İçeriğe atla

William Fogg Osgood

Vikipedi, özgür ansiklopedi
William Fogg Osgood
Doğum10 Mart 1864(1864-03-10)
Boston, Massachusetts
Ölüm22 Temmuz 1943 (79 yaşında)
Belmont, Massachusetts
Defin yeriForest Hills Mezarlığı, Boston
MilliyetAmerikalı
Mezun olduğu okul(lar)Harvard Üniversitesi, Göttingen Üniversitesi, Friedrich Alexander Üniversitesi Erlangen-Nürnberg
Tanınma nedeniKarmaşık analiz, Çok değişkenli karmaşık analiz açıkorur gönderimler, Varyasyonlar hesabı
EvlilikTeresa Osgood, Celeste Phelpes Morse
Çocuk(lar)3
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlarHarvard Üniversitesi, Friedrich Alexander Üniversitesi Erlangen-Nürnberg
Doktora
danışmanı
Max Noether
Doktora öğrencileriDavid Raymond Curtiss
İmza

William Fogg Osgood (d. 10 Mart 1864, Boston – ö. 22 Temmuz 1943, Belmont, Massachusetts) karmaşık analizdeki çalışmaları ve kaynak kitaplarıyla tanınmış Amerikalı matematikçi.

Osgood, Harvard'da iken (yaklaşık 1886 yılı)

William Osgood, Mary Rogers Gannett ve doktor olan William Osgood'un oğlu olarak Boston'da dünyaya geldi. 1882 yılında klasik çalışmalar eğitimi almak için Harvard Koleji'ne girdi ama iki sene okuduktan sonra Frank Nelson Cole, William Byerly ve Benjamin Peirce'ın etkisiyle matematik okumaya yöneldi. 1886 yılında mezun olduktan sonra yüksek lisans okumaya devam etti ve bir sene sonra yüksek lisans derecesini de aldı. Harvard'da daha önce Felix Klein'dan ders almış olan Frank Nelson Cole'un ikna çabalarıyla matematikte doktora yapmak amacıyla üç yıllık bir burs bulup Almanya'ya gitti.[1] 1887'den 1889'a kadar Göttingen Üniversitesi'nde Felix Klein danışmanlığında eğitim gören Osgood, Almanya'da okumakta olan diğer arkadaşlarının tavsiyesiyle, 1889 yılında Erlangen Üniversitesi'ne geçti ve burada Max Noether danışmanlığı altında doktorasını Zur Theorie der zum algebraischen Gebilde Y^m = R(x) gehörigen Ableschen Functionen[2] başlıklı teziyle aldı.[3] Aynı yıl, daha önce Göttingen'de tanıştığı Theresa Ruprecht ile evlenerak ABD'ye döndü ve Harvard'da okutman olarak göreve başladı. 1893 yılında yardımcı doçent, 1903'te ise profesör oldu. Avrupa'dan (özellikle Osgood'un hayatı boyunca özel bir yakınlık duyduğu Almanya'dan) getirilen yeni fikirlerle Osgood, Maxime Bôcher ile birlikte, Harvard'a yeni bir soluk getirmiştir.

Osgood, 1899 yılında Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'ne, 1904'te Birleşik Devletler Ulusal Bilimler Akademisi'ne, 1915'te ise Amerikan Felsefe Topluluğu'na seçildi. 1905'den 1906'ya kadar Amerikan Matematik Topluluğu'nun başkanlığını yaptı. 1918 ile 1922 yılları arasında Harvard'da matematik bölümü başkanlığı yaptı. 1922'de Göttingen Bilimler Akademisi'ne, 1923'te ise Alman Ulusal Bilimler Akademisi (Leopoldina)'ya seçildi.Ayrıca, Harkiv ve Kalküta matematik cemiyetlerinin de üyesiydi.[4]

Osgood'un ilk eşi Theresa Osgood'dan üç çocuğu oldu ama bu evlilik boşanmayla sonuçlandı. Osgood, 1932 yılında (68 yaşındayken), yine Harvard'da matematik profesörü olan Marston Morse'un iki sene önce boşandığı ve Osgood'dan yirmi yedi yaş küçük olan Celeste Phelps Morse ile evlenince bir skandala sebep oldu. Bu sebeple, 1933'te Harvard'dan emekliye ayrılmak zorunda kaldı.[1] 1934'den 1936'ya kadar Pekin Üniversitesi'nde çalışan Osgood, Belmont'a dönüp hayatının geri kalanını burada geçirdi. Öldüğünde, gerisinde eşi Theresa ve iki oğlunu (Rudolph Osgood ve William Osgood) bıraktı.[4] Theresa Osgood'dan olan kızı Freda Osgood Silz ise daha önce vefat etmişti.[5]

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Osgood, karmaşık analiz üzerine çalışmıştır. Çalışmaları, özellikle, açıkorur gönderimler, analitik fonksiyonların birbiçimlendirilmesi ve varyasyonlar hesabına odaklanmıştır. 1897'de sonsuz serilere giriş başlıklı bir kitap yazmıştır. 1900'de Riemann dönüşüm teoreminin sınırlı bölgeler için geçerli olan ilk titiz ispatını yapmıştır.

Felix Klein tarafından Matematiksel Bilimler Ansiklopedisi (Enzyklopädie der mathematischen Wissenschaften)'nin karmaşık analiz[6] kısmını yazmak için davet almıştır. Bu ansiklopedinin ikinci cildinin üçüncü kitabının Allgemeine Theorie analytischen Funktionen einer und mehrerer komplexer Variabler[7] başlıklı kısmı William Osgood tarafından 1901'de yazılmıştır ve çok değişkenli karmaşık analize kaynaklık eden ilk derli toplu çalışmadır. Osgood, bu çalışmasının dört alt başlık altında toplamıştır:

  1. Bir karmaşık değişkenli analitik fonksiyonların genel teorisinin temelleri
  2. Geometrik fonksiyon teorisi
  3. Analitik fonksiyonların sonsuz seriler ve çarpımlarla temsil edilmesi yoluyla incelenmesi
  4. Birkaç karmaşık değişkenli analitik fonksiyonlar

Bu ansiklopedi maddesi daha sonra yine William Osgood tarafından yazılan birinci baskısı 1907'de, ikinci baskısı ise 1912'de yapılan iki ciltlik[8] Lehrbuch Der Funktionentheorie[9] çalışmasına temel oluşturmuştur. Osgood, ayrıca bu alandaki ilk İngilizce eser olan Topics in the theory of functions of several complex variables[10] adlı derleme kitabını yazmıştır. 1907'de Diferansiyel ve İntegral Hesabında ilk Ders başlıklı bir kitap yazmıştır. Daha sonraları, 1921 yılında Temel Hesap, 1925 yılında İleri Hesap ve 1937 yılında da Mekanik başlıklı kitapları yazmıştır. Ayrıca, Pekin'de verdiği derslerden 1936 tarihli iki tane kitap çıkmıştır: Functions of real variables (Gerçel değişkenli fonksiyonlar) ve Functions of a complex variable (Bir karmaşık değişkenli fonksiyonlar).

Analiz konularının haricinde matematiksel fizik ile de ilgilenmiştir. Jiroskop teorisi hakkında da yayını vardır.

  1. ^ a b O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "William Fogg Osgood", MacTutor Matematik Tarihi arşivi 
  2. ^ Abelyen fonksiyonlara ait Y^m = R(x) cebirsel yapıların teorisi üzerine
  3. ^ Mathematics Genealogy Project'te William Fogg Osgood
  4. ^ a b https://www.newspapers.com/article/hartford-courant-william-f-osgood/123059816/.  Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
  5. ^ Bernard Osgood Koopman (1944), "William Fogg Osgood - In Memoriam" (PDF), Bulletin of the American Mathematical Society (İngilizce), 50 (3) 
  6. ^ Birden fazla karmaşık değişkenli fonksiyonlar teorisinde yapılan çalışmaları da içerir
  7. ^ W. F. Osgood, Allgemeine Theorie der analytischen Funktionen einer oder mehrerer komplexer Grössen. (Bir ve birkaç karmaşık değişkenli analitik fonksiyonlarının genel teorisi), Encyklopädie der mathematischen Wissenschaften mit Einschluss ihrer Anwendungen. (Almanca)
  8. ^ İkinci cildi iki ayrı kitap halinde yayınlanmıştır. İlk kitap 1924'te, ikinci kitap ise 1932'de yayınlanmıştır.
  9. ^ "Lehrbuch der funktionentheorie, von dr. W. F. Osgood." Michigan Üniversitesi Tarihi Matematik Kolleksiyonunda. https://name.umdl.umich.edu/acm2537.0001.001. Michigan Üniversitesi Kütüphanesi Dijital Kolleksiyonlar. Erişim tarihi: 3 Ekim 2024.
  10. ^ William Fogg Osgood, Topics in the Theory of Functions of Several Complex Variables (Birkaç karmaşık değişkenli fonksiyonlar teorisinde konular). New York, American Mathematical Society, 1914 (İngilizce).

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]