Yasama organı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k 78.191.224.15 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Addbot tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Gökçe Yörük (mesaj | katkılar) $3 adlı kullanıcıya ait olan $2 tarihli ve $1 sayılı revizyon, Gezinti Pencereleri kullanılarak geri getirildi |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{kaynaksız}} |
|||
[[Dosya:Unibicameral_Map.png|400px|thumb|{{legend|#38b4d8|Çift Meclisli Ülkeler}}{{legend|#f09c30|Tek Meclisli Ülkeler}}{{legend|#a0989f|Meclissiz Ülkeler}}]] |
|||
'''Yasama organı'''; [[yasa]]lar geçirme, değiştirme ve yürürlükten kaldırma gücü olan bir tür katılımcı [[meclis]]tir. Bir yasama organınca oluşturulan yasalara [[hukuk]] ya da yazılı kurallar denir. Yasa çıkarmanın dışında, yasama organlarının genellikle [[vergi]]leri yükseltme, [[bütçe]]yi ayarlama ve öteki gelire ilişkin yasa tasarıları sunma yetkisi vardır. Yasama organları pek çok adca bilinir, en ortak olan [daha fazla özel anlamı olsa da] parlamentodur. |
|||
'''Yasama organı''', ülkede yasaların belirlenmesi konusunda görevli kurumdur. [[Parlamenter sistem]]lerde bu görev [[meclis]]e aittir. Yasama organı ülkelere göre [[Tek Meclislilik|bir]], [[Çift Meclislilik|iki]] ya da [[Çok Meclislilik|daha fazla]] olabilir. |
|||
[[Parlamenter sistem]] hükümetlerinde, yasama organı resmen en yücedir ve [[yürütme|yürütücü]] olarak iş yapacak [[başbakan]] sanında meclisinden bir üye atar. Bir [[başkanlık sistemi]]nde, [[kuvvetler ayrılığı]] genel kuralına göre, yasama organı hem [[yargı]] hem de [[yürütme]] ile birlikte bağımsız ve denk bir devlet erki olarak değerlendirilir. |
|||
Bir yasama organının özel bileşen[ler]i bir [ya da birden fazla] [[münazara|tartışan]] ve yasa tasarılarını [[oy verme|oylayan]] meclistir. Yalnızca bir kurumu olan bir yasama organı [[tek meclislilik|tek meclislidir]]. [[Türkiye]] tek meclisli ülkelerden biridir. [[Çift meclislilik|Çift meclisli]] bir yasama organı genellikle bir [[senato]] ve bir [[meclis]] olarak tanımlanan, görevlerinde, güçlerinde ve üye seçimi için kullanılan yöntemlerde sık sık farklılık gösteren iki ayrı meclise egemendir. Çok daha seyrek olanıysa [[üçmeclislilik|üç meclisli]] yasama organlarıdır; sonuncusu Güney Afrika'da beyaz azınlığın egemenliğinin düşüş yıllarında yaşamıştı. |
|||
Pek çok parlamenter sistemde; senato yalnızca bir öğüt ve denetim kuruluşuyken meclis daha güçlü bir kuruluştur. Oysa, başkanlık sistemlerinde, iki kuruluşun güçleri sık sık benzer ve eştir. [[Federasyon]]larda, senato bütün eyaletleri temsil etmesiyle ayrılır, aynısı [[Avrupa Birliği]]'nin uluslarüstü yasama organında da geçerlidir. Bu amaçla, senato ister devlet/eyalet hükümetlerinin temsilcilerini kapsayabilir, Avrupa Birliği'nde ve [[Almanya]]'da olduğu ve [[Birleşik Devletler]]'de 1913'ten önce olmuş olduğu gibi; isterse - [[Avustralya]]'da ve bugünkü Birleşik Devletler'de olduğu gibi - daha küçük nüfuslu devletlere/eyaletlere eşit temsilcilikler devreden bir reçeteye göre seçilir. |
|||
== Kaynakça == |
|||
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Legislature İngilizce Vikipedi] |
|||
== Ayrıca bakınız == |
== Ayrıca bakınız == |
||
* [[ |
* [[Yürütme erki]] |
||
* [[ |
* [[Yargı]] |
||
* [[Çok Meclislilik]] |
|||
* [[Yasama]] |
|||
{{siyaset-taslak}} |
{{siyaset-taslak}} |
||
{{hukuk-taslak}} |
|||
[[Kategori:Yasama organları|*]] |
[[Kategori:Yasama organları|*]] |
||
[[ar:سلطة تشريعية]] |
|||
[[be:Заканадаўчая ўлада]] |
|||
[[be-x-old:Заканадаўчая ўлада]] |
|||
[[bg:Законодателна власт]] |
|||
[[ca:Poder legislatiu]] |
|||
[[cs:Zákonodárná moc]] |
|||
[[da:Lovgivende magt]] |
|||
[[de:Legislative]] |
|||
[[en:Legislature]] |
|||
[[eo:Leĝdona povo]] |
|||
[[es:Poder legislativo]] |
|||
[[et:Seadusandlik võim]] |
|||
[[fa:قوه مقننه]] |
|||
[[fa:قوه قانونگذاری]] |
|||
[[fi:Lainsäädäntöelin]] |
|||
[[fr:Pouvoir législatif]] |
|||
[[fy:Wetjouwende macht]] |
|||
[[gl:Poder lexislativo]] |
|||
[[gv:Quaiyl slattyssagh]] |
|||
[[hi:विधायिका]] |
|||
[[id:Legislatif]] |
|||
[[is:Löggjafarvald]] |
|||
[[it:Potere legislativo]] |
|||
[[ja:立法府]] |
|||
[[jv:Legislatif]] |
|||
[[ko:입법부]] |
|||
[[la:Potestas legifera]] |
|||
[[lb:Legislativ]] |
|||
[[lo:ອົງກອນນິຕິບັນຍັດ]] |
|||
[[lt:Įstatymų leidžiamoji valdžia]] |
|||
[[lv:Likumdošanas vara]] |
|||
[[mk:Законодавна власт]] |
|||
[[ms:Badan perundangan]] |
|||
[[nds:Gesettgevend Macht]] |
|||
[[ne:विधायिका]] |
|||
[[nl:Wetgevende macht]] |
|||
[[nn:Lovgjevande forsamling]] |
|||
[[no:Politisk forsamling]] |
|||
[[pl:Władza ustawodawcza]] |
|||
[[pt:Poder legislativo]] |
|||
[[qu:Kamachi quq atiy]] |
|||
[[ro:Legislativ]] |
|||
[[ru:Законодательная власть]] |
|||
[[sh:Zakonodavna vlast]] |
|||
[[simple:Legislature]] |
|||
[[sk:Zákonodarná moc]] |
|||
[[sl:Zakonodajna oblast]] |
|||
[[sr:Законодавна власт]] |
|||
[[sv:Lagstiftande makt]] |
|||
[[ta:சட்டவாக்க அவை]] |
|||
[[th:อำนาจนิติบัญญัติ]] |
|||
[[tl:Tagapagbatas]] |
|||
[[uk:Законодавча влада]] |
|||
[[vi:Cơ quan lập pháp]] |
|||
[[zh:立法机构]] |
|||
[[zh-min-nan:Li̍p-hoat]] |
|||
Sayfanın 14.46, 23 Haziran 2013 tarihindeki hâli
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Yasama organı; yasalar geçirme, değiştirme ve yürürlükten kaldırma gücü olan bir tür katılımcı meclistir. Bir yasama organınca oluşturulan yasalara hukuk ya da yazılı kurallar denir. Yasa çıkarmanın dışında, yasama organlarının genellikle vergileri yükseltme, bütçeyi ayarlama ve öteki gelire ilişkin yasa tasarıları sunma yetkisi vardır. Yasama organları pek çok adca bilinir, en ortak olan [daha fazla özel anlamı olsa da] parlamentodur.
Parlamenter sistem hükümetlerinde, yasama organı resmen en yücedir ve yürütücü olarak iş yapacak başbakan sanında meclisinden bir üye atar. Bir başkanlık sisteminde, kuvvetler ayrılığı genel kuralına göre, yasama organı hem yargı hem de yürütme ile birlikte bağımsız ve denk bir devlet erki olarak değerlendirilir.
Bir yasama organının özel bileşen[ler]i bir [ya da birden fazla] tartışan ve yasa tasarılarını oylayan meclistir. Yalnızca bir kurumu olan bir yasama organı tek meclislidir. Türkiye tek meclisli ülkelerden biridir. Çift meclisli bir yasama organı genellikle bir senato ve bir meclis olarak tanımlanan, görevlerinde, güçlerinde ve üye seçimi için kullanılan yöntemlerde sık sık farklılık gösteren iki ayrı meclise egemendir. Çok daha seyrek olanıysa üç meclisli yasama organlarıdır; sonuncusu Güney Afrika'da beyaz azınlığın egemenliğinin düşüş yıllarında yaşamıştı.
Pek çok parlamenter sistemde; senato yalnızca bir öğüt ve denetim kuruluşuyken meclis daha güçlü bir kuruluştur. Oysa, başkanlık sistemlerinde, iki kuruluşun güçleri sık sık benzer ve eştir. Federasyonlarda, senato bütün eyaletleri temsil etmesiyle ayrılır, aynısı Avrupa Birliği'nin uluslarüstü yasama organında da geçerlidir. Bu amaçla, senato ister devlet/eyalet hükümetlerinin temsilcilerini kapsayabilir, Avrupa Birliği'nde ve Almanya'da olduğu ve Birleşik Devletler'de 1913'ten önce olmuş olduğu gibi; isterse - Avustralya'da ve bugünkü Birleşik Devletler'de olduğu gibi - daha küçük nüfuslu devletlere/eyaletlere eşit temsilcilikler devreden bir reçeteye göre seçilir.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
 | Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |