Yaman Dede
Yaman Dede | |
|---|---|
| Doğum | 1887 Talas, Kayseri, Türkiye |
| Ölüm | 3 Mayıs 1962 İstanbul, Türkiye |
| Meslek | Öğretmen |
Yaman Dede, Yamandi Molla veya Molla Bey (1887, Talas - 3 Mayıs 1962, İstanbul), Mevlevî şair. Müslüman olduktan sonra Mehmet Abdülkadir Keçeoğlu adını almıştır.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Gerçek adı Diamandi olan Yaman Dede Kayseri'nin Talas ilçesinde 1887 yılında doğdu. Babası Yuvan Efendi, annesi Afurani Hanım'dır. Küçük yaşta ailesiyle beraber Kastamonu'ya geldikten sonra Rum Ortodoks Mektebi'nde öğrenim hayatına başladı. Ardından Kastamonu İdâdisi'nde eğitimine devam etti. Gayrimüslim öğrencilerin din derslerine katılma zorunluluğu olmamasına rağmen din derslerine katıldı. Nasrullah Medresesi'ne iki yıl devam ederek Arapça ve Farsçasını ileri bir seviyeye taşıdı. Arapçasının iyi olmasından dolayı Diamandi Molla olarak anılmaya başlandı. 1909'da girdiği İstanbul Dârülfünunu Hukuk Mektebi'ni 1913'te bitirdi. Mezun olduktan sonra 1932 yılına kadar Beyoğlu'ndaki Hukuk Mahkemesi'nde zabıt kâtipliği görevini sürdürdü. Ardından avukatlık yapmaya başladı.
Galata Mevlevihanesi'nde Mesnevî derslerine katıldı. Derslerine katıldığı Ahmed Remzi Dede tarafından kendisine "Yaman Dede" adı verildi. Mason locasına girerek on üçüncü dereceye kadar yükselmiş ancak bir süre locadan İslam'a duyduğu yakınlık dolayısıyla atılmıştır.[1] Gençliğinden itibaren kırk yıl boyunca gizlice İslam'ı benimseyip ibadetlerini sürdürdü. 13 yaşında iken Farsça dersinde hocasının tahtaya yazdığı Mesnevî'nin ilk beyitlerinin yüreğini yakıp tutuşturduğunu söylemiştir.[2] Mektuplarında bazen iftar etmeden bazen sahura kalkmadan oruç tuttuğunu, ailesiyle kiliseye gidince dua etmeden çıktığını söylemektedir. 1942 yılında Şeyh Ahmed Hilmi Efendi'nin teşvik etmesiyle Müslüman olduğunu ilan etti. Müslüman olduktan sonra kızı ve eşinden ayrılmak zorunda kalmıştır. Daha sonra Hatice Hanım ile evlenmiştir. Avukatlığın ardından çeşitli yabancı ve Türk okullarında Arapça, Türkçe, Farsça ve edebiyat derslerine girmiştir. 3 Mayıs 1962'de vefat etti.
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Mustafa Özdamar, Yaman Dede, Kırk kandil
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Haşim Şahin, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 43, sayfa: 312
- ^ "Diyamandi'yi Yaman Dede yapan aşkı anlattı". dunyabizim.com. 12 Mart 2014. 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2017.