Tolkapon
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2023) |
Tolkapon, Parkinson hastalığını (PD) tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Katekol- O -metiltransferaz (COMT) enziminin seçici, güçlü ve geri dönüşümlü bir nitrokatekol tipi inhibitörüdür.[1] Ciddi karaciğer toksisitesine neden olduğu için birçok ülkede pazarlama izinlerinin askıya alınmıştır.
Bir başka nitrokatekol COMT inhibitörü olan entakaponla karşılaştırıldığında tolkaponun yarı ömrü daha uzundur (0,8 saate karşı 2,9 saat) ve hem merkezi sinir sisteminde hem de periferde etki göstererek kan-beyin bariyerini daha iyi nüfuz edebilir.[2] Entakapon karaciğer için daha az toksiktir.
Kontrendikasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Tolkaponun fenelzin veya tranilsipromin gibi seçici olmayan monoamin oksidaz inhibitörleriyle birlikte kullanılması kontrendikedir.[3] Tolkapon ayrıca karaciğer hastalığı olan veya karaciğer enzimlerinde artış olan kişiler için de kontrendikedir.[4]
Yan etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Tolkapon, ilacın kullanımını sınırlayan önemli karaciğer toksisitesi (hepatotoksisite)[5] göstermiştir. Entakapon, büyük ölçüde daha olumlu bir toksisite profiline sahip olduğundan bir alternatiftir.
Diğer yan etkiler, sindirim semptomları da dahil olmak üzere dopaminerjik aktivitedeki artışla ilgilidir.[4] Tolkapon tedavisi diskineziyi ortaya çıkarma veya uzatma riskini taşır; levodopa dozunun azaltılmasıyla bu durum önlenebilir.
Sindirim semptomları mide bulantısı ve ishali içerir; diğer dopaminerjik yan etkiler arasında ortostatik hipotansiyon, ağız kuruluğu, terleme ve baş dönmesi yer alır. Tolkapon, entakapondan daha şiddetli ishale neden olur; çalışmalarda tedavinin sonlandırılmasının en yaygın nedeni budur.[3] İdrar renginin değişmesi idrarla atılan sarı tolkapon metabolitlerinden kaynaklanır ve zararsızdır.[4][6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "COMT inhibition with tolcapone in the treatment algorithm of patients with Parkinson's disease (PD): relevance for motor and non-motor features". Neuropsychiatric Disease and Treatment. 4 (1): 1-9. Şubat 2008. doi:10.2147/NDT.S2404. PMC 2515921 $2. PMID 18728767.
- ^ "Pharmacokinetics and pharmacodynamics of entacapone and tolcapone after acute and repeated administration: a comparative study in the rat". The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics. 304 (2): 498-506. Şubat 2003. doi:10.1124/jpet.102.042846. PMID 12538800.
- ^ a b Arzneistoff-Profile. 13 (Almanca). 10. Eschborn, Germany: Govi Pharmazeutischer Verlag. 1998. ISBN 978-3-7741-9846-3.
- ^ a b c "Tasmar: EPAR – Product Information" (PDF). European Medicines Agency. 3 Ağustos 2016. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Tolcapone: an efficacy and safety review (2007)". Clinical Neuropharmacology. 30 (5): 287-94. 2007. doi:10.1097/wnf.0b013e318038d2b6. PMID 17909307.
- ^ "Tolcapone: review of its pharmacology and use as adjunctive therapy in patients with Parkinson's disease". Clinical Interventions in Aging. 4: 109-13. 2009. doi:10.2147/CIA.S3787. PMC 2685232 $2. PMID 19503773.