Timur Kulibayev

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Timur Askaroviç Kulibayev
Kişisel bilgiler
Doğum 10 Eylül 1966 (57 yaşında)
Almatı, Kazakistan
Vatandaşlığı Kazakistan
Milliyeti Kazak
Evlilik(ler) Kulibayeva Dinara Nursultanovna
Çocuk(lar) Altay (1990), Deniza (2004), Alişiya (2010)
Bitirdiği okul İktisat
Mesleği İş insanı

Timur Askaroviç Kulibayev (KazakçaТимур Асқарұлы Құлыбаев; RusçaТимур Аскарович Кулибаев, d. 10 Eylül 1966) Kazak iş insanı, toplum eylemcisi, KAZENERGY Birliği başkanı, Atameken Birliği Kazakistan Ulusal Ekonomik Odası Reyasetinin başkanı, Kazakistan Cumhuriyeti Boks Federasyonu başkanı, Gazprom Rus Anonim Şirketinin Yönetim Kurulu üyesi, cumhurbaşkanı Nazarbayev’in damadı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Eylül 1966 tarihinde Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Almatı şehrinde doğdu. Halk işletme planlaması uzmanlığında M.V. Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesinden mezun olmuştur. 1999 yılında Piyasa şartlarında işletmeyi yönetmede kurumsal ekonomik mekanizmasının modernleştirilmesi konusunda İktisadi Bilimler Adayının Akademik derecesini teşvik etmeye ilişkin tezini savunmuştur (petrol üretim sanayi örneğinde).

1988’den 1990 yılları arasındaki dönemde Bilim Araştırma Ekonomik Enstitüsü’nde çalıştı. 1990 yılında Kazakistan kültür, sosyal ve bilim teknik geliştirme fonunun Bilimsel Danışma Merkezinin müdürü olarak atanmıştır.

İş hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1990 yıllarında Kulibayev finansal yatırım faaliyeti ile uğraşan ve genel olarak Halk Bankası hisselerinin kontrol paketine sahipAltın-Alma şirketini kurmuştur daha sonra Almeks holdingine dönüşmüştür. Devlet makamları, kurumları ve fonlarında çalıştığı müddet esnasında özel mülk yönetimini bankanın IPO-sunu geçirebilen ve banka sektöründe ön sıralarını koruyabilen genç fakat tecrübeli idarecilere vermiştir.

1997 yılında Kazakistan Devlet Komitesi proje Değerlendirme ve görüşmeler yapma Yöneticisi olarak atanmıştır (bakan yardımcısı yetkisi ile). Mayıs 1997 yılından mart 1999 yılına kadar KazakhOil Ulusal petrol gaz kurumu Kapalı Anonim şirketinde Ekonomi ve Finans Başkan Yardımcısı. 1999 yılının mart ayında KazakhOil petrol gaz Ulusal kurumu Kapalı Anonim şirketinde Ekonomi ve Finans başkan yardımcılığına atandı. 2001 yılı mayıs ayından 2002 yılının şubat ayına kadar – Petrol ve gaz ulaşımı Ulusal kurumu Kapalı Anonim şirketinin Genel Müdürü. 2002 yılı şubat ayından 2005 yılının ekim ayına kadar – KazMunayGaz ulusal kurumu Anonim şirketinin ilk Başkan yardımcısı. KazMunayGazdaki görevinden ayrılırken Kazakistan enerji sektöründe faaliyet gösteren esas ulusal ve yabancı şirketleri birleştiren KazEnergy petrol gaz ve enerji dalındaki kurumların Kazakistan Birliğinin kurulmasını sağladı ve başına geçti.

Aynı zamanda Finans ve enerji siyasetine ilişkin Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının bağımsız danışmanı görevini yaptı. 2005-2006 ve 2007-2008 yıllarında toplumsal faaliyetini şahsi özel girişimciliğini yönetme ile beraberinde götürdü.

2006 yılı nisan ayından 2007 yılının ağustos ayına kadar Samruk devlet aktiflerini yönetmeye ilişkin Kazak Holdingi Anonim Şirketinin Yönetim Kurulu başkanı yardımcısı olarak çalıştı. Aynı zamanda Kegok Anonim Şirketi ve KazMunayGaz Ulusal kurumunun Yönetim Kurulu Başkanlığını yaptı.

Samruk-Kazına fonu Yönetimi[değiştir | kaynağı değiştir]

2008 yılı ekim ayında Samruk-Kazına ulusal refah fonu Anonim Şirketinin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olarak atandı. Kazatomprom, KazMunayGaz, Kazakistan Demir yolları, KEGOK, Samruk-Energo fonlarının alt kurumlarının Yönetim Kurulu Başkanıdır.

12 Nisan 2011 yılında Timur Kulibayev Samruk-Kazına ulusal refah fonu Anonim Şirketinin Yönetim Kurulu Başkan olarak atandı. Onun yönetimi altında fon ulusal kurumlarında geniş ölçülü sanayileştirme ve tüzel yönetim ilkelerinin uygulanması vazifelerin gerçekleştirilmesine ilişkin çalışmalara devam etti.

Timur Kulibayev’in esas kazanımlarından biri Kazakistan’ın Karaçaganak projesine giriş oldu. Batı Kazakistan ili Aksay şehrinde bulunan ve ön rezervesi gaz olarak 1,35 trilyon metre küp ve 1,2 milyar ton petrol olan yatağı 2038 yılına kadar sözleşmesi imzalanan uluslararası konsorsiyum işletmeye başlamıştı (BritishGas, Eni, ChevronTexaco ve Lukoyl). Bu yatak 2010 yılında %48 Kazakistan gazı ve %18 kazakistan petrolü vermekteydi, yani, cumhuriyet petrol ve gaz alanında görünür yer almaktaydı. KazMunayGazın konsorsiyumda yer almasına ilişkin görüşmeler iki yıl sürdü ve 14 Aralık –Bağımsızlık günü arifesinde sözleşmenin imzalanması ile son bulmuştur. Bu anlaşmaların sonuçlarına göre, konsorsiyum hisselerinin % 5’ini Kazakistan vergi ve gümrük vergilerine ilişkin iddiaların çözülmesi karşılığında almıştır, diğer % 5 ise KazMunayGaz konsorsiyum katılımcıları tarafından verilen piyasa fiyatı 1 milyar Amerikan doları olan kredi ile satın almıştır.

Kazakistan için bu istisnai karlı anlaşma, çünkü cumhuriyet sadece ürün dağıtım sözleşmesine göre değil, aynı zamanda büyük petrol ve gaz yatağını işleten konsorsiyum hissedarı olarak da kendi payını alacak.

KazEnergy Birliğinde çalışma[değiştir | kaynağı değiştir]

Timur Kulibayev’ın sözlerine göre birliğin cumhuriyet hayatını teknolojik ve toplumsal olarak modernleştirmeye yönelik çok programı var: petrol projelerinde kazak payını yükseltme ve yerel makinesel yapım kuvvetleri modernleştirmeden başlayarak sosyal önemi büyük olan yerel üretime kadar.

Bunların içinde eğitim için yatırımlar da, petrol gaz kompleksi için profesyonel personelin kaliteli hazırlığı da önemlidir. Modernleşmenin bu yönündeki büzüm işkolu birliğin deneyimi devlet eğitim sistemi ile korporatif yatırım ve yeniliklerin birleşmesine dayanmaktadır. 2006 yılının eylül ayı itibarı ile KAZENERGY kendi devamlı yürürlükteki eğitim programını diğer burs inisiyatifleri ile gerçekleştirmektedir.

Aynı yılın aralık ayında Birlik eğitim ve personel konularına ilişkin eşgüdüm kurulunu oluşturmuştur. O Birlik katılımcıları (İşverenler) şahsındaki kollar ve devlet eğitim ve mesleki sistem – eğitim ve bilim, ayrıca çalışma ve sosyal koruma Bakanlıkları arasında bağlayıcı zincir olmuştur.

O zamandan beri bu makamlarla işbirliğe ilişkin muhtıralar imzalanıp, yürürlüğe girmiştir, Bolaşak SMP Anonim Şirketi ve Kasipkor Anonim Şirketi ile. Eğitim alanında bugün KAZENERGY ortakları olarak 25 kolej ve meslek liseleri, 20 üniversiteler yer almaktadır. Birlik bilim insanı ve öğretmenlere ödenek, birkaç yüz öğrenci ve talebelere ada yazılı burslar ödemektedir, KAZENERGY üyeleri olan şirketler onlara pratik çalışmalar için imalathaneler sunar, eğitim kurumu ve üniversite sonrası mezunlarına vasıf vermeye ilişkin komisyon çalışmalarına katılır. Cumhurbaşkanının bizi yönlendirdiği amaç olarak sıradaki adım, kazak uzmanlarının yatkınlığı ve profesyonelliğin onayını sağlayacak Ulusal uzmanlık sistemini oluşturmak olmalı, uluslararası seviyede daha yüksek maaş alabilmeleri için kanıt getirir.

Biznes ve devlet çalışma, eğitim bakanlıkları, KazMunayGaz, diğer makamların temsilcilerinden petrol gaz kolunda UUS’ni hazırlamaya ilişkin ekibi kurarak bu işte birlikte hareket etmektedir.

Kendi tarafından KAZENERGY iş piyasasının devamlı monitoringini yapmakta, petrol gaz ve enerji kollar kesitinde teknik ve iş personel ihtiyaç kartını düzenlemektedir.

Ayrıca KAZENERGY bilirkişileri işkolu kurumları ve eğitim kuruluşları vasıtası ile profesyonel standartlar hazırlamaktadır.

Sosyal faaliyet[değiştir | kaynağı değiştir]

2008 yılından beri Dünya Petrol Kurulu Kazakistan Ulusal Komitesinin Başkanıdır (WorldPetroleumCouncil). 2009 yılı ocak ayından beri Kazakistan boks Federsyon Başkanıdır. 2010 yılından beri Kazakistan Millî Olimpiyat Komitesinin Koordinasyon kurulunun üyesi.

2010 yılının mart ayından beri İş adamları Birliğinin Koordinasyon Kurulu üyesi.

2010 yılının nisan ayında Atameken Birliği Kazakistan Ulusal Ekonomik Odası Reyasetinin Başkanı olarak seçilmiştir. 2010 yılının mayıs ayında Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı bünyesinde iş adamları kurulunun bünyesine alınmıştır. 2011 yılının 30 haziran ayında Gazprom Açık Anonim Şirketi hissedarlarının olağanüstü toplantısında yönetim kurulu üyesi – bağımsız müdür olarak seçilmiştir.

Büyük siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]

Timur Kulibayev sık sık Kazakistan ve yabancı medyalarda Kazakistan'ın gelecekteki cumhurbaşkanı olarak yer almaktadır. Fakat, kendisi aynı fikirde değil. 2011 yılının temmuz ayında Kazakistan medyalarının baş redaktörleri kulübü ile görüşmede fikrini şu şekilde aktarmıştır: "Nursultan Abişeviç nisan ayında cumhurbaşkanı seçimlerini kazandı. Şu an için yerine geçecek şahısa ilişkin konuyu tartışmak yeri değil. Ben ekonomik konular, işi büyütme ile uğraşmaktayım ve bundan hoşlanıyorum. Asla kendimi bir siyasetçi olarak sunmadım (49) ve daha sonra bu tezi basın açıklamasında tekrarladı: Benim şahsımla ilgili ben iş ile uğraşmaktayım. Asla siyasetle ilgilenmedim, hiçbir siyasi partilerde yer almamaktayım. Yakın zamanda siyasetle ilgili bir çalışmaya ilişkin bir fikrim yoktur. Biz Kazakistan'da seçimler yaptık ve o (N.Nazarbayev – KazTAG) yasal olarak yakın yıllar için seçilen cumhurbaşkanıdır. Bizde bu konu çözümlenmiştir."

Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası Kulibayev Askar Altınbekoviç, teknik bilimler doktoru, Uluslararası mühendis Akademisinin akademi üyesi, devlet ve toplum eylemcisi, Kazakistan barış ve mutabakat kurulunun başkanı, Kazak Baş Mimari İnşaat Akademisinin Vasi Kurulunun Başkanı.

Abisi- Talgat Kulibayev- Polis general-binbaşısı, hukuk bilimler doktoru, Kazakistan İç İşleri Bakanlığı Almatı Akademisinin müdürü.

Eşi- Kulibayeva Dinara Nursultanovna – Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in (1967 doğumlu) orta kızı, pedagojik bilimler doktoru (2007 doğumlu). 40 tan fazla bilimsel çalışmalara sahip, bunlardan 4-ü monografi, 3-ü yardımcı ders kitabı, 33-ü bilimsel makaleler. 1999 yılından beri Kulibayeva D.N. yönetiminde ülkede Astana şehri Miras uluslararası okulu, Almatı şehri Miras uluslararası okulu, Almatı Uluslararası Okulu, Meslek lisesi Arıstan açılmıştır. Kulibayeva D.N. I.Altınsarin (2006 yılı), E.Daşkova RAEN (2007 yılı) madalyası ile, KC onurlu eğitim mensubu (2008 yılı), Parasat nişanı (2009 yılı) ile ödüllendirilmiştir.

Üç çocuk sahibi: oğlu Altay (1990 doğumlu), kızı Deniz (2004 doğumlu) ve Alişiya (2010 doğumlu)

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan Cumhuriyetinin devlet ödülleri: Kurmet onur nişanı (2007 doğumlu), Üçüncü seviye Barıs nişanı (2009 yılı), Kazakistan Anayasasına 10 yıl yıldönümü madalyası (2005 yılı), Astananın 10 yıllığı yıldönümü madalyası (2008 yılı)

Drujba rus nişanı (2007 yılı), Al Fahr Rusya muftiler kurulu nişanı (2010 yılı) ve 2. Seviye Moskova Kutsal Prens Daniel Rus Ortodoks Kilisesi nişanı (RPS, 2010 yılı) ile ödüllendirilmiştir.

İlginç olgular[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazak, rus ve ingiliz dillerine hakim. Hobbileri: golf, dağ kayağı, futbol.

Timur Kulibayev spor yapar, özellikle, kendisi bizzat golf uluslararası yarışmalarına katılmıştır. Onun yönetiminde bir tek büyük şehirlerde değil Kazakistan’ın bölgelerinde bile sporcu ve antrenörlere gereken her şeyi sağlama, spor salonlarını donatma için devamlı yatırımları alarak Kazakistan boks Federasyonu gelişmeye başlamıştır.

Görevleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • “Fond natsionalnogo blagosostoyaniya Samruk-Kazına” A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı.
  • KazMunayGAz A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı.
  • Milli atom şirketi Kazatomprom A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı.
  • Kazakistanın petrol-gaz ve enerji sektöründe çalışan ana milli ve yabancı şirketleri birleştiren “KazEnergy” adında Kazakistan petrol-gaz ve enerji kompleksi kuruluşları” Tüzel kişiler Derneğinin Başkanı
  • Kazakistan Milli ekonomi Odası “Atameken Birliği” Divan Başkanı (2010 beri).
  • Kazakistan boks federasyonu Başkanı.
  • Narodnıy bank Kazahstana A.Ş. büyük paylı ortak.
  • Gazprom A.Ş. yönetim kurulu üyesi (2011 haziranından beri)
  • Forbes dergisine gore 2011 kişisel serveti 1,3 milyar dolar (dünyada 938. Kazakistanda 3.)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]