Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı

Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı
Предсједник Републике Српске
Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı; Предсједник Републике Српске
	Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı forsu
	Görevdeki; Željka Cvijanović; 19 Kasım 2018 tarihinden beri
Resmî ikamet	Palace of the Republic, Banja Luka
Atayan	Doğrudan halk oylaması
Görev süresi	4 yıl, bir keza daha seçilebilir
Oluşum	7 Nisan 1992
Açılışı yapan	Radovan Karadžić
Vekil	Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanı yardımcısı
Websitesi	http://www.predsjednikrs.net/

Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Sırp-Hırvatça: Предсједник Републике Српске/Predsjednik Republike Srpske) Bosna-Hersek'teki Sırp Cumhuriyeti'nde en yüksek yürütme yetkisine sahip mevkidir. Sırp Cumhuriyeti hükûmeti ile birlikte yürütme makamlarından biridir. Sırp Cumhuriyetin cumhurbaşkanı, farklı kurucu uluslardan (Sırplar, Hırvatlar ve Boşnaklar) iki başkan yardımcısıyla birlikte dört yıl için doğrudan seçilir. Hiçbiri aynı kurucu ulustan olamaz. Cumhurbaşkanın konutu Banja Luka'dadır.

İlk cumhurbaşkanı, 1992'de göreve seçilen, Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'ne liderlik eden ve daha sonra Srebrenitsa'da soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle 40 yıl hapse mahkûm edilen Sırp Demokrat Partisi'nden Radovan Karadžić'di.^[1] Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı Başkanı Željka Cvijanović 2018'de göreve başladı.

Güçler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sırp Cumhuriyeti Anayasası'na göre, cumhurbaşkanı Sırp Cumhuriyeti'ni temsil etmekte ve devletin birliğini ifade etmektedir. Sırp Cumhuriyeti parlamenter bir sistem olarak işlev gördüğünden, cumhurbaşkanının yetkileri çok sınırlıdır. Onun yetkileri aşağıdaki gibidir:^[2]

Ulusal Meclise bir başbakan önermek;
Yüksek Yargı ve Savcılık Konseyi'nin önerisi üzerine Anayasa Mahkemesinin bir başkanını ve hâkimlerini Ulusal Meclise önermek;
Kanunları bir kararname ile ilan etmek;
Af vermek;
Kanunla belirlenmiş madalya ve nişanlar vermek;
Anayasaya göre diğer görevleri de yerine getirmek.

Ulusal Meclis olağanüstü hâl nedeniyle bir oturum yapamazsa, cumhurbaşkanı hükûmetten bir görüş aldıktan sonra olağanüstü hâl ilan eder ve olağanüstü hâlin kaldırılması için tedbirler alır. Başkan, kendi inisiyatifiyle veya hükûmetin önerisi üzerine, savaş koşulları veya acil bir savaş tehdidi sırasında Ulusal Meclisin yargı yetkisine göre eylemler beyan eder; meclisin bir oturum yapabildiği anda, eylemler Ulusal Meclis tarafından onaylanmak üzere getirilmelidir.^[2]

Cumhurbaşkanı, hükûmetten cumhuriyet için önem taşıyan belirli konularda tutumunu ifade etmesini, hükûmetin bir oturumunu çağırmasını veya hükûmetin yargı yetkisine ilişkin konuları bir gündeme koymasını isteyebilir.^[2]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Radovan Karadzic, a Bosnian Serb, Gets 40 Years Over Genocide and War Crimes". The New York Times. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2016.
^ ^a ^b ^c "Устав Републике Српске" (PDF) (Sırpça). Assembly of Brčko Distrikt. 17 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2015. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Constitution" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)

[nyt24-03-2016-1] "Radovan Karadzic, a Bosnian Serb, Gets 40 Years Over Genocide and War Crimes". The New York Times. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2016.

[Constitution-2] "Устав Републике Српске" (PDF) (Sırpça). Assembly of Brčko Distrikt. 17 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2015. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Constitution" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)

[1]

[2]