Yalıhüyük
| Yalıhüyük | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de Bulunduğu Yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Konya |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | İbrahim Yazıcı[1] |
| • Belediye başkanı | Mehmet Ali Yılmaz (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 81 km² |
| Rakım | 1002 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 1.785 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 1.573 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 42470 |
| İl alan kodu | 0332 |
| İl plaka kodu | 42 |
Yalıhüyük, Konya ilinin bir ilçesidir. Coğrafî olarak Akdeniz Bölgesi'ndedir. 2023 itibarıyla Türkiye'nin nüfus açısından (1.854) en küçük ilçesi konumundadır.[3]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Yalıhüyük'te bulunan birçok eser gün ışığına çıkmayı beklemektedir, birçok tarihî eser de tarihî eser yağmacılarının eline geçmiş ve birçoğu talan edilmiştir. Bazı tarihî eserlerin gayri resmi yollardan kayıt altına alınarak sergilendiği düşünülmektedir. Yalihüyük'te bulunan birçok evin duvarlarında kabartma taş resimler bulunmaktadır. Günümüze kadar korunabilen bazı eserlerin üzerindeki yazılardan ve kabartma resimlerden anlaşılan Bizans dönemi Efes kültürüne ait izler vardır.
Bozkır’a 20 km uzaklıkta bulunan ilçe, Suğla Gölü (Trogidis, Trogitis) kıyısında bulunan höyükten ismini almıştır. Bu bölge antik çağlarda İsauria Bölgesi olarak anılmaktadır. Bölgenin başkenti ise Bozkır ilçesine bağlı Ulupınar köyünün doğusunda yer alan ve bugün Zengibar Kalesi olarak bilinen İsauria’dır. Kısacası kazı ve sondaj çalışmalarından anlaşıldığı kadarıyla Yalıhüyük ve çevresi tarihinin, Neolitik ve Kalkolitik dönemlere kadar gittiği görülmüştür.
Tarihi, çevre ilçeler ve Konya Tarihi ile ortak özelliklere sahiptir. Yaklaşık 200 yıl öncesi toprak kayması görülmesi üzerine Suğla Gölü yakınına taşındığı bilinmektedir. Yeni yerleşim yerinin seçilmesinde Suğla Gölü alanının daralması ve gölden daha fazla yararlanma arzusunun dikkate alındığı ifade edilmektedir.
İlçe merkezindeki Höyük ve çevresi "Sit Alanı" ilan edildiğinden imara kapatılmıştır.
30 Temmuz 1971'de belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[6]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Kuzeybatısında Seydişehir, güneyde Ahırlı, batıda Bademli kasabası ve güneydoğuda Bozkır ilçeleriyle çevrelenmiş olan Yalıhüyük engebesiz bir alanda kurulmuştur. Suğla Gölü'nün hemen yanında yer alan Yalıhüyük'te hayat göl sularının çekilmesiyle ortaya çıkan verimli arazilerde yapılan tarım faaliyetleriyle devam etmektedir. Yalıhüyük'ün güneybatısında bulunan Toros Dağları'ndaki Gölcük yaylası, her yıl yaylacılık merkezi olarak kullanılmaktadır. İlçe merkezinde Belediye teşkilatı 1972 yılında kurulmuştur. Arasöğüt ve Saray köyleri ile Mutlu yaylası Yalıhüyük'e bağlı yerleşim yerleridir.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin temel geçim kaynağı tarımdır. Suğla Gölü sularının çekilmesiyle ortaya çıkan verimli tarım arazisi ve diğer tarım arazilerinde buğday (3500 ton/yıl) arpa (1500 ton), nohut (700 ton) yanı sıra yılda ortalama 11.000 ton da elma yetiştirilmektedir. 1998 yılında 579 dekar alanda şeker pancarı tarımı yapılmıştır. Bu arada haşhaş ekim izni çıkmış, ancak 1998 yılı itibarıyla haşhaş ekimi yapılmamıştır.
Yalıhüyük'te Gölcük Yaylası ve Yirce Yaylası, Sarınç Yaylası (sarnıç) ve Mutlu Yaylası hayvancılık yapılan merkezlerdir. Günümüzde gölcük yaylası turizm, tatil ve sağlık amacı ile birçok kişi uğramaktadır. Gölcük, Yirce, Sarınç(Sarnıç),Mutlu olmak üzere Yalıhüyük'te toplam 4 yayla vardır.
2013 itibarıyla 1.005 büyükbaş ve 694 küçükbaş hayvan bulunan ilçede herhangi bir sanayi tesisi bulunmamaktaydı.[4] Başta Almanya olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde pek çok Yalıhüyüklü işçi olarak çalışmaktadır. Toros Dağları'ndaki Gölcük Yaylası ormanlık alanı, pınarları ve serin, temiz havasıyla en önemli piknik ve mesire alanı olarak kullanılmaktadır. İlçede elektrik, su, kanalizasyon, yol, telefon gibi alt yapı hizmetleri tamamlanmış olup, DSİ tarafından Beyşehir gölü sularını tarım alanlarına ulaştıran kanalların yapım çalışmaları tamamlanmıştır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[5] | 4.248 | 3.948 | 300 |
| 2000[6] | 5.575 | 5.330 | 245 |
| 2007[7] | 1.778 | 1.612 | 166 |
| 2008[8] | 1.869 | 1.696 | 173 |
| 2009[9] | 1.882 | 1.714 | 168 |
| 2010[10] | 1.731 | 1.570 | 161 |
| 2011[11] | 2.029 | 1.854 | 175 |
| 2012[12] | 1.787 | 1.615 | 172 |
| 2013[13] | 1.830 | 1.830 | veri yok |
| 2014[14] | 1.666 | 1.666 | veri yok |
| 2015[15] | 1.512 | 1.512 | veri yok |
| 2016[15] | 1.509 | 1.509 | veri yok |
| 2017[15] | 1.533 | 1.533 | veri yok |
| 2018[15] | 1.785 | 1.785 | veri yok |
| 2019[15] | 1.629 | 1.629 | veri yok |
| 2020[15] | 1.573 | 1.573 | veri yok |
| 2021[15] | 1.532 | 1.532 | veri yok |
| 2022[15] | 1.710 | 1.710 | veri yok |
| 2023[15] | 1.854 | 1.854 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Belediye Başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Belediye Başkanı | Tarih | Sıra | Belediye Başkanı | Tarih |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Hayrullah Uçar | 1972-1974 | 2 | Hayrullah Uçar | 1989-1994 |
| 3 | Süleyman Atalay | 1974-1977 | 4 | Musa Ak | 1977-1980 |
| 5 | Cafer Sezer | 1980-1984 | 6 | Orhan Er | 1984-1986 |
| 7 | İsmail Uçar | 1986-1989 | 8 | Fehmi Yılmaz | 1994-1999 |
| 9 | Asuman Topkara | 1999-2004 | 10 | İbrahim Yıldız | 2004-vefat |
| 11 | Hasan Yiğit | 2004-2009 | 12 | Celal Özmen | 2009-? |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "İl. İlçe, Büyükşehir Belediye, Belediye, Mahalle, Köy Nüfusu (Dönemi: 2023)". TÜİK. 6 Şubat 2024. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2021.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h i
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Yalıhüyük Nüfusu - Konya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Konya Yalıhüyük Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yalıhüyük Belediyesi 31 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yalıhüyük Kaymakamlığı 24 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.