Velîd bin Mugīre
| Doğum | 550 Mekke |
|---|---|
| Ölüm | 622 Mekke |
| Evlilik | Lübabe |
| Çocuk(lar) | Halid bin Velid Hişam bin Velid Velid bin Velid Ammara bin Velid Naciye bint Velid Fatıma bint Velid |
| Ebeveyn(ler) | Mugîre bin Abdullah (baba) |
Velîd bin Mugīre[1] (550- 622) (Arapça: الوليد بن المغيرة) ), İslam dininin ilk yıllarında ve Mekke döneminde adı geçen pagan.
İslam peygamberi Muhammed'e açıktan cephe alan Mekke paganlarının liderlerinden birisidir. Babası Beni Mahzun kolundan Mugîre bin Abdullah bin Amr bin Mahzûn'dur. Ailesi Mekke'nin en zengin ve nüfuzlu ailelerinden birisidir. Kendisi de bu zenginliğin ve nüfuzun varisi oldu. Muhammed Mekke'de İslam'ı ilan ettiğinde konumu dolayısıyla açıktan ve sert bir şekilde Muhammed'e karşı çıktı. Kendisinden Kur'an hakkındaki fikri sorulduğunda onun bir tür 'sihir' olduğunu söylemiştir. Kaynaklarda aslında Kur'an'a inandığı fakat zenginliği ve nüfuzu yüzünden kıskançlık duygusuyla inkâr ettiği yönünde görüşler vardır.
Mekke'deki İslama karşı ilk olumsuz tepkiler eyleme dönüşünce Velid de bu eylemleri destekledi ve finanse etti. Şiire ve Arap diline hakimiyeti nedeniyle Muhammed'e edebi alanda da muhalefet etmiş ve bu alanda faaliyetlerde bulunmuştur. İslam bilginleri İslam'a yaptığı tüm bu kötülüklerden ötürü Müddessir Suresi'nde lanetlenen kişinin Velid olduğu konusunda ittifak etmişlerdir.
Çocukları arasında ünlü kumandan Halid bin Velid vardır. 622 yılında ayağındaki bir yaranın enfeksiyon kapması sonucu ölmüştür.
Hakkındaki ayetler
[değiştir | kaynağı değiştir]Velîd bin Mugīre, Mekke'nin varlıklı ve ileri gelen liderlerinden birisiydi. Bu zenginliğinden ötürü kendisine Mekke'de 'Velid bin Muğire el-Vahid' (zenginlikte tek olan Velid) denmekteydi.[2] Ayrıca Arap diline hakim güçlü bir şairdi, bilgili ve kültürlü bir kişiliği vardı. Muhammed onun Müslüman olmasını çok istiyordu. İlk başlarda Kur'an'dan çok etkilenmiş, Kur'an'ın Nahl Suresinin 90. ayetini duyduğunda da şöyle söylediği nakledilmiştir: Vallahi onun okuduğu sözden daha üstün söz olamaz! O, bir nurdur. Onun öyle bir tatlılığı var ki, sanki kökü çok verimli toprakta, bol sulu bahçelerde, yükselen dalları etrafa gür salkımlı bir hurma ağacı O!
Çünkü O, öyle büyüleyici bir sözle gelmiştir ki, O; evlâtla babanın, kardeşle kardeşin, koca ile karının, kavim ve kabilesiyle adamın arasını açıyor.[3]
Onun bu hali Mekkelilerin dikkatinden kaçmamıştı. Çünkü Velid Müslüman olursa pek çok kişiyi etkileyebilirdi. Yeğeni Ebu Cehil onunla konuşmuş ve gururunu okşayarak fikrini değiştirmesini sağlamıştır.
Mekkeliler İslamla mücadele hakkında kendisinden devamlı fikir alırlardı. Bu konuda Muhammed ve Kur'an hakkındaki nitelemelerin farklı olduğunu görmüş, bu durumun müşriklerin aleyhine olduğunu belirtmiş ve tüm müşriklerin ağız birliği etmesi gerektiğini söylemiştir. Kendisinden Kur'an hakkında net bir fikir belirtmesi istendiğinde de düşüneceğini söylemiş ardında da Muhammed'in 'sihirbaz' Kur'an'ın da bir 'sihir' olduğunu söylemiştir. Kur'an'ın Müddessir Suresi'nde bu fikrine bir karşı çıkış yapılmış ve açık bir şekilde tehdit edilmiştir. İlgili ayetler şunlardır:
11, 12, 13, 14. Tek olarak yaratıp, kendisine geniş servet ve gözü önünde duran oğullar verdiğim, kendisi için (nimetleri önüne) serdikçe serdiğim o kimseyi bana bırak!
15. Üstelik o (nimetlerimi) daha da arttırmamı umuyor.
16. Asla (ummasın)! Çünkü o, bizim âyetlerimize karşı alabildiğine inatçıdır.
17. Ben onu sarp bir yokuşa sardıracağım!
18. Zira o, düşündü taşındı, ölçtü biçti.
19. Canı çıkasıca, ne biçim ölçtü biçti!
20. Sonra, canı çıkasıca tekrar (ölçtü biçti); nasıl ölçtü biçtiyse!
21, 22, 23, 24, 25. Sonra baktı. Sonra kaşlarını çattı, suratını astı. En sonunda, kibirini yenemeyip sırt çevirdi de: «Bu (Kur'an) dedi, olsa olsa (sihirbazlardan öğrenilip) nakledilen bir sihirdir. Bu, insan sözünden başka bir şey değil.»[4]
Kalem suresinde yine kendisinden şöyle bahsedilir:
10,11,12,13,14. yemin edip duran, aşağılık, daima kusur arayıp kınayan, durmadan söz taşıyan, iyiliği hep engelleyen, saldırgan, günaha dadanmış, kaba saba; bütün bunların ötesinde bir de soysuz olan kimseye mal ve oğulları vardır diye, sakın boyun eğme.
15. âyetlerimiz kendisine okunduğu zaman, öncekilerin masalları der.
16. yakında biz onun burnunu damgalayacağız.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oğulları
- Halid bin Velid - Müslüman olmuştur. Ünlü bir komutandır.
- Hişam bin Velid
- Velid bin Velid - Müslüman olmuştur.
- Ammara bin Velid - Mekkeli paganlarca Muhammed ile değiştirilmek istenmişti.
Kızları
- Naciye bint Velid
- Fatıma bint Velid
Kardeşleri
- Ebu Ḥuzeyfe bin Mugīre
- Abdullah bin Mugīre
- Azver bin Mugīre
- Ebu Ümeyye bin Mugīre — Ümmü Seleme'nin babası
- Fākiha bin Mugīre — Hind bint Utbe'nin ilk kocası
- Hişam bin Mugīre — Ebu Cehil'in babası
- Ebu Rabīa bin Mugīre
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt 43, sayfa 33
- ^ Razi ,Kurtubi,Taberi nakletmişlerdir. Buraya İhsan Eliaçık, Sosyal İslam adlı kitabından alınmıştır.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.
- ^ "Türkiye Diyanet Vakfı meali". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2016.