Unter den Linden

Unter den Linden ("Ihlamur ağaçlarının altı") Almanya başkenti Berlin'in Mitte ilçesinde bir bulvar. Adını, caddenin ortasından geçen yaya yolunun iki yanında bulunan ıhlamur ağaçlarından almıştır.

Unter den Linden, doğudan batıya doğru, yıkılan Berlin Cumhuriyet Sarayı'nın (Palast der Republik) eskiden bulunduğu yer olan Lustgarten parkından, Pariser Platz ve Brandenburg Kapısı'na uzanır. Günümüzde ise orada Berlin Kent Sarayı (Berliner Stadtschloss) aslına uygun olarak yeniden inşa edilmektedir. Doğuya doğru bulvar, Berlin Katedrali'nin bulunduğu yerde Spree nehrini geçer ve Karl-Liebknecht-Strasse'ye devam eder. Doğu tarafında ise Brandenburg Kapısı'ndan sonra Straße des 17. Juni olarak devam eder. Bulvarı kuzey güney ekseninde kesen önemli sokaklar; Friedrichstraße ve Wilhelmstrasse'dir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Berlin'in tarihi bölümünün merkezinde yer alan Unter den Linden, 16. yüzyılda Brandenburg seçmen prensi Johann Georg tarafından, Tiergarten'da yer alan avlanma bölgesine ulaşmak için bir at arabası yolunun yerine yaptırılmıştır. 1647 yılında I. Frederick William tarafından saraydan şehir surlarına kadar uzanan ıhlamur ağaçlarıyla çevrili bir bulvar haline getirilmiştir. Batı bölümü bu özelliğini korurken, günümüzde Bebelplatz civarındaki bölüm, Otuz Yıl Savaşı sonrası Berlin'in istihkam edilmesine dahil edilmiştir. Günümüzde bu bölümde ağaç kalmamıştır.

19. yüzyılda, Berlin batı yönünde büyüyüp geliştikçe, Unter den Linden de en bilinen büyük caddelerden biri haline geldi. 1851 yılında Kral II. Friedrich'in at üstündeki ünlü heykeli caddenin ortasından geçen yaya yoluna dikildi. 1934-1935 yıllarında, Berlin S-Bahn için yapılan Kuzey-Güney Tüneli'nin yapımı sırasında ıhlamur ağaçlarının büyük bölümü kesildi. Kalan ağaçlar da II. Dünya Savaşı'nın son günlerinde tahrip edildi ya da yakılmak üzere kesildi. Günümüzdeki ıhlamurlar, 1950lerde tekrar dikilen ağaçlardır.

1930 öncesine ait bir sokak tabelası Londra İmparatorluk Savaş Müzesi'nde sergilenmektedir.

Bulvar üzerindeki yapılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulvar, geçmişten günümüze şehirdeki birçok önemli yapıya ev sahipliği yapmıştır. Bunlardan birisi, caddedeki 1 numaralı yapı olan Alte Kommandantur'dur. 1995 yılında yıkılmış, 2003 yılında ise aslına uygun olarak tekrar yapılmıştır. Hemen karşısında Unter den Linden üzerindeki en eski yapı olan şehrin eski cephaneliği bulunmaktadır. 1695-1706 yılları arasında inşa edilen yapı günümüzde Deutsches Historisches Museum (Alman Tarih Müzesi) olarak kullanılmaktadır. 3 numara, Hohenzollern Hanedanı veliaht prenslerinin eski sarayı olan Kronprinzenpalaisdır. 4 numara ise günümüzde savaş anıtı olan, 1817 yılında inşa edilmiş eski askerî karakol Neue Wache'dir. Bebelplatz meydanındaki Berlin Şehir Operası, St. Hedwig Katedrali ve Altes Palais (Eski Saray) de bulvar üzerindedir. Bunların kuzeyinde ise Humboldt Üniversitesi ana binası ve Berlin Şehir Kütüphanesi bulunmaktadır. Batı ucunda, Rusya ve Macaristan büyükelçilikleri ile Pariser Platz'daki Hotel Adlon'da bulvar boyunca görülebilir. Ayrıca bulvar üstünde Humboldt Üniversitesi önünde Alexander von Humboldt and Wilhelm von Humboldt'un heykelleri bulunmaktadır.

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulvar üzerinde Pariser Platz'ın hemen yanında bir adet S-Bahn ve U-Bahn durağı bulunmaktadır. Bu durağın adı 2009 yılına kadar Unter den Linden iken yeni açılan U-55 hattının bağlanmasından sonra durak adı Brandenburger Tor olarak değiştirilmiştir.