U Nu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
U
U Nu
Birmanya başbakanı
Görev süresi
4 Ocak 1948 - 12 Haziran 1956
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Ba Swe
Görev süresi
28 Şubat 1957 - 28 Ekim 1958
Yerine geldiği Ba Swe
Yerine gelen Ne Win
Görev süresi
4 Nisan 1960 - 2 Mart 1962
Yerine geldiği Ne Win
Yerine gelen Ne Win
Kişisel bilgiler
Doğum 25 Mayıs 1907(1907-05-25)
Wakema, Britanya Birmanyası
Ölüm 14 Şubat 1995 (87 yaşında)
Yangon, Myanmar
Partisi Birlik Parti

Nu (Birmanca: ဦးနု) ya da yaygın kullanımı ile U Nu ya da Thakin Nu (d. 25 Mayıs 1907 - ö. 14 Şubat 1995), Birmanyalı siyasetçi. Nu, Asya ülkesi Birmanya'da ilki ülkenin ilk başbakanı olmak üzere 1948-1956, 1957-1958 ve 1960-1962 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.[1]

Ülkenin bağımsızlığını elde etmesi sonucu oluşturulan 1947 Anayasası'na göre Birmanya Birliği'nin ilk başbakanı olarak 4 Ocak 1948 tarihinde makama gelmiş ve bu görevi 12 Haziran 1956 tarihine kadar sürdürmüştür. Söz konusu tarihte makamdan gönüllü olarak istifa etmesinin ardından yerine Ba Swe gelmiştir. Başbakanlık görevini 28 Şubat 1957'de yeniden üstlenen Nu, ikinci dönemini de 28 Ekim 1958 tarihine kadar sürdürmüştür. Bu tarihte Budizm dinini ülkenin resmî dini yapma kararının ardından[2] ortaya çıkan hoşnutsuzluğun ortasında görevi dönemin Genelkurmay başkanı Ne Win'in de baskıları sonucu 'emaneten' Ne Win'e teslim ederek ülkenin askerî cunta yönetimi altına girmesine neden olmuştur. 1960 seçimlerinde ülke genelinde kazandığı seçimlerin ardından üçüncü ve son kez olmak üzere 4 Nisan 1960 tarihinde yeniden başbakanlık makamına çıkmıştır. Nu, makamında henüz ikinci yılını doldurmadan yaşanan askerî darbe ile 2 Mart 1962 tarihinde daha önce görevi emaneten devrettiği Ne Win tarafından görevinden uzaklaştırılmıştır. 1962 darbesinin ardından Nu, Rangoon'un dışındaki bir ordu kampında 'koruyucu gözaltı' adı altında tutulmuştur. Burada dört yıl kaldıktan sonra 27 Ekim 1966 tarihinde serbest bırakılmıştır. Nu, serbest bırakıldıktan sonra Ne Win'den daha önce seçilmiş hükûmetinin devamının sağlanmasını talep etti. Bu talebinin Ne Win tarafından reddedilmesinin ardından sırayla Tayland, Amerika Birleşik Devletleri ve Hindistan'a sürgüne gitti. 1980 yılında suçlamaların çoğundan affedilmesinin ardından Ne Win tarafından yapılan çağrıya uyarak ülkesine geri döndü.

8888 Ayaklanması'nda muhalif figür olarak yer alan Nu, son demokratik seçilmiş başbakan olarak hükûmete gelme talebini iletmiş ve ülkenin ulusal kahramanı olarak kabul edilen ancak bağımsızlık ilanından kısa bir süre önce suikast sonucu öldürülen Aung San'ın kızı olan Aung San Suu Kyi'den destek talep etmiş ancak bu talebi kabul edilmemiştir.[3] Bir dönem yeniden ev hapsine alınan Nu, 14 Şubat 1995 tarihinde hayatını kaybetmiştir.[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "U Nu biyografisi". 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 
  2. ^ Sahliyeh, Emile F. (1990). Religious resurgence and politics in the contemporary world. SUNY Press. Sayfa 39-40
  3. ^ Prager-Nyein, Susanne (Feb 2013). "Aung San Suu Kyi: Between Biographical Myth and Hard Realities". Journal of Contemporary Asia. 3 (43): Sayfa 546-554.
  4. ^ "Ülkenin ilk başbakanı Nu, hayatını kaybetti". 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022.