, Rinehart & Winston.

[3] Staats, Arthur W. (1968). Learning, language, and cognition. New York, New York: Holt, Rinehart & Winston.

[1]

[2]

[3]

@@ 14. satır: / 14. satır: @@
 * [[Teori]]k: Skinner sonrası; Gözlemlenebilir içsel süreçleri kabul eder, dinamiktir.
 * [[Biyoloji]]k: Skinner sonrası; Algısal ve motor davranış modüllerini, davranış sistemlerinin teorisini temele alır.
-* [[Psikoloji]]k Davranışçılık: İnsanı merkeze alan ilk genel davranışçı kuram. "mola", "sembolik pekiştirme" ve diğer analiz ve bulguları ortaya çıkardı. Bu kuram çocuk gelişiminin davranışsal incelemesinde, eğitimde, anormal ve klinik alanlarda kullanılır. PD, uygulamalı davranış analizi için yeni yollar sunar.<ref>{{cite book| last1= Staats| first1= Arthur W.| last2= Staats| first2= Carolyn K.| title= Complex human behavior: A systematic extension of learning principles| year= 1963| location= New York, New York| publisher= Holt, Rinehart & Winston}}</ref><ref>{{cite book| last1= Staats| first1= Arthur W.|title= Learning, language, and cognition| year= 1968| location= New York, New York| publisher= Holt, Rinehart & Winston}}</ref>
+* [[Psikoloji]]k Davranışçılık: İnsanı merkeze alan ilk genel davranışçı kuram. "mola", "sembolik pekiştirme" ve diğer analiz ve bulguları ortaya çıkardı. Bu kuram çocuk gelişiminin davranışsal incelemesinde, eğitimde, anormal ve klinik alanlarda kullanılır. PD, uygulamalı davranış analizi için yeni yollar sunar.<ref>{{Kitap kaynağı| last1= Staats| first1= Arthur W.| last2= Staats| first2= Carolyn K.| title= Complex human behavior: A systematic extension of learning principles| year= 1963| location= New York, New York| publisher= Holt, Rinehart & Winston}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| last1= Staats| first1= Arthur W.|title= Learning, language, and cognition| year= 1968| location= New York, New York| publisher= Holt, Rinehart & Winston}}</ref>
 == Kaynakça ==