Yoğurtçu Parkı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yoğurtçu Parkı
Parktan bir görünüm (Mayıs 2012)
Harita
TürKentsel (İstanbul)
KonumKadıköy, İstanbul
Açılış1925
İşletmeciKadıköy Belediyesi

Yoğurtçu Parkı, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde, Moda semtinde bulunan parktır. Osmanağa Mahallesi sınırları içerisindedir ve Moda Sahili bitiminden başlayarak Kurbağalıdere ve Yoğurtçu Parkı Caddesi'ne paralel konumda, Kurbağalıdere Köprüsü'ne kadar uzanmaktadır.

Kadıköy Yoğurtçu Parkı içinde Mustafa Kemal Atatürk büstü

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoğurtçu Parkı, adını parkın içerisinde bulunan ve 1800'lerin başlarında yoğurtçuların yaptırdığı söylenen Yoğurtçu Çeşmesi'nden almaktadır. Yoğurtçu Parkı'nın bulunduğu böIge, 18. yüzyılda ve Lale Devri'nde Kadıköy'ün mesire alanlarından biri olarak ilgi görür.[1] Dünya savaşı sonrası bataklık durumda olan bölge için Süreyya İlmen'in sahil düzenlemesi, ağaç dikilmesi ve köprü yapımıyla beraber halkın kullanımına uygun hale getirmeyi amaçlayan bir projesi vardı. Süreyya İlmen, projeyi hayata geçirebilmek için öncelikle kendisi bağışta bulunur ve kartpostal satışları ve Kızılay Çadırı ile para toplamaya başlar. Konunun basına yansıması üzerine İstanbul Belediyesi projeyi üstlenerek, o ana kadar toplanan yardımları kaynak olarak kullanarak çalışmalara 1923 yılında başlar. Kurbağalıdere'ye sahili boyunca 400 metrelik beton rıhtım yapılır ve iç bölüme 8000 m3 toprak doldurulur. Çalışmalar iki yıl içerisinde bitirilerek 1925'te park açılır.[2]

Kadıköy Yoğurtçu Parkı'nda Süreyya İlmen Heykeli

Park içi yapılar ve tesisler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoğurtçu Parkı'ndaki en önemli yapı, parka adını veren tarihi Yoğurtçu Çeşmesi'dir. Daha önce farklı bir konumda bulunan çeşme, 1994 yılında Kadıköy Belediyesi tarafından restore edilerek parkın içine taşınır. Parkın iki farklı noktasında Deniz Kızı heykeli ve Yunus Emre heykeli bulunmaktadır. Parkta ayrıca yürüyüş parkuru, basketbol sahası, tenis kortu, çocuk oyun alanı, fiziksel egzersiz alanı ve çay bahçesi bulunmaktadır.

Kadıköy Yoğurtçu Parkı'nda Fenerbahçeli Lefter Küçükandonyadis heykeli
Kadıköy Yoğurtçu Parkı'nda Fenerbahçeli Alex De Souza heykeli
Kadıköy Yoğurtçu Parkı'nda Fenerbahçeli Can Bartu heykeli

Fenerbahçe sporcularının heykelleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Fenerbahçe futbol takımının maçlarına ev sahipliği yapan Şükrü Saraçoğlu Stadyumu'na yakınlığı sebebiyle taraftarların sıklıkla vakit geçirdiği park, aynı zamanda kulübün efsane sporcularının heykellerine de ev sahipliği yapmaktadır. Bu heykellerin ilki kulübün efsane futbolcularından Lefter Küçükandonyadis'e aittir ve 3 Mayıs 2009 tarihinde açılmıştır.[3] Bu heykeli sırasıyla yine bir başka efsane futbolcu Alex De Souza ve hem futbol hem basketbol dalında kulübe hizmet etmiş olan Can Bartu'nun heykelleri takip etmiştir.[4][5] Ayrıca 9 Eylül 2023 tarihinde kulüp başkanı tarafından yapılan açıklamaya göre kulübün efsane voleybol oyuncusu Eda Erdem'in heykeli de bu parkta yerini alacaktır.[6]

Sosyal ve kültürel etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoğurtçu Parkı, 1980'li yıllardan başlayarak önemli kitlesel hareketlerin gerçekleştiği[7][8][9] alanlardan birisi olan park, 2013 yılındaki Gezi Parkı olayları sonrasında Yoğurtçu Parkı Forumu'nun toplanma yeri haline gelmişti.[10][11] Yoğurtçu Parkı yine aynı dönem, her pazar günü kurulan Çapulcu Pazarı ile Kadıköy sakinlerinin kullanmadıkları eşyalarını ücretsiz olarak ihtiyaç sahipleriyle paylaştığı etkinliklere de ev sahipliği yaptı.[12] Parkta aynı zamanda konserler, şenlikler[13] ve sanat etkinlikleri[14][15] de yapılmaktadır.

Fenerbahçe SK[16] takımının maç günlerinde sarı-lacivertli taraftarlar maç saatine kadar kadar çeşitli eğlenceler düzenleyip hemen yakınındaki Ülker Stadyumu Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Spor Kompleksi[17]'ne hareket ederler.

Kurbağalıdere Yoğurtçu Parkı dere ıslahı[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sürdürülen çalışmalarla Kadıköy Kurbağalıdere Yoğurtçu Parkı ve Kalamış arası dere ıslahı, rıhtım düzenleme, dalgakıran ve Kurbağalıdere Köprüsü'nün yeniden yapılması planlanmıştır.[18] Projenin ilk etabı, Kurbağalıdere Köprüsü'nün yenilenmesiyle 2018 yılında tamamlanmıştır.[19] Şu an projenin kalan aşamaları devam etmektedir.

Şule İdil Dere[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoğurtçu Parkı, 12 Mayıs 2016 tarihinde talihsiz bir kazaya ev sahipliği yaptı. Gece saatlerinde yaya yolunda yürümekte olan Şule İdil Dere, hafriyat kamyonunun manevra esnasında çarpması sonucunda hayatını kaybetti.[20][21] Bu vahim ve üzücü olay sonrasında Şule İdil Dere'nin ismi ve onun için verilen hukuki mücadele, son yıllarda sıkça artan hafriyat kamyonu kazalarına karşı bir sembol haline geldi.[22][23][24]

Parktan bir görünüm (Kasım 2009)
Kadıköy Yoğurtçu Parkı çıkışında Fikret Mualla heykeli

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  2. ^ http://www.mimdap.org/?p=145947[yalın URL]
  3. ^ "Lefter Heykeli Açıldı". 3 Mayıs 2009. 
  4. ^ "Alex'in Heykeli açıldı". 15 Eylül 2012. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Efsanemiz Can Bartu'nun Heykeli açıldı". 29 Haziran 2021. 29 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023. 
  6. ^ "Eda Erdem'in heykeli dikilecek". 9 Eylül 2023. 10 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  12. ^ "Kadıköy'de Çapulcu Pazarı". Gazete Vatan. 29 Eylül 2021. 9 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2024. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  16. ^ "Fenerbahçe". 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  17. ^ "Şükrü Saraçoğlu Stadı". 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2019. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]