Vulkaniyen tipi patlama

Vulkaniyen tipi patlama: 1) Kül bulutu, 2) Taş parçaları, 3) Lav çeşmesi, 4) Volkanik tüf yağmuru, 5) Volkan bombası, 6) Lav akışı, 7) Lav ve kül katmanları, 8) Tabaka, 9) Eşik, 10) Magma kanalı, 11) Magma odası, 12) Hendek

Vulkaniyen terimini ilk kez Giuseppe Mercalli tarafından kullanılmıştır. 1888-1890 tarihleri arasında Vulcana adasında gerçekleşen patlamalara tanık olmuştur. Patlama tarzı Mercalli’nin açıklamasına göre patlayan krater ve tepe üzerinde yükselen gaz yoğun bir bulut olarak karakterize edilmiştir ve tüm dünyada da kullanılmaktadır. Mercalli, Vulkaniyen tipi patlamaları ‘’düzensiz aralıklarla gerçekleşen top ateşi gibi patlamalar ‘’olarak tanımlamıştır. Artan silis düzeyi magmanın patlayıcı viskozitesini artırır. Magmanın içinde bulunan silis (bazalt-andezit), doğası gereği patlamaları artırmıştır. Genellikle görültülü şekilde patlarlar. Freatomagmatik patlamalar ile başlar.

Özellikleri

Volkaniyen tipi patlamalar ortak birçok özellik gösterir. Patlama sırasında püskürtülen malzemenin kütlesi genellikle 10² - 10⁶ arasında yüksek bir oranını non-vujinal (>%50)malzeme oluşturmaktadır. Volkanik aktivitenin aktif olduğu dönemlerde, patlamalar arasındaki aralıklar en az bir dakika ile bir gün arasında değişmektedir. Patlamalar bazen birkaç kilometreye kadar bazense birkaç yüz metreye kadar büyük boy bloklar halinde sıçrayabilirler. Volkanik patlamalar bu bölge içindeki kişiler için tehlikelidir. Bu tip bir patlama volkanik bomba şeklindedir. Bunlar genellikle 2 ila 3 m ebatlı blok şeklinde olabilirler.

Kraterin merkezine yakın görüntü

1930 Stromboli Patlaması

11 Eylül 1930’da Stromboli'de bir vulkaniyen tipi patlama oldu. Volkandan çıkan kül yaklaşık 10 dakika içinde dışarı çıktı ve yerel saat ile 08:10 da adada yayılmaya başladı. Sonra saat 09:52 de güçlü 2 patlama gerçekleşti ve çıkan kül tüm adayı sarmaya başladı. Volkandan çıkan bloklar yaklaşık 2 km kadar ileriye fırlatılmıştır. Bu bloklar binalara zarar vermiştir. Patlama sonucunda tsunami oluşmuş 2-2,5 m yüksekliğe kadar ulaşmıştır. Saat 10:40’a geldiğinde patlayıcı aşama sona ermişti. Lav çıkması gece boyunca ilerlemiş sınır dışı alanlardan Sciria de Fuoco’dan aşağı doğru akıyordu. Aynı zamanda volkandan çıkan malzeme Vallonazzo vadisinden aşağı akmış ve Piscita yakınından denize ulaşmıştır. Bu patlama sonucunda 6 kişi hayatını kaybetmiştir.

Konuyla ilgili yayınlar

• İtalya Volkanları, Chris Kilburn ve Bill McGuire, Terra Yayıncılık, ISBN 1-903544-04-1
• Güney İtalya Volknaları, John Misafir, Paul Cole, Angus Duncan ve David Chester, Jeoloji Derneği (Londra), ISBN 1-86239-138-6
• Volkanlar, Haraldur Sigurdsson, Bruce Houghton, Stephen R McNutt, Hazel RYMER ve John Stix (editörler) Academic Press Ansiklopedisi, ISBN 0-12-643140-X
• Soufrière Hills Volcano, Montserrat, 1995-1999, TH Druitt ve BP Kokelaar (EDS), Jeoloji Derneği Anı No: 21. Jeoloji Kurumu (Londra), ISBN 1-86239-098-3,

Dış bağlantılar

• Kinds of volcanic eruptions

Kaynakça

1. Murai, I. & Hosoya, Y., 1964, Earthquake Research Institute Tokyo Bulletin, 42, 203-236
2. Melson, W.G. & Saenz, R., 1973, Bulletin of Volcanology, 37, 416-437
3. Stith, J.L. et al., 1977, Geophysical Research Letters,4, 259-262
4. Minakami, T., 1950, Bulletin of Volcanology, 10, 59-87
5. Nairn, I.A. & Self, S.J., 1978, Journal of Volcanology and Geothermal Research, 3, 39-60